Xuất khẩu tôm Việt Nam bùng nổ nhờ thị trường Trung Quốc
Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP), trong tháng 1/2025, xuất khẩu tôm của Việt Nam đạt 311 triệu USD, tăng 28% so với cùng kỳ năm ngoái. Đà tăng chủ yếu đến từ nhu cầu nhập khẩu mạnh mẽ từ Trung Quốc nhằm phục vụ Tết Nguyên đán.
Trong đó, tôm hùm là mặt hàng được ưa chuộng nhất, chủ yếu dành cho phân khúc tiêu thụ cao cấp. Trung Quốc hiện chiếm đến 98-99% tổng sản lượng tôm hùm xuất khẩu của Việt Nam. Chỉ tính riêng trong tháng 1/2025, xuất khẩu tôm hùm sang Trung Quốc đạt 70 triệu USD (gần 1.800 tỷ đồng), tăng gấp 9 lần so với cùng kỳ năm 2024 và chiếm gần 50% tổng kim ngạch xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc.
 |
Bên cạnh đó, tổng giá trị xuất khẩu tôm sang Trung Quốc và Hong Kong (Trung Quốc) đạt 118 triệu USD, tăng 179% so với cùng kỳ năm ngoái. Điều này cho thấy sức hút mạnh mẽ của tôm Việt Nam tại thị trường đông dân nhất thế giới.
Tuy nhiên, theo VASEP, các mặt hàng thông dụng như tôm chân trắng, tôm sú có thể sẽ chững lại trong thời gian tới do cạnh tranh với nguồn cung nội địa của Trung Quốc. Dù vậy, phân khúc tôm cao cấp như tôm hùm vẫn có nhiều tiềm năng phát triển, đặc biệt trong bối cảnh nhu cầu thực phẩm xa xỉ tại Trung Quốc tiếp tục tăng cao.
Ngoài Trung Quốc, thị trường Liên minh châu Âu (EU) cũng có dấu hiệu khởi sắc. Xuất khẩu tôm sang EU trong tháng 1/2025 đạt hơn 34 triệu USD, tăng 15% so với cùng kỳ. Một số thị trường khác như Anh, Thụy Sỹ cũng ghi nhận mức tăng trưởng dương.
Ngược lại, thị trường Mỹ lại có xu hướng suy giảm. Xuất khẩu tôm sang Mỹ trong tháng 1/2025 chỉ đạt 36 triệu USD, giảm 13% so với cùng kỳ. Điều này phản ánh những rủi ro từ thuế chống trợ cấp và thuế chống bán phá giá, cũng như chính sách thương mại khó lường dưới thời Tổng thống Trump. Theo VASEP, các doanh nghiệp xuất khẩu cần theo dõi sát sao diễn biến chính sách từ Mỹ để chủ động điều chỉnh chiến lược kinh doanh.
Ngành tôm Việt đối diện với nhiều thách thức
Mặc dù đạt mức tăng trưởng ấn tượng trong tháng đầu năm 2025, ngành tôm Việt Nam vẫn đang gặp nhiều khó khăn. Nguồn cung nguyên liệu đối mặt với nguy cơ thiếu hụt do dịch bệnh, biến đổi khí hậu và thời tiết bất lợi. Nếu vấn đề này không được giải quyết, xuất khẩu tôm trong tháng 2 có thể gặp nhiều trở ngại.
 |
Theo kế hoạch, xuất khẩu tôm của Việt Nam năm 2025 đặt mục tiêu đạt từ 4 - 4,3 tỷ USD. Để đạt được con số này, VASEP khuyến nghị các doanh nghiệp cần đa dạng hóa thị trường xuất khẩu, mở rộng sang EU, Nhật Bản, ASEAN... Đồng thời, nên tập trung vào phân khúc tôm chế biến cao cấp nhằm gia tăng giá trị sản phẩm và giảm phụ thuộc vào thị trường Mỹ.
Ngoài ra, việc đảm bảo chất lượng sản phẩm cũng rất quan trọng. Các doanh nghiệp cần nâng cao tiêu chuẩn kiểm soát chất lượng, đáp ứng các yêu cầu khắt khe của thị trường quốc tế để giữ vững lợi thế cạnh tranh.
Xuất khẩu tôm của Việt Nam đang có sự khởi đầu đầy tích cực trong năm 2025, đặc biệt nhờ vào sự bùng nổ của thị trường Trung Quốc. Tuy nhiên, thách thức từ nguồn cung nguyên liệu, chính sách thuế quan từ Mỹ và biến động thị trường vẫn là những vấn đề mà ngành tôm cần giải quyết.
Để duy trì đà tăng trưởng, các doanh nghiệp xuất khẩu cần chủ động mở rộng thị trường, tập trung vào các sản phẩm có giá trị gia tăng cao và đảm bảo chất lượng sản phẩm. Với chiến lược phù hợp, ngành tôm Việt Nam có thể tiếp tục giữ vững vị thế trên thị trường quốc tế trong năm 2025.
Minh Phương
