Nâng hạng chứng khoán: Chìa khóa kích hoạt IB
Một trong những yếu tố quyết định để ngành IB tại Việt Nam có thể khởi sắc trở lại là việc thị trường chứng khoán được nâng hạng từ thị trường cận biên lên thị trường mới nổi. Điều này sẽ mở ra cơ hội thu hút dòng vốn ước tính từ 8 - 10 tỷ USD từ các quỹ đầu tư và nhà đầu tư tổ chức quốc tế.
Hiện nay, Việt Nam đang đứng trước cơ hội lịch sử khi cả MSCI và FTSE Russell - hai tổ chức xếp hạng hàng đầu thế giới - đều đang cân nhắc việc nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam trong những năm tới. Đây không chỉ là một bước tiến quan trọng đối với nền kinh tế mà còn là yếu tố then chốt giúp kích hoạt dòng vốn đầu tư lớn từ các nhà đầu tư nước ngoài.
Theo ông Nguyễn Văn Quang, Trưởng bộ phận IB của Công ty Chứng khoán NH Việt Nam (NHSV), việc nâng hạng này sẽ tạo điều kiện cho nhiều nhà đầu tư quốc tế gia tăng đầu tư vào Việt Nam, bởi các quỹ đầu tư có tiêu chí nghiêm ngặt về việc chỉ đầu tư vào các thị trường mới nổi hoặc phát triển. Như vậy, nhiều quỹ sẽ có thể mở rộng danh mục đầu tư của mình, tạo ra một dòng vốn khổng lồ chảy vào thị trường Việt Nam.
Khi dòng vốn ngoại gia tăng, các hoạt động IB như M&A (mua bán và sáp nhập), IPO (phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng) và các thương vụ niêm yết sẽ trở nên sôi động hơn. Những lĩnh vực có tiềm năng cao như bất động sản, tài chính và tiêu dùng sẽ là những ngành hưởng lợi nhiều nhất từ sự bùng nổ này. Các công ty chứng khoán cũng sẽ có cơ hội tham gia sâu hơn vào các thương vụ lớn, giúp gia tăng doanh thu và lợi nhuận.
Nâng hạng thị trường chứng khoán không chỉ giúp Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn hơn đối với các nhà đầu tư quốc tế mà còn tạo ra một môi trường kinh doanh thuận lợi cho các doanh nghiệp trong nước. Việc được tiếp cận dòng vốn lớn sẽ giúp doanh nghiệp có thêm nguồn lực để mở rộng sản xuất, cải thiện sản phẩm và dịch vụ, đồng thời nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường quốc tế. Đây cũng là cơ hội để các doanh nghiệp Việt Nam nâng cao năng lực quản trị, minh bạch thông tin, và tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế, nhằm tối ưu hóa khả năng tiếp cận vốn và đảm bảo sự phát triển bền vững.
Theo bà Hoàng Hải Yến, Phó Giám đốc Khối IB của Công ty chứng khoán SSI, việc nâng hạng thị trường chứng khoán sẽ không chỉ giúp các doanh nghiệp Việt Nam tiếp cận nguồn vốn dễ dàng hơn mà còn tăng tính thanh khoản của thị trường. Tính thanh khoản cao hơn sẽ giúp các nhà đầu tư dễ dàng tham gia và thoát khỏi thị trường, đồng thời tạo ra nhiều cơ hội cho các dịch vụ tư vấn tài chính như phát hành cổ phiếu, trái phiếu và M&A. Đây là cơ hội để các công ty chứng khoán như SSI mở rộng dịch vụ và nâng cao vị thế trên thị trường tài chính.
Ngoài ra, FPTS (Công ty Cổ phần Chứng khoán FPT) cũng đánh giá cao cơ hội đến từ việc nâng hạng thị trường chứng khoán. Ông Đinh Quang Thuần, Giám đốc Tư vấn tài chính doanh nghiệp của FPTS cho rằng, việc nâng hạng sẽ giúp Việt Nam thu hút dòng vốn ngoại mạnh mẽ, tuy nhiên các doanh nghiệp cũng cần phải chuẩn bị kỹ lưỡng về năng lực quản trị và tính minh bạch.
FPTS hiện đang tư vấn cho nhiều doanh nghiệp về việc hoàn thiện quản trị công ty, nhằm giúp họ đáp ứng được các tiêu chuẩn quốc tế và thu hút nhà đầu tư nước ngoài. Việc này không chỉ giúp nâng cao uy tín doanh nghiệp mà còn mở ra cơ hội cho các thương vụ M&A và IPO lớn trong tương lai.
