Dưới sự quản lý của từng quốc gia, các tổ chức này hoạt động trong khuôn khổ thu thập tình báo, thực hiện các hoạt động gián điệp và tư vấn cho chính phủ về các vấn đề an ninh quốc gia.
Dưới đây là những cơ quan tình báo quyền lực nhất hành tinh:
Cơ quan Tình báo Trung ương Mỹ (CIA)
CIA là một tổ chức hoạt động độc lập với Chính phủ Mỹ. CIA viết tắt của cụm từ “Central Intelligence Agency” (Cơ quan Tình báo Trung ương), được thành lập vào năm 1947 sau cuộc tấn công Trân Châu Cảng vào cuối thời kỳ Chiến tranh Thế giới thứ hai. Mục tiêu quan trọng nhất của CIA là thu thập, đánh giá, phân tích và phân phối các thông tin tình báo nước ngoài một cách bí mật.
Trụ sở chính của CIA ở Langley, Virginia. Ảnh: AP |
CIA có tổng hành dinh đặt tại Langley, Virginia gần thủ đô Washington. Nhân viên của cơ quan hoạt động từ các Đại sứ quán Mỹ và nhiều địa điểm khác trên toàn thế giới. Không giống như Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI), với nhiệm vụ đảm bảo an ninh trong phạm vi lãnh thổ Mỹ, CIA không có lực lượng thực thi pháp luật trong nước mà chủ yếu tập trung vào hoạt động thu thập thông tin tình báo ở nước ngoài, đồng thời bị giới hạn trong việc thu thập thông tin tình báo bên trong nước.
Biểu tượng của CIA bao gồm 3 phần tượng trưng: Đầu chim đại bàng quay sang trái, ngôi sao 16 cánh và một cái khiên. Đại bàng là linh vật quốc gia, tượng trưng cho sức mạnh và sự tỉnh táo. Ngôi sao 16 cánh biểu thị việc CIA tìm kiếm thông tin tình báo từ khắp nơi trên thế giới ngoài biên giới Mỹ và quy tụ thông tin đó về trụ sở để phân tích, kiểm tra và phân phối đến các cơ quan chức năng. Ngôi sao được đặt trên cái khiên, tượng trưng cho sự phòng thủ vững chắc.
Cơ quan Tình báo đối ngoại Nga (SVR)
SVR được thành lập năm 1991 để kế nhiệm vai trò của cơ quan tình báo đối ngoại sau khi Ủy ban An ninh Quốc gia Liên Xô (KGB) bị giải tán vào năm 1991. Nhiệm vụ của SVR bao gồm thu thập thông tin tình báo, thực hiện các hoạt động gián điệp chiến lược và kinh tế, cũng như bảo vệ các quan chức Nga ở nước ngoài.
Tòa nhà trụ sở SVR tại Moscow. Ảnh: RIA |
Kể từ khi thành lập, SVR đã đóng vai trò quan trọng trong các chính sách đối ngoại của Nga. Cơ quan này có thẩm quyền trong việc chuyển giao công nghệ hạt nhân của Nga cho Iran và thường phối hợp với đơn vị tình báo quân sự nước ngoài của Nga, để thực hiện các hoạt động gián điệp và bí mật tại nhiều quốc gia.
Không giống như Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB), SVR được giao nhiệm vụ thực hiện các hoạt động tình báo và gián điệp bên ngoài lãnh thổ Nga. SVR hoạt động phối hợp với Tổng cục Tình báo Nga (GRU).
Theo thông tin báo cáo vào năm 1997, GRU đã triển khai số lượng điệp viên ở nước ngoài gấp 6 lần so với SVR. SVR còn được phép đàm phán hợp tác chống khủng bố và các thỏa thuận chia sẻ thông tin tình báo với các cơ quan tình báo nước ngoài, đồng thời cung cấp phân tích thông tin tình báo cho Tổng thống Nga.
Mossad - Cơ quan tình báo Israel
Mossad là cơ quan tình báo quốc gia của Israel. Được thành lập vào năm 1949, Mossad có nhiệm vụ thu thập thông tin tình báo, thực hiện các hoạt động bí mật và chống khủng bố. Đây là một trong những cơ quan tình báo mạnh mẽ và bí ẩn nhất trên thế giới.
Mossad trực tiếp báo cáo với Thủ tướng Israel. Cơ quan này ước tính có ngân sách khoảng 2,73 tỷ USD và tuyển dụng khoảng 7.000 nhân viên, là cơ quan tình báo lớn thứ 2 trong phương Tây CIA. Mossad ban đầu là một cơ quan nghiên cứu thuộc Bộ Ngoại giao Israel. Vào ngày 1/4/1951, cơ quan này chính thức được đổi tên thành Cơ quan Tình báo và Đặc nhiệm, gọi tắt là Mossad, theo tên gọi của một thành cổ trên lãnh thổ Israel.
