Đề xuất nguồn vốn để thực hiện các chính sách phát triển nhà ở xã hội

Thủ tục làm nhà ở xã hội sẽ giảm được ít nhất 350 ngày

Theo báo cáo cập nhật mới nhất của Bộ Xây dựng, trong 2 năm qua, trên cả nước có 686 dự án nhà ở xã hội triển khai với quy mô 627.651 căn; 117 dự án đã hoàn thành, hoàn thành một phần với quy mô 85.275 căn; 159 dự án khởi công xây dựng với quy mô 135.563 căn, 419 dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư với quy mô 419.013 căn.

Như vậy, số lượng dự án đã hoàn thành, khởi công, xây dựng đạt 49% chỉ tiêu đặt ra tới năm 2025 trong Đề án.

Riêng 5 tháng đầu năm 2025, cả nước khởi công, đang triển khai đầu tư xây dựng 159 dự án với 135.563 căn; trong đó khởi công 21 dự án với 20.428 căn; 22.649 căn hộ đã hoàn thành.

Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Hội nghị toàn quốc về tháo gỡ khó khăn, vướng mắc, thúc đấy phát triển nhà ở xã hội ngày 6/3/2025, các cơ quan đã trình Chính phủ đề xuất Bộ Chính trị, Quốc hội về 6 cơ chế, chính sách đặc thù để tháo gỡ ngay khó khăn, vướng mắc cho các dự án nhà ở xã hội. Quốc hội đã ban hành Nghị quyết số 201/2025/QH15 ngày 29/5/2025 về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội ngay tại đợt 1, kỳ họp thứ 9 Quốc hội khóa XV.

Nghị quyết 201 của Quốc hội được ban hành có nhiều cơ chế, chính sách có tính đột phá như thành lập Quỹ nhà ở quốc gia; mở rộng đối tượng là doanh nghiệp, cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội được thuê nhà ở xã hội để bố trí cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của mình ở tạo điều kiện cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động yên tâm công tác, bao gồm cả công nhân, người lao động là người nước ngoài.

Nhiều nội dung tại Nghị quyết đã cắt giảm, cải cách thủ tục hành chính trong phát triển nhà ở xã hội như: Giao chủ đầu tư không thông qua đấu thầu, không yêu cầu lập nhiệm vụ quy hoạch chi tiết, bỏ các thủ tục về thẩm định thiết kế cơ sở, thẩm định giá, miễn giấy phép xây dựng, thực hiện lồng ghép một số thủ tục hành chính mà theo báo cáo của Bộ Xây dựng sẽ cắt giảm được ít nhất 350 ngày.

Cùng với đó, bổ sung và giao UBND cấp tỉnh quy định điều kiện để được hưởng chính sách về nhà ở xã hội đối với các đối tượng chịu tác động bởi việc tổ chức, sắp xếp lại đơn vị hành chính.

6 nhóm nhiệm vụ để hoàn thành các mục tiêu về nhà ở xã hội

Phát biểu kết luận, Thủ tướng Phạm Minh Chính nêu rõ, triển khai chính sách xã hội và chính sách an sinh xã hội theo Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, thời gian qua, chúng ta đang triển khai rất quyết liệt 2 chương trình: Xóa nhà tạm, nhà dột nát trên toàn quốc trong năm 2025 và xây dựng 1 triệu căn hộ nhà ở xã hội.

Thủ tướng nhấn mạnh, đây là hai chương trình có ý nghĩa hết sức nhân văn, rất quan trọng và cấp thiết trong bối cảnh hiện nay.

Ghi nhận những kết quả tích cực đã đạt được, thay mặt Chính phủ, Thủ tướng biểu dương nỗ lực của các bộ, ngành, địa phương, nhất là Bộ Xây dựng, Bộ Nông nghiệp và Môi trường; cảm ơn nhân dân đã nhường mặt bằng cho các dự án, cảm ơn doanh nghiệp đã vào cuộc cùng cấp ủy, chính quyền trong triển khai các dự án nhà ở xã hội.

Tuy nhiên, Thủ tướng cho rằng việc triển khai dự án nhà ở xã hội so với yêu cầu vẫn còn chậm. Theo Thủ tướng, nguyên nhân là có những lãnh đạo địa phương chưa quan tâm đúng mức, hiểu các chính sách chưa sâu, chưa kỹ, chưa hết nên tổ chức thưc hiện còn lúng túng, lãnh đạo chỉ đạo chưa thực sự quyết liệt, có trọng tâm, trọng điểm, quyết tâm chưa cao, nỗ lực chưa lớn. Các quy định về điều kiện, vay vốn với người đầu tư và mua nhà còn bất cập. Công tác phối hợp giữa các bộ, ngành, địa phương khi có vướng mắc chưa chặt chẽ, hiệu quả, kịp thời, sự linh hoạt, sáng tạo chưa cao.

