Chính quyền tổng thống Mỹ Joe Biden đã gây áp lực đáng kể lên nền kinh tế Nga bằng cách loại bỏ ngân hàng lớn nhất của Nga, Sberbank không cho kết nối với hệ thống tài chính Mỹ. Sberbank nắm giữ gần 1/3 tổng tài sản của hệ thống ngân hàng Nga. Ngân hàng này và bốn tổ chức tài chính khác mà Mỹ nhắm mục tiêu có tổng tài sản khoảng 1.000 tỷ đô la.
Các lệnh cấm vận không cho phép Sberbank được thực hiện các giao dịch bằng đô la Mỹ. Mỹ cũng đóng băng tài sản 4 ngân hàng khác của Nga, bao gồm ngân hàng lớn thứ hai, VTB, cũng như ba ngân hàng hạng trung là Bank Otkritie, Sovcombank OJSC và Novikombank. Tuy nhiên, Mỹ chưa áp đặt những hạn chế khắc nghiệt như vậy đối với Gazprombank, ngân hàng lớn thứ ba của Nga. Ngân hàng do nhà nước kiểm soát này là đầu mối chính thực hiện các khoản thanh toán nước ngoài về dầu và khí đốt.
Việc cắt Gazprombank khỏi giao dịch bằng đô la Mỹ sẽ gây ra những hậu quả đáng kể đối với châu Âu, nơi phụ thuộc vào Nga với 40% nguồn cung cấp khí đốt tự nhiên và 26% dầu. Mặc dù các ngân hàng Nga vẫn sử dụng hệ thống thanh toán liên ngân hàng toàn cầu Swift, Tổng thống Biden cho biết vẫn có thể loại các ngân hàng Nga ra khỏi sáng kiến toàn cầu này (Swift). Các nhà lãnh đạo thế giới đang chia rẽ về việc liệu có nên loại Nga khỏi Swift hay không, điều này nếu thực hiện sẽ giáng một đòn nặng nề vào các ngân hàng và khả năng thương mại ngoài biên giới của nước này.
Ở Nga, cứ hai người thì có một người có tài khoản tại Sberbank. Việc cắt quyền tiếp cận của ngân hàng này đối với các giao dịch bằng đồng đô la sẽ có tác động nghiêm trọng đến khả năng kinh doanh ngoài biên giới của nền kinh tế Nga. Theo Fitch, hơn một nửa hàng xuất khẩu của Nga được thực hiện bằng đô la Mỹ, giảm từ 80% vào cuối năm 2013. Con số này tương đương với 300 tỷ USD, hay 19% tổng sản phẩm quốc nội (GDP), Fitch cho biết. Ngày 24/2, giá cổ phiếu của Sberbank giảm hơn 50%, tuy nhiên Sberbank cho biết các hệ thống và văn phòng của họ đang hoạt động bình thường và tiền của khách hàng hoàn toàn có sẵn.
“Sberbank đang nghiên cứu chặt chẽ các điều kiện làm việc mới trong bối cảnh các lệnh trừng phạt liên quan đến tài khoản đại lý. Các hạn chế này không ảnh hưởng đến sự an toàn và sẵn có của các quỹ của khách hàng”. “Sberbank có tất cả các nguồn lực cần thiết, kinh nghiệm quản lý và chuyên môn để hoạt động trong môi trường hiện tại”, ngân hàng này cho hay.
Nội dung lệnh trừng phạt của Mỹ đối với Nga: · Cắt đứt mối liên hệ với hệ thống tài chính của Mỹ đối với ngân hàng lớn nhất của Nga, Sberbank, bao gồm 25 công ty con, bằng cách áp đặt các biện pháp cắt đứt quyền tiếp cận của Sberbank dối với các giao dịch thực hiện bằng đồng đô la. Sberbank nắm giữ gần 1/3 tổng tài sản của hệ thống ngân hàng Nga. · Các biện pháp trừng phạt đối với tổ chức tài chính lớn thứ hai của Nga, Ngân hàng VTB và các công ty con, đóng băng tài sản tại hệ thống tài chính của Mỹ và cấm công dân Mỹ kinh doanh với VTB. VTB nắm giữ gần 1/5 tài sản trong lĩnh vực ngân hàng của Nga và có nhiều quan hệ giao dịch với hệ thống tài chính Mỹ và phương Tây,. · Các biện pháp trừng phạt toàn diện tương tự đối với Bank Otkritie, Sovcombank OJSC, Novikombank và hàng chục công ty con của các ngân hàng này, với các biện pháp đóng băng bất kỳ tài sản nào của các tổ chức này tại hệ thống tài chính Mỹ và cũng cấm người dân Mỹ kinh doanh với các ngân hàng này. · Các hạn chế mới về nợ và vốn cổ phần đối với 13 tổ chức tài chính quan trọng của Nga, bao gồm các hạn chế đối với tất cả các giao dịch cung cấp tài chính và các giao dịch nợ mới có thời hạn trên 14 ngày, trái phiếu phát hành mới của 13 doanh nghiệp nhà nước của Nga. Sberbank, AlfaBank, Ngân hàng Tín dụng Moscow, Gazprombank, Ngân hàng Nông nghiệp Nga, Gazprom, Gazprom Neft, Transneft, Rostelecom, RusHydro, Alrosa, Sovcomflot và Russian Railways đều có tên trong danh sách. Với tài sản ước tính khoảng 1,4 nghìn tỷ USD, những tổ chức này sẽ không thể huy động vốn thông qua thị trường Mỹ. · Các biện pháp trừng phạt đầy đủ cũng áp dụng đối với giới “tinh hoa” Nga, các thành viên gia đình và cá nhân của họ. Người đứng đầu các tổ chức tài chính lớn nhất của Nga và những người chịu trách nhiệm cung cấp các nguồn lực cần thiết để hỗ trợ cuộc đưa quân đến Ukraine cũng là mục tiêu nhắm tới. · 20 cá nhân và tổ chức của Belarus cũng bị trừng phạt vì hỗ trợ cuộc tấn công vào Ukraine. 2 ngân hàng quốc doanh nổi tiếng của Belarus, 9 công ty quốc phòng và 7 cá nhân nằm trong danh sách. · Bộ quốc phòng và quân sự của Nga bị cấm mua gần như tất cả các mặt hàng của Mỹ và các mặt hàng được sản xuất ở nước ngoài có sử dụng một số phần mềm, công nghệ hoặc thiết bị xuất xứ từ Mỹ. · Công nghệ quốc phòng, hàng không và hàng hải là đối tượng chịu lệnh cấm nhằm mục đích chặn đứng việc nhập khẩu hàng hóa công nghệ của Moscow. Điều đó cũng bao gồm cả việc Nga từ chối xuất khẩu một số công nghệ. Các biện pháp trừng phạt của Mỹ cũng sẽ áp đặt các hạn chế đối với một số công nghệ của Mỹ được sản xuất ở các nước khác bao gồm chất bán dẫn, bảo mật mã hóa, laser, cảm biến, điều hướng, điện tử hàng không và công nghệ hàng hải. · Việc miễn cấp giấy phép cho các quốc gia áp dụng các hạn chế xuất khẩu đối với Nga sẽ được thực hiện, theo đó Mỹ loại bỏ các yêu cầu cấp phép đối với các mặt hàng được sản xuất tại quốc gia này. |
(Nguồn: tổng hợp báo chí nước ngoài)
Hải Yến
Theo Tạp chí Thị trường Tài chính Tiền tệ