Logo của cơ quan tình báo Israel Mossad. Ảnh: Haim Tzach |
Mossad trực thuộc Thủ tướng và có cơ cấu tổ chức khá độc đáo, khác biệt so với các cơ quan tình báo khác trên thế giới. Thông tin về số lượng chính xác các nhân viên của Mossad được giữ bí mật tuyệt đối. Các ước tính khác nhau cho thấy số lượng nhân viên Mossad dao động từ 1.200-7.000 người, ít hơn nhiều so với CIA của Mỹ.
Cơ quan Tình báo mật Vương quốc Anh (MI6)
MI6 là cơ quan gián điệp nước ngoài của Anh, có nhiệm vụ thu thập thông tin tình báo về các lĩnh vực chính trị, kinh tế và quân sự từ các quốc gia bên ngoài, chủ yếu thông qua các hoạt động tình báo bí mật. Trụ sở chính của MI6 nằm tại Charing Cross, London và cơ quan này có khoảng 3.000 nhân viên, với nhiều điệp viên là người nước ngoài. Ngân sách hàng năm của MI6 ước tính khoảng 300 triệu bảng Anh.
Cơ quan tình báo bí mật của Bộ Ngoại giao Anh MI6. Ảnh: AP |
MI6 đóng một vai trò quan trọng trong việc bảo vệ an ninh quốc gia của Vương quốc Anh, cung cấp thông tin tình báo quan trọng cho chính phủ và các cơ quan an ninh khác, đồng thời thực hiện các nhiệm vụ tình báo và phản gián trên toàn cầu.
Cơ quan An ninh Liên bang Nga (FSB)
FSB là cơ quan tình báo và an ninh nội địa của Nga, được thành lập vào năm 1995. Trụ sở chính của FSB đặt tại Quảng trường Lubyanka, Moscow. FSB kế thừa và phát triển từ KGB, cơ quan tình báo và an ninh nổi tiếng của Liên Xô.
Nhiệm vụ của FSB bao gồm phản gián, giám sát, chống khủng bố, theo dõi các hoạt động chống lại Liên Xô, bảo vệ an ninh biên giới và nội bộ, điều tra các loại tội phạm nghiêm trọng và vi phạm pháp luật liên bang. Vào năm 2003, quyền hạn của FSB được mở rộng khi cơ quan này sáp nhập Tổng cục Biên phòng và một phần lớn của Cơ quan Liên bang Thông tin và Truyền thông Chính phủ.
Tòa nhà của FSB ở Nizhny Novgorod. Ảnh: FSB |
FSB chịu trách nhiệm chính về an ninh nội địa của Nga, bao gồm các lĩnh vực phản gián, đấu tranh chống tội phạm có tổ chức, khủng bố và buôn lậu ma túy. Từ năm 2003, sau khi Tổng cục Biên phòng Liên bang Nga được sáp nhập vào FSB, cơ quan này cũng đảm nhiệm nhiệm vụ bảo vệ an ninh biên giới.
FSB chủ yếu xử lý các sự vụ trong nội địa, trong khi nhiệm vụ phản gián quốc tế thuộc về SVR. Tuy nhiên, FSB cũng bao gồm "Cơ quan Liên bang Thông tin và Truyền thông Chính phủ", cơ quan kiểm soát giám sát điện tử ở nước ngoài. Tất cả các cơ quan tình báo và thực thi pháp luật của Nga đều hoạt động dưới sự chỉ đạo của FSB.
Bộ An ninh Quốc gia Trung Quốc (MSS)
MSS được thành lập vào năm 1983 dưới thời nhà lãnh đạo Đặng Tiểu Bình, thông qua sự hợp nhất giữa Cơ quan Điều tra Trung ương (CID) và các cơ quan chuyên về phản gián và tình báo thuộc Bộ Công an Trung Quốc.
MSS có nhiệm vụ quan trọng hàng đầu là thu thập thông tin tình báo nước ngoài. Trụ sở chính của MSS nằm gần Bộ Công an Trung Quốc tại Bắc Kinh. MSS và mạng lưới các văn phòng an ninh quốc gia là hai thực thể riêng biệt, hoạt động song song dưới sự quản lý của Bộ Công an Trung Quốc. Mặc dù độc lập, hai cơ quan này thường xuyên chia sẻ thông tin đã thu thập được cho nhau. Hạ tầng tình báo của Trung Quốc được xếp hạng lớn thứ 3 trên thế giới, chỉ sau Mỹ và Nga.