Không chỉ thế, việc nâng hạng thị trường sẽ đặt ra những yêu cầu cao hơn về quản trị công ty và minh bạch thông tin, buộc các doanh nghiệp niêm yết phải cải thiện chất lượng báo cáo tài chính và tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế, từ đó nâng cao uy tín và sự tin cậy trong mắt nhà đầu tư. Đây là cơ hội để các công ty chứng khoán tham gia tư vấn và hỗ trợ doanh nghiệp trong việc nâng cao chất lượng quản trị và tận dụng các cơ hội từ việc nâng hạng thị trường.
ESG: Lối đi mới cho doanh nghiệp Việt
Bên cạnh yếu tố nâng hạng thị trường chứng khoán, một yếu tố khác đang ngày càng trở nên quan trọng đối với các doanh nghiệp Việt Nam là xu hướng phát triển bền vững, đặc biệt là việc tuân thủ các tiêu chuẩn ESG.
ESG không chỉ là một xu hướng phát triển nhất thời mà đã trở thành tiêu chuẩn toàn cầu, các nhà đầu tư lớn xem xét trước khi ra quyết định đầu tư. Điều này đặc biệt quan trọng khi các quỹ đầu tư quốc tế ngày càng ưu tiên các doanh nghiệp có cam kết về phát triển bền vững và trách nhiệm xã hội.
Hiện nay, các thị trường lớn như EU, Mỹ đang ngày càng áp dụng các hàng rào thuế quan và quy định nghiêm ngặt về phát thải carbon và bảo vệ môi trường. Chẳng hạn, từ năm 2025, EU sẽ áp dụng quy định yêu cầu các sản phẩm nông sản xuất khẩu từ Việt Nam phải chứng minh không gây ra phá rừng hay làm hại đến môi trường. Theo đó, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ phải nhanh chóng điều chỉnh quy trình sản xuất, quản trị để đáp ứng các tiêu chuẩn ESG, nếu không muốn bị loại khỏi các thị trường khó tính này.
Xu hướng ESG không chỉ tác động đến các doanh nghiệp sản xuất mà còn ảnh hưởng lớn đến các hoạt động IB. Các thương vụ M&A hay IPO hiện nay đều phải tuân thủ các yêu cầu khắt khe về ESG. Điều này buộc các công ty chứng khoán phải điều chỉnh dịch vụ của mình, tư vấn cho các doanh nghiệp về cách áp dụng và tuân thủ ESG, từ đó tối ưu hóa khả năng tiếp cận vốn và tăng cường uy tín thương hiệu.
Theo ông Nguyễn Văn Quang, các doanh nghiệp Việt Nam cần nhanh chóng áp dụng bộ tiêu chuẩn ESG nếu không muốn bị bỏ lại phía sau. ESG không chỉ là một yêu cầu pháp lý mà còn là cơ hội để doanh nghiệp gia tăng giá trị thương hiệu, từ đó thu hút các nhà đầu tư quốc tế và tạo ra lợi thế cạnh tranh trên thị trường. Các công ty chứng khoán cũng cần điều chỉnh chiến lược của mình để phù hợp với xu hướng ESG, tư vấn cho doanh nghiệp về cách thực hiện các thương vụ "xanh" và đáp ứng yêu cầu của các nhà đầu tư.
Ông Đinh Quang Thuần nhấn mạnh rằng, để thu hút sự quan tâm của các nhà đầu tư lớn, doanh nghiệp cần phải chuẩn bị kỹ lưỡng từ giai đoạn ban đầu, bao gồm việc xây dựng kế hoạch hành động ESG rõ ràng và có thể đo lường được. Hiện FPTS cũng đóng vai trò quan trọng trong việc giúp doanh nghiệp tiếp cận và áp dụng ESG một cách hiệu quả; tăng cường tính minh bạch thông qua các dịch vụ tư vấn về quan hệ nhà đầu tư (IR) và quản trị doanh nghiệp.
Tương tự, bà Hoàng Hải Yến cũng cho rằng, việc áp dụng ESG sẽ giúp doanh nghiệp không chỉ thu hút được sự quan tâm của nhà đầu tư mà còn duy trì sự quan tâm đó trong dài hạn. Bằng cách cung cấp thông tin minh bạch và kịp thời, doanh nghiệp có thể xây dựng lòng tin với nhà đầu tư, giảm thiểu rủi ro và duy trì sự ổn định trong quá trình phát triển.
Trong bối cảnh kinh tế Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ, việc tuân thủ ESG không chỉ là lựa chọn mà đã trở thành yêu cầu bắt buộc đối với các doanh nghiệp muốn phát triển bền vững. Những doanh nghiệp nào nhanh chóng nắm bắt và áp dụng ESG sẽ có lợi thế lớn trong việc tiếp cận nguồn vốn và tạo dựng niềm tin với nhà đầu tư quốc tế.
Hải Yến