Từ bao đời nay, đền Quan Đệ Tứ, hay còn được gọi là đền Quan Lớn Đệ Tứ Khâm Sai, tọa lạc tại thị trấn Vĩnh Bảo, huyện Vĩnh Bảo, thành phố Hải Phòng, đã trở thành một trong những địa chỉ tâm linh nổi tiếng bậc nhất tại đây, thu hút đông đảo du khách thập phương đến chiêm bái và hành hương. Không chỉ nổi bật bởi kiến trúc cổ kính, ngôi đền này còn là nơi thờ tự vị thần có vai trò đặc biệt trong tín ngưỡng Tứ Phủ của người Việt.
 |
| Cổng Tam quan của đền Quan Đệ Tứ, hay còn được gọi là đền Quan Lớn Đệ Tứ Khâm Sai, tại thị trấn Vĩnh Bảo, huyện Vĩnh Bảo, thành phố Hải Phòng |
Huyền tích linh thiêng về “Ngũ Quan Tôn Ông” và sự ngự lại của Quan Đệ Tứ
Theo lời kể của thủ nhang tại đây, vào thời Hùng Duệ Vương, vua cha Bát Hải - một trong những vị thần được tín ngưỡng dân gian thờ phụng, đã cùng với năm người con trai được Ngọc Hoàng giao trọng trách giúp vua Hùng dựng nước và giữ nước. Năm người con ấy được tôn xưng là “Ngũ Quan Tôn Ông”, trong đó Quan Lớn Đệ Tứ được trao trọng trách là Quan Lớn Khâm Sai, quyền cai quản Tứ Phủ. Với công trạng to lớn, Ngài được sắc phong là “Thủy Thần Đệ Tứ” - một vị thần có quyền năng đặc biệt trong việc điều tiết nước, trấn giữ vùng sông nước.
Tương truyền rằng, sau khi hoàn thành thiên mệnh, Quan Đệ Tứ đã chọn một bến nước thuộc khu vực thị trấn Vĩnh Bảo làm nơi ngự lại. Chính tại đây, đền Quan Đệ Tứ được lập nên để thờ phụng và ghi nhớ công ơn của ngài.
 |
| Tượng rồng vàng trong khuôn viên đền Quan Đệ Tứ |
 |
| Đền Quan Đệ Tứ là ngôi đền chính thờ Quan Đệ Tứ Khâm Sai |
 |
| Tấm ảnh lưu giữ khoảnh khắc xuất hiện của “ông rắn” tại đền Quan Đệ Tứ |
 |
| “Ông rắn” được đặt tại khu nội điện đền Quan Đệ Tứ |
 |
| Những chi tiết được chạm khắc tinh xảo, nổi bật với nền sơn son thếp vàng |
Biến thiên lịch sử và hành trình phục dựng
Đền Quan Đệ Tứ không chỉ là chốn tâm linh thiêng liêng mà còn chứng kiến nhiều thăng trầm lịch sử của đất nước. Trong thời kỳ kháng chiến chống thực dân Pháp, theo chủ trương “Tiêu thổ kháng chiến”, ngôi đền từng bị phá dỡ hoàn toàn để tránh bị kẻ địch lợi dụng làm nơi chiếm đóng.
Sau ngày đất nước giành được độc lập, người dân địa phương đã bắt tay vào công cuộc phục dựng đền trên nền đất cũ. Tuy nhiên, do vị trí sát bờ sông nên ngôi đền thường xuyên bị đe dọa bởi tình trạng sạt lở. Trước nguy cơ đó, cộng đồng địa phương đã quyết định di dời ngôi đền lên một vị trí cao ráo hơn, đảm bảo an toàn lâu dài.
 |
| Người dân dâng lễ, thắp hương tại Ban Công Đồng |
 |
| Ban thờ Trần Triều tại đền Quan Đệ Tứ |
Đến năm 2010, công trình đền Quan Đệ Tứ chính thức được khởi công xây dựng lại một cách bài bản, với kiến trúc khang trang nhưng vẫn giữ đậm dấu ấn cổ truyền.
Kiến trúc hiện nay của đền Quan Đệ Tứ bao gồm khu Tam Quan, đại bái, cung cấm và các ban thờ phụ. Gian đại bái đặt Ban Công Đồng ở giữa, bên trái là ban thờ Chúa Sơn Trang, bên phải là ban thờ Đức Thánh Trần. Cung cấm phía trong chính là nơi thờ Quan Lớn Đệ Tứ, nơi luôn được giữ gìn nghiêm cẩn và trang nghiêm.
 |
| Người dân mang lễ vật vào đền Quan Đệ Tứ |
 |
| Nhiều người dân đến dâng hương thể hiện lòng thành kính, cầu mong bình an, may mắn cho gia đình |
Đến nay, đền Quan Đệ Tứ không chỉ là chốn tâm linh mà còn là một phần quan trọng trong đời sống văn hóa tinh thần của người dân Vĩnh Bảo nói riêng và thành phố Hải Phòng nói chung. Ngôi đền là biểu tượng của niềm tin, của sự gắn bó giữa con người với cội nguồn, giữa hiện tại với những giá trị truyền thống ngàn đời.
| Hàng năm, lễ tiệc chính của đền Quan Đệ Tứ được tổ chức vào ngày 24/4 âm lịch, thu hút hàng nghìn người dân và du khách đến tham dự. Đây là dịp để cộng đồng thể hiện lòng biết ơn với các bậc tiền nhân, đồng thời cầu nguyện cho quốc thái dân an, mưa thuận gió hòa. |
