Những thách thức nào chờ đợi doanh nghiệp thủy sản trong năm nay?

Lạm phát là một trong những thách thức của doanh nghiệp thủy sản trong năm 2023

Theo báo cáo về ngành thủy sản của Công ty CP Chứng khoán KB Việt Nam (KBSV), ngành thủy sản đã qua thời kỳ đỉnh cao, xuất khẩu thuỷ sản thời gian tới không mấy tích cực do lạm phát gây tác động tiêu cực đến các thị trường nhập khẩu, nhu cầu mua hàng cho giai đoạn quý I/2023 đình trệ.

Ngoài ra, một số doanh nghiệp thủy sản ghi nhận mức đỉnh lợi nhuận trong năm 2022 - là dấu hiệu cho thấy ngành đang bước vào chu kỳ đi xuống.

KBSV cũng nhận thấy giá tôm nguyên liệu và giá cá tra dù đã giảm nhưng vẫn đang ở mức cao. Mặc dù dự kiến giá nguyên liệu sẽ có xu hưởng giảm trong năm 2023, nhưng sẽ vẫn ở mức cao do chi phí nuôi cao trong khi tốc độ giá bán giảm nhanh hơn sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến biên lợi nhuận gộp của các doanh nghiệp.

Đối với nhóm thủy sản, dù kỳ vọng sản lượng xuất khẩu sang Trung Quốc gia tăng, tuy nhiên hiện hàng tồn kho các nhà máy đang tăng, sản lượng thu hoạch cao và giá cá nguyên liệu đang trong xu hướng giảm do đó việc Trung Quốc mở cửa cũng khó tạo ra đột biến cho cá tra Việt Nam.

Dù vậy, KBSV vẫn nhìn thấy một số yếu tố tích cực có thể hỗ trợ cho ngành thuỷ sản trong năm 2023 gồm: Trung Quốc- thị trường xuất khẩu thủy sản lớn nhất của Việt Nam, mở cửa nền kinh tế sau khi từ bỏ "Zero-COVID" giúp nhu cầu tại các nhà hàng, khách sạn tăng lên đáng kể.

Tuy nhiên, cá tra Việt Nam vẫn phải cạnh tranh gay gắt với cá rô phi tại nước này nên KBSV cho rằng, việc Trung Quốc mở cửa chỉ giảm bớt áp lực tăng trưởng chứ không tạo sự bùng nổ tại thị trường này.

Cùng đó, cước vận tải giảm giúp các doanh nghiệp bớt gánh nặng chi phí logistics, bù đắp biên lợi nhuận khi phải giảm giá bán; các doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản sang thị trường Mỹ như Công ty CP Vĩnh Hoàn (HOSE: VHC), Công ty CP Thực phẩm Sao Ta (HOSE: FMC) có thể sẽ được hưởng lợi trong trường hợp đồng USD tăng giá.

Đồng quan điểm, các chuyên gia từ Công ty CP Chứng khoán SSI (SSI) cho rằng, năm 2023, lạm phát sẽ tiếp tục là một thách thức trong bối cảnh hàng tồn kho còn lại luân chuyển chậm, sẽ được xử lý hoàn toàn vào khoảng thời gian nào đó trong quý III/2023, với các đơn đặt hàng bắt đầu nhận được vào thời điểm đó.

Việc Trung Quốc mở cửa trở lại là chất xúc tác cho ngành vào năm 2023. Mặc dù cần thêm thời gian để đánh giá tác động định lượng của việc Trung Quốc mở cửa trở lại đối với hoạt động xuất khẩu cá tra nhưng SSI tin tưởng sẽ có lợi cho doanh thu của ngành vì Trung Quốc là thị trường xuất khẩu cá tra lớn nhất của Việt Nam.

Tuy nhiên, đây cũng là một thị trường nhạy cảm về giá và giá bán bình quân sang thị trường này luôn ở mức thấp hơn khoảng 40% so với giá bán bình quân sang thị trường Mỹ. Cùng với đó là mức độ chắc chắn xung quanh các chính sách mở cửa trở lại của Trung Quốc.Theo đó, SSI dự báo lợi nhuận của các công ty cá tra sẽ giảm trong năm 2023.

Đối với ngành thủy sản nói chung, SSI dự báo giá bán bình quân sẽ giảm 20-30% so với cùng kỳ trong năm 2023 và chi phí thức ăn thủy sản cũng sẽ giảm theo. Với lượng đơn đặt hàng tăng chậm, nguồn cung sẽ không thiếu hụt đối với cả tôm và cá nguyên liệu, qua đó, dự báo giá nguyên liệu tôm và cá sẽ giảm nhẹ do nhu cầu yếu cho đến hết nửa đầu năm 2023.

SSI cho rằng tỷ suất lợi nhuận gộp của doanh nghiệp thủy sản sẽ giảm vào năm 2023. Với lãi suất dự kiến sẽ ở mức cao trong cả năm, chi phí tài chính tăng sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến tỷ suất lợi nhuận ròng, đặc biệt là đối với những công ty có tỷ lệ đòn bẩy cao, chẳng hạn như Công ty CP Đầu tư và Phát triển Đa Quốc Gia - IDI (HOSE: IDI). Nhìn chung, SSI dự báo các công ty sẽ công bố mức tăng trưởng lợi nhuận âm trong năm 2023.