Tòa nhà Bộ An ninh Nhà nước và Bộ Công an Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa tại Bắc Kinh. Ảnh: THX |
Cấu trúc tổ chức của Bộ An ninh Quốc gia Trung Quốc có ảnh hưởng từ cơ quan KGB thời Liên Xô. Bộ này chịu trách nhiệm trước Thủ tướng và Quốc vụ viện Trung Quốc (Chính phủ Trung Quốc).
Về mặt nhân sự, MSS thường sử dụng các điệp viên phi chuyên nghiệp, chẳng hạn như du khách, doanh nhân, viện sĩ, đặc biệt là sinh viên Trung Quốc học ở nước ngoài và các chuyên gia công nghệ cao Trung Quốc làm việc ở nước ngoài, những người có tiếp cận với các thiết bị công nghệ nhạy cảm.
Tổng cục An ninh đối ngoại Pháp (DGSE)
DGSE là một trong những tổ chức an ninh và tình báo mạnh mẽ và nổi tiếng nhất trên thế giới. Được thành lập vào năm 1982, DGSE có trụ sở chính tại Paris với nhiệm vụ chính là thu thập thông tin tình báo nước ngoài và chống khủng bố.
Trụ sở Tổng cục An ninh đối ngoại Pháp tại Paris. Ảnh: AP |
DGSE hợp tác chặt chẽ với DGSI (Tổng cục An ninh Quốc nội), để cung cấp thông tin tình báo và bảo vệ an ninh quốc gia Pháp, đặc biệt thông qua các hoạt động bán quân sự và phản gián ở nước ngoài. Mặc dù hoạt động của DGSE rất quan trọng, tổ chức này duy trì mức độ bảo mật cao và không công bố chi tiết về các hoạt động và cấu trúc tổ chức của mình, giống như hầu hết các tổ chức tình báo khác trên thế giới. DGSE tham gia vào nhiều hoạt động gián điệp kinh tế và các nhiệm vụ liên quan đến bảo vệ an ninh quốc gia.
Cơ quan Nghiên cứu và Phân tích Ấn Độ (RAW)
RAW là cơ quan tình báo uy tín của Ấn Độ, được thành lập sau các cuộc chiến Trung Quốc - Ấn Độ năm 1962 và Ấn Độ - Pakistan năm 1965. Trụ sở chính của RAW đặt tại New Delhi. Được thành lập vào năm 1968, RAW chịu trách nhiệm chống khủng bố, nghiên cứu và phân tích thông tin tình báo nước ngoài. Cơ quan này cũng quản lý nhiều chương trình hạt nhân quan trọng của Ấn Độ và đóng vai trò then chốt trong hoạt động tình báo của quốc gia.
RAW khởi đầu với ngân sách 400 nghìn USD và 250 nhân viên; ngày nay, cơ quan này đã mở rộng với hàng nghìn nhân sự. Theo Hiệp hội Các nhà khoa học Mỹ, vào năm 2000, RAW ước tính có từ 8.000-10.000 điệp viên và ngân sách khoảng 145 triệu USD.
Khác với CIA của Mỹ và MI6 của Anh, RAW báo cáo trực tiếp cho Thủ tướng Ấn Độ thay vì Bộ trưởng Quốc phòng. Lãnh đạo cao nhất của RAW cũng là một thành viên trong nội các Ấn Độ.
Cơ quan Tình báo Liên bang Đức (BND)
BND là cơ quan tình báo nước ngoài của Đức, với khoảng 300 địa điểm hoạt động cả ở Đức và các quốc gia khác, được thành lập vào năm 1956. BND hoạt động như một hệ thống cảnh báo sớm cho Đức, cung cấp thông tin quan trọng về các mối đe dọa từ nước ngoài cho Chính phủ Đức. Cơ quan tình báo này được biết đến với việc khai thác công nghệ cao và mạng truyền thông không dây quốc tế nhờ vào viễn thông. BND trực thuộc văn phòng Thủ tướng Đức.
Trụ sở Cơ quan Tình báo Liên bang ở Berlin. Ảnh: BND |
Trụ sở chính của BND trước đây đặt tại Pullach im Isartal gần München và văn phòng tại Berlin bên cạnh hai cơ quan tình báo khác của Đức là Cơ quan Liên bang về Bảo vệ Hiến pháp (BfV, Bundesamt für Verfassungsschutz) và Cơ quan Phản gián Quân sự (MAD, Militärischer Abschirmdienst).
Vào năm 2017, trụ sở chính của BND được chuyển hẳn về Berlin. Giống như tất cả các cơ quan tình báo của Đức, BND cũng được giám sát bởi Ủy ban kiểm soát quốc hội. Từ năm 1990, hoạt động của BND được điều chỉnh bởi một đạo luật của Cộng hòa Liên bang Đức.