Cuộc chiến giá cả và "nỗi đau âm ỉ" của ngành công nghiệp ô tô lớn nhất thế giới

06/09/2023 - 20:08
(Bankviet.com) Các nhà kinh tế cảnh báo rằng lĩnh vực ô tô của Trung Quốc thậm chí có thể trở thành lực cản đối với tăng trưởng kinh tế do hậu quả từ cuộc chiến giá cả, đây sẽ là bước ngoặt lớn đối với ngành công nghiệp ô tô vốn lớn nhất thế giới cho đến nay.
Những nỗi đau âm ỉ của ngành công nghiệp ô tô lớn nhất thế giới, đằng sau cuộc chiến giá cả
Mộc Trà việt hóa

"Tội đồ" Tesla và "cú tát" giảm giá

Khi sự ngột ngạt và oi bức bao trùm Thượng Hải trong đợt nắng nóng vào tháng 6, nhà máy ô tô nơi Mike Chen làm việc đã chuyển sản xuất sang ca đêm và tắt điều hòa.

Những nỗi đau âm ỉ của ngành công nghiệp ô tô lớn nhất thế giới, đằng sau cuộc chiến giá cả

Đối với Chen, người phải làm việc cật lực từ sáng sớm trong bộ đồng phục ướt đẫm mồ hôi, đây là “cú tát” cộng dồn, sau khi bị cắt thu nhập (tiền thưởng và làm thêm giờ) khiến đồng lương hàng tháng của anh trong năm nay chỉ còn hơn 1/3 số tiền anh kiếm được khi được tuyển vào công ty hồi 2016.

Chen, 32 tuổi, làm việc cho một liên doanh của gã khổng lồ ô tô SAIC (600104.SS) của Trung Quốc và Volkswagen của Đức (VOWG_p.DE), không hề đơn độc trong thực tại này. Hàng triệu công nhân và nhà cung cấp ô tô ở Trung Quốc đang cảm thấy sức nóng khi cuộc chiến giá xe điện buộc các nhà sản xuất ô tô phải cắt giảm chi phí ở bất cứ đâu có thể.

Chen nói: “SAIC-VW từng là nhà tuyển dụng tốt nhất và tôi cảm thấy vinh dự khi được làm việc ở đây”.

Cuộc chiến giá cả về ô tô do hãng xe Tesla (TSLA.O) “châm ngòi” đã kéo hơn 40 thương hiệu khác lao theo, khiến người tiêu dùng rời sự chú ý khỏi các mẫu xe cũ và buộc một số nhà sản xuất ô tô phải hạn chế sản xuất cả xe điện và ô tô động cơ đốt trong, hoặc đóng cửa hoàn toàn các nhà máy.

Các cuộc phỏng vấn của Reuters với 10 giám đốc điều hành của các nhà sản xuất ô tô và nhà cung cấp phụ tùng ô tô cũng như 7 công nhân nhà máy, chỉ ra rằng một ngành công nghiệp rộng lớn đang gặp khó khăn, với việc bị chèn ép từng xu đối với mọi thứ, từ linh kiện, hóa đơn điện đến tiền lương - điều này lần lượt ảnh hưởng đến chi tiêu ở những nơi khác tại Trung Quốc.

Khi được hỏi về nhà máy SAIC-VW nơi Chen làm việc, sản xuất ô tô động cơ đốt trong, VW từng cho biết mức lương tại các liên doanh khác nhau tùy theo giờ làm việc và tiền thưởng. Họ cho biết, việc sản xuất ô tô vào ban đêm đã giảm bớt gánh nặng cho lưới điện và điều kiện làm việc tốt, lành mạnh là ưu tiên hàng đầu.

Các nhà kinh tế cảnh báo rằng lĩnh vực ô tô của Trung Quốc thậm chí có thể trở thành lực cản đối với tăng trưởng kinh tế do hậu quả từ cuộc chiến giá cả, đây sẽ là bước ngoặt lớn đối với ngành công nghiệp ô tô vốn lớn nhất thế giới cho đến nay.

Các nhà kinh tế cho biết, mặc dù đã có sự đầu tư lớn vào năng lực sản xuất, nhờ sự trợ cấp lớn của nhà nước, nhưng nhu cầu ô tô trong nước vẫn trì trệ và thu nhập hộ gia đình vẫn chịu nhiều áp lực.

Trong 7 tháng đầu năm nay, Trung Quốc bán được 11,4 triệu ô tô trong nước và xuất khẩu 2 triệu chiếc, nhưng mức tăng trưởng gần như hoàn toàn đến từ nước ngoài. Xuất khẩu tăng vọt 81% nhưng doanh số bán hàng trong nước chỉ tăng 1,7% - bất chấp việc giảm giá xe diễn ra trên diện rộng.

Những nỗi đau âm ỉ của ngành công nghiệp ô tô lớn nhất thế giới, đằng sau cuộc chiến giá cả
Mộc Trà việt hóa

Những ngày tốt đã qua

Các nhà máy Trung Quốc có lẽ phải khá lâu nữa mới hoạt động hết công suất khi Tesla lần đầu tiên giảm giá vào tháng 10 năm ngoái và sau đó là vào tháng 1. Giám đốc điều hành Elon Musk kể từ đó đã sâu sát gấp đôi chiến lược của mình với nhiều đợt cắt giảm được công bố vào tháng trước.

