BOJ sẽ cho phép lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản kỳ hạn 10 năm vượt 1%?

Lãi suất dài hạn của Nhật Bản đang được giới hạn ở mức 1%. Nhằm mục đích ghìm lãi suất dài hạn ở mức thấp, BOJ tiến hành thực hiện nghiệp vụ mua trái phiếu không giới hạn để YCC đặt lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản kỳ hạn 10 năm ở mức mục tiêu 0%, với biên độ dao động cho phép hiện tại là +/-1 điểm phần trăm so với mức mục tiêu. Biên độ này mới được nới gấp đôi hồi tháng 7 từ mức +/-0,5 điểm phần trăm.

Theo đó, việc điều chỉnh khung lợi suất trái phiếu lần thứ hai chỉ sau ba tháng được coi là cần thiết vì lợi suất trái phiếu Nhật Bản kỳ hạn 10 năm đang đạt mức trần 1% trong bối cảnh lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ tăng cao.

Các nguồn thạo tin cho biết thêm, BOJ cũng có khả năng điều chỉnh linh hoạt hơn các hoạt động mua lại JGB của mình. Động thái này cùng với việc giới hạn linh hoạt hơn về lợi suất trái phiếu kỳ hạn 10 năm nhằm mục đích ngăn chặn các cuộc tấn công của giới đầu cơ trên thị trường tài chính và tránh cho BOJ phải mua vào khối lượng lớn JGB để giữ lợi suất dưới 1%.

Lãi suất dài hạn tăng nhanh hơn dự kiến của BOJ kể từ tháng 7. Hôm 30/10, lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản kỳ hạn 10 năm đã đạt mức 0,89%, cao nhất kể từ tháng 7/2013, tiến gần đến giới hạn 1%. Diễn biến trên diễn ra trong bối cảnh lãi suất của Mỹ đã tăng lên mức cao nhất trong hơn thập kỷ.

Hôm 19/10, ông Jerome Powell, Chủ tịch Ngân hàng Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) cho biết, chu kỳ tăng lãi suất của Mỹ có khả năng sẽ được tiếp tục nếu nền kinh tế lớn nhất thế giới ghi nhận tăng trưởng mạnh mẽ và tình trạng thiếu lao động vẫn diễn ra.

Tuyên bố của Chủ tịch FED đã làm giảm kỳ vọng rằng cơ quan này sẽ sớm kết thúc chu kỳ thắt chặt tiền tệ, khiến lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ tăng cao. Lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ kỳ hạn 10 năm đã lần đầu tiên vượt 5% sau 16 năm trong tuần trước.

Bên cạnh đó, việc đồng yên suy yếu cũng là một nguyên nhân khác dẫn đến động thái của BOJ. Tỷ giá đồng yên gần đây đã quay trở lại giảm dưới mốc chủ chốt 150 yên đổi 1 USD, lần đầu tiên sau hơn một năm, do chênh lệch lợi suất trái phiếu chính phủ giữa Nhật Bản và Mỹ tiếp tục diễn biến theo chiều hướng gây bất lợi cho đồng nội tệ của Nhật Bản.

Trong trường hợp BOJ vẫn kiểm soát để ngăn chặn đà tăng lãi suất dài hạn, dòng tiền sẽ tiếp tục tìm đến đồng USD, điều này có thể gây rủi ro cho đồng yên mất giá hơn nữa. Tuy nhiên, nếu BOJ điều chỉnh khuôn khổ YCC và cho phép lãi suất tăng lên một mức độ nhất định, nó có thể ngăn chặn đà mất giá của đồng yên.

Vẫn có những rủi ro khi thực hiện điều chỉnh YCC chỉ ba tháng sau lần điều chỉnh trước đó. Lãi suất dài hạn có thể tăng nhiều hơn mức mà BOJ có thể kiểm soát, buộc ngân hàng trung ương phải mua lượng lớn trái phiếu chính phủ để hạn chế tác hại đối với nền kinh tế.

BOJ vào ngày 31/10 cũng sẽ công bố các dự báo của các thành viên hội đồng chính sách về lạm phát và tăng trưởng. Dự báo mới nhất có thể điều chỉnh nâng chỉ số giá tiêu dùng (CPI) lõi từ mức dự báo hiện tại là 2,5% cho năm tài chính kết thúc vào tháng 3/2024 và 1,9% cho năm tài chính tiếp theo.

Nếu triển vọng CPI ở mức 2% trong năm tài chính 2024, Nhật Bản sẽ có chuỗi ba năm trên 2%, tiếp cận mục tiêu lạm phát 2% bền vững của BOJ.