Đặc biệt, Thủ tướng nhấn mạnh, cần hiểu đúng về phạm vi rất rộng của các đối tượng được hỗ trợ trong chính sách nhà ở xã hội. Theo đó, chính sách nhà ở xã hội không chỉ dành cho công nhân khu công nghiệp mà còn dành cho cả người thu nhập thấp, người nghèo, người khó khăn, người mới ra trường, giáo viên cắm bản, lực lượng vũ trang, bộ đội biên phòng nơi biên giới, người bị tác động bởi sắp xếp địa giới hành chính các địa phương…; tức là những người thu nhập thấp, khó khăn về nhà ở nói chung.

Định hướng thời gian tới, Thủ tướng nêu rõ, thể chế, cơ chế, chính sách đã từng bước hoàn thiện, chúng ta phải tổ chức thực hiện hiệu quả với mục tiêu năm nay hoàn thành ít nhất 100.000 căn và tới 2030 hoàn thành ít nhất 1 triệu căn hộ.

Để đạt mục tiêu này, Thủ tướng nhấn mạnh 6 nhóm nhiệm vụ chung, trọng tâm với các bộ ngành, cơ quan, địa phương.

Thứ nhất, cấp ủy, chính quyền, đặc biệt là người đứng đầu, các bộ, ngành, địa phương phải quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo đúng mức, đúng tầm, đúng tâm, thực sự vì Tổ quốc, vì nhân dân.

Thứ hai, các chủ thể có liên quan phải nắm chắc chủ trương, chính sách, pháp luật của Đảng, Nhà nước và tổ chức thực hiện kịp thời, linh hoạt, sáng tạo trong điều kiện cụ thể tại cơ quan, đơn vị, địa phương.

Thứ ba, các cơ quan rà soát lại các chính sách liên quan tiếp cận vốn, mua, xây dựng nhà ở xã hội, cắt bỏ thủ tục hành chính rườm rà, bảo đảm thuận lợi nhất cho người dân, doanh nghiệp và các chủ thể liên quan.

Thứ tư, quan tâm đặc biệt việc chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí khi chính sách thông thoáng.

Thứ năm, các địa phương lồng ghép các chương trình mục tiêu quốc gia để thực hiện tốt chính sách nhà ở xã hội.

Thứ sáu, vướng mắc ở đâu thì tháo gỡ ở đó, ở cấp nào thì cấp đó giải quyết, vượt thẩm quyền thì báo cáo cấp có thẩm quyền.

Thành lập Quỹ nhà ở quốc gia trong tháng 6 năm 2025

Để khẩn trương triển khai Nghị quyết của Quốc hội và Chính phủ, Thủ tướng đề nghị Bộ Xây dựng chủ trì, phối hợp với các bộ, ngành liên quan khẩn trương nghiên cứu, xây dựng, trình Chính phủ ban hành Nghị định quy định chi tiết và biện pháp thi hành, trình Chính phủ ban hành trong tháng 6/2025, bảo đảm có hiệu lực đồng bộ với Nghị quyết số 201; chủ trì với các bộ, ngành liên quan khẩn trương rà soát, cắt giảm thủ tục rườm rà; chủ trì nghiên cứu, xây dựng, trình Chính phủ thành lập Quỹ nhà ở quốc gia, hoàn thành trong tháng 6/2025.

Yêu cầu Bộ Xây dựng phối hợp với Cổng Thông tin điện tử Chính phủ khẩn trương tổ chức tọa đàm với sự tham gia của các chuyên gia về các chính sách nhà ở xã hội, truyền trực tiếp trên các kênh, các nền tảng xã hội.

Bộ Tài chính rà soát, bố trí, cân đối nguồn vốn cấp cho Quỹ nhà ở; chủ trì, đề xuất nguồn vốn để thực hiện các chính sách phát triển nhà ở xã hội. Bộ Nông nghiệp và Môi trường rà soát chính sách về đất đai, môi trường có liên quan.

Chủ tịch UBND cấp tỉnh ban hành quy định chi tiết về các đối tượng được thụ hưởng chính sách theo các quy định của Đảng, Nhà nước, trong đó có trường hợp người có nhà ở thuộc sở hữu của mình nhưng cách xa địa điểm làm việc được xem xét hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội.

Các bộ, ngành, địa phương nghiên cứu đa dạng hóa các hình thức nhà ở xã hội, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo, dành cho giáo viên, lực lượng vũ trang, bác sĩ tại các vùng này…

Từ nay đến cuối năm 2025, Thủ tướng giao Bộ Xây dựng chủ trì, giúp Chính phủ theo dõi, đôn đốc, hướng dẫn, kiểm tra việc triển khai thực hiện các nhiệm vụ, chỉ tiêu được giao cho các bộ, ngành, địa phương; hàng tháng kiểm đếm kết quả đạt được của các địa phương, tổng hợp báo cáo Thủ tướng xem xét, chỉ đạo.

Các bộ, ngành, địa phương theo chức năng, nhiệm vụ được giao có trách nhiệm phối hợp chặt chẽ với Bộ Xây dựng triển khai thực hiện với quyết tâm cao nhất, nỗ lực lớn nhất, quyết liệt nhất có thể, phân công "6 rõ": Rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm, rõ thẩm quyền.