Nổ bom hay lỗi phi công - Những kịch bản dẫn tới tai nạn máy bay của trùm Wagner Yevgeny Prigozhin

Thiết bị nổ được gắn vào càng đáp của máy bay. Khi phát nổ, phần cánh của máy bay bị xé rách và va vào cánh ổn định của máy bay. Tuy nhiên, đây chỉ là một kịch bản của vụ tai nạn. Ngoài ra, còn có kịch bản do lỗi của phi công và vấn đề chỉ được sáng tỏ khi Ủy ban điều tra công bố thông tin chính thức.

Vụ án tai nạn máy bay của ông trùm Wagner được điều tra như thế nào?

Liên quan đến vụ tai nạn máy bay của ông trùm PMC Wagner Yevgeny Prigozhin, Ủy ban Điều tra Liên bang Nga (ICR) đã mở vụ án hình sự theo Điều 263 Bộ luật Hình sự Liên bang Nga (“Vi phạm quy tắc an toàn giao thông và khai thác vận tải hàng không”). Tuy nhiên, tới thời điểm hiện tại vẫn chưa phát hiện có nghi phạm trong vụ trọng án này.

Hiện trường vụ tai nạn máy bay tại Tver

Theo một nguồn tin từ các cơ quan thực thi pháp luật, ICR đang kiểm tra tất cả các phiên bản có thể xảy ra của vụ tai nạn. Trong số đó có lỗi của phi công, sự cố kỹ thuật và ảnh hưởng từ bên ngoài.

Các nhà điều tra đang nghiên cứu tài liệu chuyến bay và quy định kỹ thuật chuyến bay. Song song đó, một cuộc điều tra về vụ tai nạn máy bay của Prigozhin được tiến hành bởi một ủy ban đặc biệt thuộc Cơ quan Vận tải Hàng không Liên bang Nga.

“Một ủy ban đặc biệt đã được thành lập để mở một cuộc điều tra về hoàn cảnh và nguyên nhân dẫn tới vụ tai nạn với máy bay Embraer-135 (EBM-135BJ), xảy ra vào ngày 23/8 tại vùng Tver”, trích thông báo của Cơ quan Vận tải Hàng không Liên bang Nga.

Cũng theo chuyên gia quân sự, Giám đốc Bảo tàng Phòng không Nga Yuri Knutov, trục trặc kỹ thuật và lỗi điều khiển luôn được coi là nguyên nhân gây ra những thảm họa hàng không, nhưng những kịch bản này khó xảy ra với trường hợp máy bay của ông trùm Prigozhin.

“Vụ tai nạn có thể do lỗi phi công, nhưng theo tôi tỷ lệ này rất thấp. Tại sao? Bởi vì máy bay vẫn cất cánh bình thường. Thông thường lỗi phi công sẽ thể hiện ngay khi máy bay cất cánh. Điều tương tự cũng được xem xét với trường hợp lỗi kỹ thuật”, chuyên gia Yuri Knutov đánh giá.

Ngoài ra, chiếc máy bay của ông trùm Prigozhin là dòng máy bay an toàn và rất đáng tin cậy. Sau nhiều thập kỷ phục vụ, mới chỉ ghi nhận 1 vụ tai nạn của dòng máy bay Embraer-135.

20 năm trước, tại Brazil, một máy bay Embraer-135 Legacy 600 đã đâm vào một chiếc Boeing-737 trên không. Kết quả là chiếc Boeing gẫy cánh và bị rơi, khiến 150 người thiệt mạng. Còn chiếc Embraer dù bị hư hại nghiêm trọng, vẫn tiếp bay đến sân bay gần nhất và hạ cánh an toàn.

Còn theo đánh giá của cựu phi công, chuyên gia của tổ chức hàng không dân dụng quốc tế Pavel Gerasimov, đoạn phim được công bố trên mạng cho thấy máy bay của ông Yevgeny Prigozhin rơi không kiểm soát từ độ cao lớn và bị phá hủy hoàn toàn khi va chạm.

“Trong trường hợp này, mọi nghi vấn về lỗi kỹ thuật hay trục trặc hệ thống điều khiển đều bị loại bỏ”, ông Pavel Gerasimov cho biết.

