Như Tạp chí Thị trường Tài chính Tiền tệ đã đưa tin trong bài viết trước, từ ngày 8/6, giá mua vào USD trên Sở Giao dịch NHNN và giá thực hiện cho hợp đồng USD giao kỳ hạn 6 tháng là 22.975 VND/USD, giảm 50 đồng so với trước đó (23.125 VND/USD).
Trước đó, vào đầu năm 2021, NHNN đã quyết định sử dụng công cụ mua kỳ hạn ngoại tệ 6 tháng được hủy ngang 1 lần thay cho mua giao ngay, với giá thực hiện là 23.125 đồng (giảm 50 đồng so với trước đó).
Ngay sau quyết định hạ giá mua vào USD, tỷ giá trên thị trường liên ngân hàng trong phiên giao dịch ngày 8/6 giảm xuống 22.964 đồng, từ mức 23.026 trong ngày trước đó. Trong khi giá USD thị trường tự do giảm 20 đồng mỗi chiều, giao dịch ở mức mua vào/bán ra là 23.130/23.180 VND/USD.
Đà giảm trên tiếp tục kéo dài đến phiên giao dịch ngày 10/6 khi tỷ giá liên ngân hàng chốt phiên ở mức 22.947 VND/USD, giảm 17 đồng so với phiên ngày 8/6; tỷ giá trên thị trường tự do giảm 40 đồng ở chiều mua vào và 60 đồng ở chiều bán ra so với phiên ngày 8/6.
"Động thái trên cho thấy nhu cầu mua ngoại tệ của NHNN nhằm bổ sung dự trữ ngoại hối giảm", các chuyên gia phân tích thuộc Công ty Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV) nhận định trong báo cáo chuyên đề mang tên "Tỷ giá hối đoái: NHNN điều chỉnh giảm tỷ giá USD/VND mua kỳ hạn" vừa công bố.
Lý giải cho nhận định trên, các chuyên gia của KBSV cho rằng, giá thực hiện cho hợp đồng kỳ hạn 6 tháng thấp hơn khoảng 30 đồng so với tỷ giá liên ngân hàng ngày 7/6 và thời gian đáo hạn rơi vào khoảng cuối năm, nhu cầu ngoại tệ từ khách hàng lớn nên khả năng cao số lượng các hợp đồng được thực hiện sẽ thấp.
"Dự trữ ngoại hối hiện nay đã cao hơn mức tiêu chuẩn, theo thang đo của IMF, thanh khoản trên thị trường duy trì dồi dào, trong khi áp lực lạm phát còn hiện hữu, cho nên NHNN sẽ thận trọng hơn trong việc sử dụng kênh ngoại hối để cung cấp thanh khoản cho thị trường", KBSC lý giải thêm.
Một lý do nữa giải thích cho động thái của NHNN được KBSV chỉ ra, đó là: "Việt Nam hiện vẫn nằm trong danh sách theo dõi “thao túng tiền tệ” từ Mỹ. Do vậy hành động của NHNN vừa có thể giúp giải tỏa áp lực lên VND (trong bối cảnh USD giảm giá), vừa tránh vi phạm tiêu chí thứ 3 (can thiệp ngoại hối ít nhất 6 tháng)".
Quyết định giảm giá mua USD của NHNN sẽ phần nào giải tỏa áp lực từ khía cạnh nhập khẩu lạm phát. "Động thái trên được diễn ra trong bối cảnh chỉ số DXY (đo sức mạnh USD) duy trì ở vùng thấp 89 - 90 điểm (đồng USD giảm giá) trong khi đó đồng Nhân dân tệ (CNY) tăng giá mạnh kể từ cuối năm 2020 (+2,0% YTD). Đường NEER và REER giảm mạnh kể từ mức đỉnh vào tháng 3/2020, cho thấy VND đã giảm giá tương đối so với rổ tiền tệ. Điều này đã tạo áp lực lên hoạt động nhập khẩu (gia tăng nhập khẩu lạm phát)", báo cáo của KBSV nêu rõ.
Ngoài ra, việc không cho phép các NHTM hủy ngang trong hợp đồng mua kỳ hạn sẽ giúp NHNN bám sát hơn nguồn cung ngoại tệ thực tế của NHTM. Tuy nhiên, quyết định này cũng làm hạn chế tính linh hoạt trong dòng tiền (flows) của các NHTM.
"Việc không cho phép hủy ngang sẽ bắt buộc các tổ chức tín dụng phải nắm giữ ngoại tệ lâu hơn và hạn chế việc “trading”, đồng thời NHTM phải cân đối thanh khoản tiền đồng dài hạn và dự báo chính xác nhu cầu của khách hàng để có thể đáp ứng đầy đủ nguồn cung ngoại tệ và tiền đồng", các chuyên gia của KBSV nhận định.
Nhìn nhận về những rủi ro đối với tỷ giá, các chuyên gia phân tích của KBSV cho rằng, rủi ro lớn nhất đối với tỷ giá hiện nay là động thái của Ngân hàng Dự trữ liên bang Mỹ (Fed). Mặc dù lạm phát ở Mỹ tăng mạnh trong tháng 4/2021, tuy nhiên số liệu việc làm không như kỳ vọng là yếu tố giúp đồng USD vẫn ở duy trì mức thấp.
"Số liệu lạm phát và việc làm tại Mỹ sẽ cần được theo dõi kĩ hơn để có thể đưa ra được kết luận liệu rằng lạm phát ở Mỹ đã đáng lo ngại hay chưa. Các cuộc họp Fed sắp tới, đặc biệt là tháng 9/2021 sẽ là tâm điểm cần chú ý. Trong trường hợp xấu nhất, khi Fed bắt đầu phát tín hiệu giảm tốc độ mua tài sản, đồng USD sẽ tăng nhanh và tạo áp lực lên các đồng tiền mới nổi, trong đó có VND", các chuyên gia của KBSV lưu ý.
Ngô Hải
Theo Tạp chí Thị trường Tài chính Tiền tệ