Hoạt động ổn định, cơ cấu tài chính lành mạnh
Cùng với sự phục hồi của nền kinh tế, ngành điện đang dần lấy lại đà tăng trưởng. Theo Tổng công ty Điện lực Việt Nam (EVN) sản lượng điện thương phẩm quý I năm nay đạt 63,03 tỷ kWh (tăng 7,8% so với cùng kỳ), tương ứng 1,55 lần tăng trưởng GDP (5,03%). Giá thị trường điện toàn phần (FMP) cũng cao hơn 40% so với cùng kỳ, nguyên nhân là do giá huy động từ điện than và khí tăng cao.
Trong bối cảnh đó, các doanh nghiệp thủy điện duy trì đà tăng trưởng khi điều kiện thủy văn tốt kéo dài hơn dự kiến. Cụ thể, các doanh nghiệp thủy điện trên thị trường chứng khoán đều ghi nhận lợi nhuận sau thuế tăng trưởng mạnh từ 50% đến 300% so với cùng kỳ, có thể kể tới như CTCP Thủy điện Vĩnh Sơn – Sông Hinh (VSH) có doanh thu tăng 325% và lãi sau thuế tăng 298%; CTCP Thủy điện Cần Đơn (SJD) với doanh thu tăng 57% và lãi sau thuế tăng 106%. Hay các doanh nghiệp chuyển từ lỗ ròng thành lãi ròng như CTCP Thủy điện Miền Nam (SHP) chuyển từ lỗ 4,2 tỷ trong quý I/2021 chuyển sang lãi 61,5 tỷ đồng trong quý I/2022, CTCP Thủy điện Miền Trung (CHP) chuyển từ lỗ 63,2 tỷ sang lãi ròng 78,1 tỷ đồng trong quý II/2022.
Biên lợi nhuận ròng của các doanh nghiệp thủy điện đều tăng, hầu hết đạt từ 40% trở lên do giá phát điện cao hơn. Biên lợi nhuận ròng trung bình của nhóm này trong quý I/2022 đạt 48%, cao hơn nhiều so trung bình cùng kì năm 2021 (khoảng 37%).
Bên cạnh đó, theo Agriseco, các doanh nghiệp thủy điện có cơ cấu tài chính lành mạnh. Tỷ lệ nợ/vốn chủ sở hữu của các doanh nghiệp thủy điện tương đối thấp, đặc biệt với các doanh nghiệp không có nhà máy mới vận hành trong những năm trở lại đây. Mặc dù tỷ lệ nợ thấp, ROA và ROE của các doanh nghiệp thủy điện ở mức khá cao so với trung bình ngành do chi phí đầu vào ít bị tác động bởi cung-cầu hay diễn biến giá mà chủ yếu là các chi phí cố định.
Mặt khác, nhờ dòng tiền từ hoạt động kinh doanh phát sinh đều và kết quả kinh doanh tích cực, nhìn vào lịch sử trả cổ tức, các doanh nghiệp nhóm thủy điện được kỳ vọng sẽ duy trì tỷ lệ trả cổ tức bằng tiền mặt cao trong tới. Tỷ lệ trả cổ tức bằng tiền mặt năm 2021 của một số doanh nghiệp đã công bố có thể kể đến VSH (10%), CTCP Thủy điện Gia Lai (GHC, 35%), CHP (15%).
Thủy điện đóng góp quan trọng trong sự ổn định và tăng trưởng của các doanh nghiệp có danh mục nhà máy điện đa dạng và các doanh nghiệp đa ngành. Trong khi các doanh nghiệp có tỷ trọng thủy điện lớn trong công suất các nhà máy đang sở hữu như CTCP Cơ điện lạnh (REE), CTCP Điện Gia Lai (GEG) ghi nhận tăng trưởng ấn tượng trong kết quả hoạt động, thì việc sở hữu các nhà máy điện (thủy điện, năng lượng tái tạo) với hoạt động và dòng tiền khá ổn định giúp giảm thiểu biến động lợi nhuận và dòng tiền cho nhiều doanh nghiệp bất động sản như CTCP Tập đoàn Hà Đô (HDG) và CTCP Đạt Phương (DPG).
Triển vọng tăng trưởng tốt nửa cuối năm
Agriseco đánh giá, toàn ngành điện sẽ đạt được tăng trưởng tốt trong năm nay dựa trên mức nền tăng trưởng thấp của năm 2021 và theo đà hồi phục của nền kinh tế. Theo thống kê, trong điều kiện bình thường không bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh, phụ tải điện có hệ số tăng trưởng thường trên 1,5 đến 1,8 lần tăng trưởng GDP (theo năm).
“Với kì vọng GDP tăng trưởng ở mức 6 - 6,5% và thậm chí cao hơn, chúng tôi ước tính phụ tải đạt mức tăng trưởng ít nhất trên 9% trong năm 2022”, Agriseco cho biết.
Theo đó, nhóm thủy điện sẽ được hưởng lợi trong phần còn lại của năm 2022 nhờ vào 3 yếu tố.
Thứ nhất, khả năng cao về tình hình thủy văn tích cực trong các tháng tới. Nhiều tổ chức khí tượng lớn như NOAA của Mỹ đánh giá cao xác suất điều kiện thời tiết sẽ duy trì ở trạng thái La Nina tại khu vực Bắc Bán cầu trong mùa đông năm 2022. Trong khi đó, nửa cuối năm 2022, Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn dự báo mưa sẽ nhiều hơn so với trung bình ở Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ vào các tháng 7, 8, 9 và từ tháng 9, 10, 11 ở khu vực Trung và Nam Trung Bộ. Theo đó, các doanh nghiệp thủy điện sẽ tiếp tục được hưởng lợi đến năm 2023 khi được huy động tối đa sản lượng trong trường hợp hiện tượng La Nina kéo dài qua mùa đông năm nay.
Thứ hai, sản lượng huy động từ nguồn điện tái tạo mới (điện mặt trời và điện gió) biến động mạnh trong ngày và giữa các ngày trong tháng, đồng thời duy trì ở mức thấp trong các tháng đầu năm. Trong khi điện mặt trời đã cho thấy thời gian phát điện hiệu quả chỉ khoảng 4 - 5 giờ/ ngày, điện gió vẫn cần theo dõi khả năng phát điện theo mùa gió để đánh giá hiệu quả. Như vậy, chúng tôi cho rằng thủy điện vẫn sẽ đóng vai trò quan trọng là nguồn năng lượng nền tảng trong đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia bởi tính ổn định cao.
Thứ ba, rủi ro thiếu hụt than và giá nguyên liệu đầu vào tăng cao ảnh hưởng đến nhóm nhiệt điện. Rủi ro thiếu than trong các tháng tới đã khiến các nhà máy phải chủ động tìm kiếm nguồn than nhập khẩu để bổ sung sản lượng thiếu hụt. Tuy nhiên, do giá than bị giới hạn bởi EVN, các doanh nghiệp sẽ gặp không ít khó khăn trong việc thỏa thuận giá với nhà cung cấp nước ngoài để đảm bảo biên lợi nhuận cho các nhà máy.
Với nhiều yếu tố hỗ trợ thủy điện trong những tháng cuối năm, Agriseco đưa ra khuyến nghị đầu tư đối với REE, VSH, GEG, HDG.
Quỳnh Dương