Trong một báo cáo vừa công bố, VinaCapital cho rằng, định giá của thị trường chứng khoán đang ở vùng thấp trong 10 năm trở lại đây, hấp dẫn cho đầu tư dài hạn. Tuy nhiên, vẫn còn một số thách thức, trở ngại cho thị trường chứng khoán trong ngắn hạn.
Các yếu tố tác động tích cực đến thị trường chứng khoán Việt Nam năm 2023
Lạm phát toàn cầu nhiều khả năng đã qua đỉnh: Chỉ số hàng hóa toàn cầu của Bloomberg đã lập đỉnh vào tháng 6/2022 và đã giảm khoảng 16% vào thời điểm cuối năm 2022. Lạm phát của Mỹ cũng lập đỉnh 9,1% vào tháng 6/2022, từ đó bắt đầu giảm dần theo xu hướng tháng sau thấp hơn tháng trước.
Các ngân hàng trung ương sẽ bớt quyết liệt hơn trong chính sách thắt chặt tiền tệ: Trong năm 2022, Ngân hàng dự trữ liên bang Mỹ (Fed) đã tăng lãi suất 7 lần, từ mức 0%-0,25% lên mức 4,25%-4,5%. Dự báo Fed có thể sẽ tiếp tục tăng lãi suất trong năm 2023 nhưng mức tăng sẽ ít hơn nhiều so với năm 2022 do áp lực về lạm phát đã giảm xuống. Về tác động đối với thị trường chứng khoán, việc tăng lãi suất trong năm 2023 đã ít nhiều được phản ánh vào giá cổ phiếu.
Áp lực về lãi suất và tỷ giá trong nước đã giảm đáng kể: Lãi suất liên ngân hàng qua đêm đã giảm về dưới 5,0% vào cuối năm 2022. Cũng trong tháng 12/2022, các tổ chức tín dụng đã thống nhất áp dụng mức lãi suất huy động tối đa 9,5% cho tất cả các kỳ hạn, trong khi trước đó, có một số ngân hàng nhỏ đã đẩy lãi suất huy động lên mức 11-12%.
Với xu hướng đồng USD yếu đi kể từ tháng 9/2022 (chỉ số DXY giảm 9% kể từ tháng 9/2022 đến cuối năm 2022), áp lực về tỷ giá đã giảm đáng kể. Tỷ giá USD/VND đã giảm từ khoảng 24.900 đồng/USD trong tháng 11/2022 xuống còn khoảng 23.600 đồng/USD vào cuối năm 2022. Tiền đồng được kỳ vọng sẽ được tiếp tục hỗ trợ bởi dòng vốn từ đầu tư nước ngoài và thặng dư thương mại của Việt Nam.
Đầu tư công được đẩy mạnh trong năm 2023: Quốc hội đã thông qua kế hoạch đầu tư công năm 2023 với tổng vốn trên 700.000 tỉ đồng, tăng khoảng 25% so với kế hoạch năm 2022 và khoảng 61% so với số ước thực hiện năm 2022. Chính phủ đang rất quyết liệt trong việc đẩy nhanh tiến độ các dự án cơ sở hạ tầng. Đây là một động lực quan trọng cho tăng trưởng kinh tế năm 2023.
Trung Quốc mở cửa trở lại: Việc Trung Quốc chấm dứt chính sách zero-Covid và mở cửa trở lại nền kinh tế sẽ tác động tích cực đến kinh tế Việt Nam, đặc biệt là lĩnh vực du lịch. Vào giai đoạn trước dịch COVID-19, khách Trung Quốc chiếm khoảng gần 1/3 khách quốc tế đến Việt Nam. Ngoài ra, việc Trung Quốc mở cửa trở lại nền kinh tế sẽ giúp giảm chi phí đầu vào cho các doanh nghiệp sản xuất của Việt Nam sử dụng nguyên liệu nhập khẩu từ Trung Quốc, đồng thời sẽ thúc đẩy xuất khẩu từ Việt Nam sang Trung Quốc, nhất là đối với các sản phẩm nông nghiệp.
Định giá hấp dẫn của thị trường chứng khoán: Vào thời điểm cuối năm 2022, chỉ số VN-Index đang được giao dịch ở mức P/E cho năm 2023 khoảng 10 lần, thuộc vào vùng định giá rẻ nhất trong vòng 10 năm trở lại đây. Mức P/E này cũng thấp hơn khoảng 30% so với các thị trường mới nổi trong khu vực ASEAN, trong khi trong giai đoạn trước 2022, mức chiết khấu của thị trường Việt Nam trung bình chỉ khoảng 15%. Các nhà đầu tư nước ngoài đã thấy được sự hấp dẫn này và đã mua ròng khoảng 1,3 tỷ USD trong tháng 11 - 12/2022.
Triển vọng dài hạn từ 3 - 5 năm
Việt Nam nằm trong nhóm các nền kinh tế tăng trưởng cao nhất thế giới với tốc độ tăng trưởng GDP trung bình khoảng 6,5%/năm vào giai đoạn trước dịch COVID-19. Mục tiêu tăng trưởng kinh tế trong giai đoạn 2021-2025 ở mức 6,5%-7%/năm được đề ra tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng dù đã bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 trong năm 2021, tuy nhiên hoàn toàn có thể vẫn được duy trì trong giai đoạn 2023-2025.
Tăng trưởng kinh tế cao sẽ tích cực cho hoạt động kinh doanh của các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán. Trong năm 2023, kết quả kinh doanh của các công ty niêm yết có thể bị ảnh hưởng bởi tăng trưởng chậm lại của xuất khẩu, tiêu dùng và áp lực lãi suất vẫn còn cao. Dự báo tăng trưởng lợi nhuận trên mỗi cổ phiếu (EPS) của chỉ số VN-Index có thể về mức một con số.