Tính cả các nhà máy sản xuất ô tô động cơ đốt trong, Trung Quốc có công suất sản xuất 43 triệu ô tô mỗi năm vào cuối năm 2022, nhưng tỷ lệ vận hành công suất nhà máy là 54,5%, giảm so với mức 66,6% năm 2017, dữ liệu của Hiệp hội Xe khách Trung Quốc (CPCA) cho thấy.

Đồng thời, việc cắt giảm lương, sa thải nhân sự trong ngành công nghiệp ô tô và các nhà cung cấp liên quan - nơi sử dụng khoảng 30 triệu người theo truyền thông nhà nước Trung Quốc - đang ảnh hưởng đến mức sống vào thời điểm Bắc Kinh đang rất muốn nâng cao niềm tin của người tiêu dùng từ mức thấp gần kỷ lục.

Cắt giảm lương là bất hợp pháp ở Trung Quốc, nhưng cơ cấu trả lương phức tạp có nhiều cách để giải quyết vấn đề này.

Tập đoàn BYD (002594.SZ) - nhà sản xuất xe điện lớn nhất Trung Quốc đã giới thiệu một vị trí làm việc vào tháng 8 tại nhà máy ở Thâm Quyến với thu nhập hàng tháng ước tính là 5.000 - 7.000 nhân dân tệ, nhưng mức lương cơ bản là 2.360 nhân dân tệ (324 USD).

Theo dữ liệu của chính phủ, mức lương trung bình hàng tháng ở Trung Quốc là 11.300 nhân dân tệ/người trong tháng 6.

Một phân tích của Reuters về thu nhập ước tính trong các tin giới thiệu việc làm gần đây của 30 công ty ô tô cho thấy mức lương mỗi giờ từ 14 nhân dân tệ (1,93 USD) đến 31 nhân dân tệ (4,27 USD) với Tesla, SAIC-GM, Li Auto (2015.HK) và Xpeng (9868.HK) ở cấp cao hơn.

Một công nhân ô tô - Mr Liu, 35 tuổi, cho biết anh đã nghỉ việc tại nhà máy Changan Automobile (000625.SZ) ở Hợp Phì vào tháng 7 sau khi kiếm được 4.000 nhân dân tệ trong cả tháng 5 và tháng 6, thay vì 7.000 nhân dân tệ như anh mong đợi mỗi tháng. Dựa trên kinh nghiệm của mình, Liu tự tin rằng mình sẽ nhanh chóng tìm được một công việc ô tô khác, nhưng thị trường đã thay đổi.

Thị trường pin xe điện cũng đã chuyển biến khi các nhà cung cấp giảm giá cho các nhà sản xuất ô tô. một Một công ty công nghệ và sản xuất pin Trung Quốc - CATL, vốn coi Tesla là khách hàng lớn nhất của mình, đã giảm giá pin cho các nhà sản xuất xe điện nội địa nhỏ hơn vào tháng 2/2023.

Dữ liệu của RealLi Research cho thấy, pin lithium (loại LiFePO4) được Tesla sử dụng ở Trung Quốc, trong tháng 8 rẻ hơn 21% so với 5 tháng trước, trong khi pin niken-coban rẻ hơn từ 9 - 18%.

“Những ngày xưa tốt đẹp đã qua rồi”, Liu nói với điều kiện giấu tên một phần để bảo vệ tương lai việc làm của mình.

Một số nhà sản xuất ô tô bao gồm Mitsubishi Motors (7211.T) và Toyota (7203.T) đã sa thải hàng nghìn người ở Trung Quốc sau khi doanh số bán hàng sụt giảm. Những công ty khác như Tesla và nhà sản xuất pin CATL (300750.SZ) đã thu hẹp tuyển dụng do trì hoãn việc mở rộng sản xuất. Trong khi đó, Hyundai (005380.KS) và đối tác Trung Quốc đang cố gắng bán một nhà máy ở Trùng Khánh.

Những nỗi đau âm ỉ của ngành công nghiệp ô tô lớn nhất thế giới, đằng sau cuộc chiến giá cả
Mộc Trà việt hóa
Những bộ phận dễ hỏng nhất trên xe ô tô tài xế cần chú ý

Các bộ phận trên ô tô có tuổi thọ lên đến vài năm, nhưng cũng có một số bộ phận rất dễ bị hư hỏng. ...

Đã xuất hiện chiếc MINI lớn nhất, sẵn sàng cho cuộc phiêu lưu

Bạn muốn một chiếc Mini lớn hơn, thân thiện với môi trường hơn? MINI Countryman thuần điện đã được trình làng tại triển lãm IAA ...

Ước tính chi phí "nuôi" Honda BR-V 2023 hàng tháng tại Việt Nam

Honda BR-V 2023 là dòng xe MPV 7 chỗ mới nhất gia nhập thị trường Việt Nam. Mẫu xe này nổi bật nhờ thiết kế ...

Mộc Trà

Theo: Kinh Tế Chứng Khoán