Sáng ngày 6/9, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cùng lãnh đạo các nước dự các Hội nghị Cấp cao ASEAN với Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản.
Các đối tác đều khẳng định coi trọng ASEAN, mong muốn hợp tác sâu rộng và thực chất, ứng phó hiệu quả các thách thức. Các nước cũng nhấn mạnh nguyện vọng cùng thúc đẩy đối thoại, hợp tác hướng tới khu vực rộng mở, minh bạch, bao trùm, đề cao luật pháp quốc tế với ASEAN ở vị trí trung tâm.
Tại Hội nghị Cấp cao ASEAN-Trung Quốc, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường đề cao tầm quan trọng của Đối tác Chiến lược toàn diện ASEAN-Trung Quốc và cho rằng điều này có được nhờ nỗ lực của cả hai bên, cùng vun đắp lòng tin chiến lược, tương trợ lẫn nhau, hợp tác cùng có lợi, thúc đẩy phát triển bền vững và bao trùm.
Thủ tướng Lý Cường khẳng định, với sự hiểu biết, tôn trọng lẫn nhau, quan hệ sẽ vượt qua mọi khó khăn, thách thức, cùng theo đuổi mục tiêu hòa bình, hợp tác và khát vọng phát triển trong tương lai.
Các lãnh đạo ASEAN và Trung Quốc vui mừng ghi nhận kim ngạch thương mại hai chiều đạt mức kỷ lục mới 722 tỷ USD. Trung Quốc trở thành đối tác thương mại lớn nhất của ASEAN liên tục trong 14 năm. Hoan nghênh tiến triển đàm phán nâng cấp Khu vực mậu dịch tự do ASEAN-Trung Quốc, hai bên nhất trí tiếp tục đẩy mạnh hợp tác kinh tế, thương mại và đầu tư, ổn định chuỗi cung ứng, hỗ trợ tiếp cận thị trường, đồng thời mở rộng hợp tác về chuyển đổi số, kinh tế số, ứng phó biến đổi khí hậu, chuyển đổi năng lượng, phát triển xanh và bền vững... Hội nghị nhất trí 2024 là Năm Giao lưu nhân dân ASEAN-Trung Quốc.
Phát biểu tại hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính nhấn mạnh quan hệ tương hỗ giữa Trung Quốc phát triển và Cộng đồng ASEAN đoàn kết, thống nhất, phát huy vai trò trung tâm ở khu vực. Đây là nền tảng vững chắc cho quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện phát triển vững mạnh.
Thủ tướng mong muốn, Trung Quốc-ASEAN không chỉ là đối tác kinh tế-thương mại lớn nhất của nhau, mà còn là một trong những đối tác chiến lược toàn diện quan trọng nhất của nhau vì hòa bình, hợp tác và phát triển.
Thủ tướng đề nghị, là những đối tác thương mại hàng đầu của nhau, ASEAN và Trung Quốc cần phối hợp chặt chẽ, chung tay đưa khu vực trở thành tâm điểm tăng trưởng kinh tế. Cần tận dụng ưu thế gần gũi địa lý, nâng cao chất lượng hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư, duy trì giao thương thông suốt, đẩy mạnh kết nối, bảo đảm chuỗi sản xuất và cung ứng, mở rộng hợp tác phát triển kinh tế số, kinh tế xanh.
Nhân dịp này, Thủ tướng đề nghị Trung Quốc mở rộng thị trường, nâng hạn ngạch hàng hóa quá cảnh và đẩy nhanh tiến độ mở cửa cho nông thủy sản và hoa quả các nước ASEAN, trung chuyển qua Việt Nam, thâm nhập thị trường Trung Quốc.
Thủ tướng bày tỏ mong muốn Đối tác Chiến lược toàn diện ASEAN-Trung Quốc sẽ phát huy hiệu quả, giữ vững môi trường hòa bình, ổn định, hợp tác cùng phát triển trong khu vực. Đồng thời, là nhân tố tích cực thúc đẩy xây dựng lòng tin, tăng cường đối thoại, giải quyết hòa bình các tranh chấp ở khu vực, trong đó có Biển Đông, góp phần triển khai đầy đủ Tuyên bố DOC và sớm đạt được Bộ Quy tắc COC hiệu lực, hiệu quả và phù hợp với Công ước UNCLOS 1982.
Hội nghị thông qua Tuyên bố chung về hợp tác cùng có lợi dựa trên Quan điểm ASEAN về Ấn Độ Dương-Thái Bình Dương (AOIP) và Tuyên bố chung về làm sâu sắc hợp tác nông nghiệp.
* Trao đổi về các vấn đề khu vực và quốc tế, ASEAN tái khẳng định lập trường chung về tình hình khu vực và quốc tế, trong đó có những nội dung như tình hình Biển Đông, Myanmar, bán đảo Triều Tiên. Các nước đối tác ghi nhận và đánh giá tích cực lập trường của ASEAN, cam kết sẽ phối hợp để thúc đẩy giải quyết thỏa đáng các vấn đề đang nảy sinh.
Trước những biến chuyển ngày càng phức tạp và khó lường trong khu vực và trên thế giới, Thủ tướng Phạm Minh Chính nhấn mạnh, ASEAN và các đối tác cùng chia sẻ lợi ích và trách nhiệm chung trong bảo đảm hoà bình, an ninh, ổn định và phát triển của khu vực, trong đó có Biển Đông.
* Chiều 6/9, lãnh đạo các nước ASEAN và đối tác tiếp tục tham dự các cấp cao ASEAN với các đối tác, gồm Hội nghị Cấp cao ASEAN+3 (với các đối tác Trung Quốc, Hàn Quốc và Nhật Bản) và các Hội nghị Cấp cao ASEAN+1 với Hoa Kỳ và với Canada.
Hà Văn