| Giải ‘bài toán’ tiêu thụ sản phẩm miền núi, vùng sâu, vùng xa Thương mại điện tử: 'Cơ hội vàng' cho nông sản miền núi Longform | Nông sản miền núi chinh phục người tiêu dùng miền xuôi |
‘Chắp cánh’ cho nông sản miền núi bằng thương mại điện tử
Gia Lai là vùng đất sở hữu nhiều loại nông sản đặc trưng. Tuy nhiên, từ đặc sản vùng cao đến sản phẩm đạt chuẩn vẫn gặp thách thức lớn trong khâu tiêu thụ. Nhằm khơi thông điểm nghẽn này, những năm gần đây, tỉnh đã đẩy mạnh chuyển đổi số và ứng dụng thương mại điện tử vào nông nghiệp.
Từ các HTX, doanh nghiệp cho đến các hộ sản xuất, nhiều chủ thể đã bắt đầu ứng dụng công nghệ vào sản xuất, truy xuất nguồn gốc, bán hàng trực tuyến. Đặc biệt, các sàn như Shopee, Lazada, TikTok Shop đã trở thành “kênh chợ” mới, giúp kết nối trực tiếp nông dân với người tiêu dùng.
 |
| Phiên livestream “Hàng Việt vươn mình” do Sở Công Thương Gia Lai phối hợp với Hiệp hội Thương mại điện tử Việt Nam (VECOM) và TikTok Shop đồng hành tổ chức mang lại kết quả cao (Ảnh: Hiền Mai) |
Một trong những đơn vị tiên phong là HTX Nông nghiệp và Dịch vụ Lam Anh (huyện Đak Đoa). HTX đã liên kết với 37 hộ sản xuất cà phê theo tiêu chuẩn 4C, xây dựng thương hiệu “Slar Land Coffee” đạt OCOP 3 sao, cùng dòng cà phê phin giấy đạt OCOP 4 sao. Bằng cách sử dụng nhật ký điện tử, công khai dữ liệu sản phẩm trên website, người tiêu dùng dễ dàng truy xuất nguồn gốc từng mẻ cà phê - yếu tố then chốt để nâng cao giá trị và niềm tin với thị trường.
Không chỉ dừng ở HTX, các doanh nghiệp lớn cũng nhập cuộc chuyển đổi số mạnh mẽ. Công ty Cổ phần Nông nghiệp AgriS Gia Lai đang triển khai phần mềm quản lý ruộng mía, bản đồ dinh dưỡng đất, ứng dụng drone và công nghệ viễn thám trong toàn bộ vùng nguyên liệu hơn 15.000 ha. Thay vì ghi chép thủ công, giờ đây mỗi thửa mía đều có dữ liệu số về giống, thời gian trồng, thu hoạch, đầu tư kỹ thuật…
Tương tự, Công ty TNHH một thành viên Bò khô Huy Vũ (huyện Đak Đoa) đã phát triển gian hàng trực tuyến trên nền tảng 3D, bán hàng qua TikTok Shop và các hội chợ thương mại điện tử, mở rộng thị trường tiêu thụ từ bán lẻ tới phân phối sỉ toàn quốc.
Thành công bước đầu của các đơn vị đi trước đã tạo hiệu ứng lan tỏa, thúc đẩy nhiều hộ sản xuất, HTX khác tích cực học hỏi, đầu tư nâng cao chất lượng sản phẩm, xây dựng thương hiệu và gia nhập thương mại điện tử.
Hỗ trợ nông sản miền núi "lên sàn"
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường Gia Lai, đến nay tỉnh Gia Lai đã cấp 227 mã số vùng trồng với tổng diện tích gần 9.700 ha và 38 mã số cơ sở đóng gói nông sản xuất khẩu. Đây là điều kiện bắt buộc để nông sản có thể lên sàn, đồng thời đáp ứng yêu cầu ngày càng khắt khe của thị trường.