Tuy nhiên, từ năm 2024, khi áp lực lạm phát không còn, các ngân hàng trung ương trên thế giới có thể nới lỏng chính sách tiền tệ để kích thích kinh tế, đồng thời các khó khăn và thách thức trong nội tại của nền kinh tế Việt Nam đã được giải quyết, tăng trưởng EPS của thị trường chứng khoán nhiều khả năng sẽ quay trở lại mức hai con số. Đầu tư cơ sở hạ tầng vẫn là trọng tâm ưu tiên của Chính phủ trong nhiều năm tới và sẽ có tác động tích cực đến nền kinh tế trong dài hạn.
Vào tháng 7/2022, Chính phủ đã ban hành nghị quyết số 86/NQ-CP về phát triển thị trường vốn an toàn, minh bạch, hiệu quả, bền vững nhằm ổn định kinh tế vĩ mô, huy động nguồn lực phát triển kinh tế xã hội. Trong đó, có nội dung quan trọng là khẩn trương triển khai các biện pháp cần thiết để nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi để thu hút vốn đầu tư, đặc biệt là vốn đầu tư nước ngoài.
Hiện tại, Sở giao dịch chứng khoán và các công ty chứng khoán đang tiến hành chạy thử hệ thống giao dịch mới KRX. Đây là hệ thống có thể đáp ứng được các yêu cầu về triển khai sản phẩm mới, rút ngắn thời gian giao dịch, giúp thị trường chứng khoán Việt Nam đáp ứng được các yêu cầu về nâng hạng lên thị trường mới nổi.
Điểm sáng về kinh tế của Việt Nam trong 3-5 năm tới cùng triển vọng về nâng hạng thị trường chứng khoán sẽ là động lực quan trọng để thu hút dòng tiền của nhà đầu tư cả trong lẫn ngoài nước. Quy mô của thị trường chứng khoán sẽ còn mở rộng nhờ vào thanh khoản tăng lên và vẫn còn nhiều doanh nghiệp có khả năng niêm yết mới trong những năm tới (cả doanh nghiệp tư nhân và cổ phần hóa hoặc thoái vốn doanh nghiệp nhà nước).
Cả nền kinh tế và thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn đang ở trong giai đoạn tăng trưởng cao trong ít nhất 5 năm tới và các nhà đầu tư trong và ngoài nước sẽ không bỏ qua cơ hội này.
Cơ hội để tham gia đầu tư hiệu quả trên thị trường chứng khoán thông qua quỹ mở
Trong quá trình hồi phục của thị trường chứng khoán năm 2023, sẽ vẫn có những sự biến động cũng như sự phân hóa trong kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp niêm yết. Việc đầu tư cổ phiếu hiệu quả đòi hỏi nhiều kỹ năng phân tích dựa trên các nguồn thông tin đầy đủ, cũng như sự ổn định về tâm lý khị thị trường biến động và sự kiên nhẫn nắm giữ cổ phiếu dài hạn để đạt được lợi nhuận kỳ vọng.
Đối với những nhà đầu tư mới hoặc chưa có nhiều kinh nghiệm qua các giai đoạn của thị trường, việc đầu tư cổ phiếu thông qua các quỹ mở là một sự khởi đầu phù hợp. Quỹ mở là một giải pháp hiệu quả giúp khách hàng gia tăng tài sản nhờ vào sự tăng trưởng của thị trường chứng khoán Việt Nam trong dài hạn thông qua việc ủy thác cho các chuyên gia.
Đối với các quỹ mở VinaCapital, việc chọn lọc công ty sẽ là yếu tố then chốt để đạt được hiệu suất đầu tư cao, mục tiêu là tăng tỷ trọng ở những công ty có khả năng chống chọi tốt với khó khăn của kinh tế và bứt phá khi kinh tế hồi phục. Việc chọn lọc công ty vào danh mục cũng phải phù hợp chiến lược từng quỹ.
Nhờ vậy, các quỹ mở được quản lý chủ động của VinaCapital đều có hiệu suất đầu tư vượt trội, cao hơn so với chỉ số tham chiếu và cao hơn đáng kể so với các quỹ cùng loại, đồng thời bảo vệ hiệu quả lợi nhuận của nhà đầu tư khi thị trường biến động. Đặc biệt, các quỹ chứng khoán VinaCapital đã đạt được hiệu suất đầu tư tốt hơn VN-Index trong cả thị trường bò và thị trường gấu, nhờ tuân thủ quy trình đầu tư dựa trên nghiên cứu chuyên sâu, phân bổ danh mục hiệu quả và quản trị rủi ro chặt chẽ.
Đơn cử, tính đến ngày 31/12/2022, lợi nhuận trung bình 3 năm gần nhất của VINACAPITAL-VESAF đạt 16,6%/năm, theo sau là VINACAPITAL-VEOF với mức lợi nhuận 12,7%/năm. Cả hai quỹ cổ phiếu này của VinaCapital đều đạt hiệu suất vượt xa chỉ số tham chiếu VN-Index (có mức tăng trung bình 3 năm gần nhất là 1,6%/năm). Quỹ cân bằng VINACAPITAL-VIBF ghi nhận mức lợi nhuận trung bình 3 năm gần nhất là 10,9%/năm, vượt trội so với chỉ số tham chiếu là 3,6%/năm. Quỹ trái phiếu VINACAPITAL-VFF cũng đạt mức lợi nhuận trung bình 3 năm gần nhất là 7,1%/năm, trong khi chỉ số tham chiếu đạt 5,3%/năm.
Lan Nguyễn -