Tỉnh cũng đẩy nhanh tiến độ xây dựng hệ thống dữ liệu nông nghiệp: từ thông tin cây trồng, vật nuôi, vùng nguyên liệu đến truy xuất nguồn gốc, cung ứng dịch vụ... Qua đó tạo nền tảng số hóa toàn diện, tăng khả năng tương tác giữa các bên tham gia chuỗi cung ứng từ nông dân đến doanh nghiệp xuất khẩu.
Nhờ nguồn hàng chất lượng, bức tranh thương mại điện tử Gia Lai đang ngày một khởi sắc. Năm 2025, chỉ số thương mại điện tử của tỉnh tăng 9 bậc so với năm 2024, đạt 5,6 điểm, xếp thứ 37/63 tỉnh thành cả nước. Kết quả này đến từ sự vào cuộc tích cực của Sở Công Thương khi hỗ trợ xây dựng 265 website thương mại điện tử, 90 tài khoản sàn thương mại điện tử cho 30 doanh nghiệp và HTX trong giai đoạn 2021 - 2024.
Các phiên livestream bán hàng trên TikTok Shop do Sở tổ chức cũng cho thấy tiềm năng rất lớn. Tiêu biểu như phiên “Nông sản Gia Lai” vào tháng 9/2024 đã đạt gần 800 đơn hàng trong 4 giờ, thu hút 149.000 lượt xem và quảng bá đến hơn 5 triệu người dùng.
Về phía Bộ Công Thương, Bộ luôn nỗ lực hỗ trợ địa phương phát triển thương mại điện tử. Vừa qua Trung tâm Phát triển Thương mại điện tử và Công nghệ số (Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số, Bộ Công Thương đã phối hợp với Sở Công Thương Gia Lai tổ chức tập huấn “Tăng cường kỹ năng kinh doanh trên môi trường số và chiến lược livestream hiệu quả”. Chương trình tập huấn cũng giúp doanh nghiệp nhỏ, HTX và hộ cá thể trang bị kỹ năng số, từ cách xây dựng video, thiết lập thương hiệu cá nhân trên TikTok, đến chiến lược chốt đơn.
Dù khởi sắc, nhưng thương mại điện tử tại Gia Lai vẫn đối mặt không ít rào cản. Hạ tầng công nghệ thông tin còn yếu, chỉ số về nhân lực, hạ tầng xếp thứ 46/63 cả nước. Số lượng doanh nghiệp có website vẫn thấp, tỷ lệ doanh nghiệp đưa sản phẩm nông sản chủ lực lên sàn còn khiêm tốn, tập trung chủ yếu vào thời trang, đồ uống.
Cơ sở logistics chưa phát triển mạnh, kho bãi còn nhỏ lẻ, thời gian giao hàng dài, đặc biệt ở vùng sâu vùng xa. Thu nhập thấp cũng khiến người dân chưa có thói quen mua sắm trực tuyến, dẫn đến doanh số bán hàng qua sàn còn hạn chế.
Theo Sở Công Thương Gia Lai, trong thời gian tới, tỉnh sẽ triển khai đồng bộ các giải pháp nhằm nâng cao chỉ số thương mại điện tử. Trọng tâm là đào tạo nguồn nhân lực, hỗ trợ doanh nghiệp ứng dụng công nghệ mới như AI, Big Data, tích hợp hệ thống thanh toán không dùng tiền mặt.
Đồng thời, tiếp tục hỗ trợ doanh nghiệp tỉnh kết nối với sàn thương mại điện tử xuyên biên giới như Amazon, Alibaba, xây dựng thương hiệu chuyên nghiệp và mở rộng thị trường quốc tế.
| Thương mại điện tử không chỉ là câu chuyện công nghệ, mà còn là chìa khóa mở ra không gian phát triển mới cho nông sản vùng cao Gia Lai. Khi những sản phẩm như cà phê Glar, mật ong Phương Di Bee, bơ Hoàng Gia hay bò khô Huy Vũ hiện diện trên các nền tảng số, đó là lúc giá trị nông sản được nâng tầm và người dân miền núi có thêm một con đường để bước vào thị trường hiện đại. |