Các nhân chứng nói gì về vụ tai nạn máy bay?

Trước vụ tai nạn máy bay của Yevgeny Prigozhin ở vùng Tver, các nhân chứng đã nghe thấy hai tiếng nổ lớn. Sau đó, một cánh và bộ ổn định rơi ra khỏi con tàu, rơi gần một trang trại bỏ hoang ở làng Kuzhenkino.

“Một người dân địa phương đã chạy tới hiện trường, nhưng không còn ai sống sót. Chúng tôi đã thấy chiếc máy bay rơi xuống đất và một quả cầu lửa, cùng một đám khói lớn bốc lên”, một người dân làng Kuzhenkino cho biết.

Các lãnh đạo PMC Wagner được tưởng nhớ tại nhiều cơ sở ở Nga

Một nhân chứng khác cho biết, chiếc máy bay xoay vòng và bắt đầu bốc khói khi rơi xuống. Theo lời nhân chứng này, khi chiếc máy bay đang bay, bỗng nhiên xuất hiện âm thanh tương tự như tiếng bốp hoặc tiếng nổ.

Đúng như đánh giá của cựu phi công Pavel Gerasimov, dựa trên quỹ đạo rơi thẳng đứng không liệng ngang của máy bay được ghi lại trên video của những người chứng kiến, máy bay của ông Prigogine đã bị mất các bộ phận cánh tạo ra lực nâng. Để nó bị phá hủy, phải có điều gì đó xảy ra, có thể là ngoại lực can thiệp bất hợp pháp nào đó, từ bên trong hoặc bên ngoài máy bay.

Liệu có một vụ nổ trên máy bay?

Theo một kịch bản của vụ tai nạn, thiết bị nổ có thể đã được gài trên máy bay của ông Yevgeny Prigozhin. Cuộc điều tra không loại trừ khả năng quả bom nằm trong khoang càng đáp.

Kết quả là cánh máy bay bị rách, va vào bộ ổn định. Trong khi đó, tại Duma Quốc gia Nga, cái chết của ông trùm Yevgeny Prigozhin được cho có liên quan đến nỗ lực sát hại nhà văn Zakhar Prilepin, vụ việc đã được coi là hành động tấn công khủng bố.

“Họ đã không đạt được mục tiêu với một trong những người bạn của tôi - Zakhar Prilepin, nhưng họ đã không trượt với ông chủ Wagner Prigogine”, Sergei Mironov - Chủ tịch Đảng “Nước Nga công bằng - Vì sự thật” - cho biết.

Hiện tại, các dịch vụ đặc biệt đã phong tỏa bãi đậu máy bay thương mại của Prigozhin tại Sân bay Sheremetyevo ở Moscow. Hoạt động điều tra đang được tiến hành. Tất cả nhân viên tiếp cận ban lãnh đạo PMC Wagner đều đang bị thẩm vấn.

Cơ quan điều tra đã thẩm vấn quản lý của công ty MNT-Aero, đơn vị được xác định là chủ sở hữu của chiếc máy bay ông trùm Wagner sử dụng, và thu giữ các đoạn ghi âm từ camera CCTV được gửi tới máy bay.

Ai có thể vào nhà chứa máy bay của ông trùm Prigozhin?

Việc tiếp cận các nhà chứa máy bay, nơi các máy bay, bao gồm cả máy bay thương mại tư nhân, đang đỗ tại Sân bay Sheremetyevo, chỉ dành cho những nhân viên có giấy phép riêng. Đồng thời, tất cả đều được kiểm tra kỹ lưỡng trước khi vào sân bay.

Phi công Andrey Litvinov chia sẻ: “Tất cả nhân viên vào sân bay thực hiện nhiệm vụ đều phải trải qua sự kiểm soát đặc biệt. Điều này áp dụng cho thuyền viên, hành khách và nhân viên kỹ thuật”.

Theo phi công Andrey Litvinov, việc mang một thứ gì đó qua cơ quan an ninh là gần như không thể, đặc biệt là khi liên quan đến thiết bị gây cháy nổ. Điều này có vẻ đặc biệt khó khăn ở Sân bay Sheremetyevo, nơi an ninh được đặt ở mức cực kỳ cao.

“Chính chúng tôi đã vượt qua những trạm kiểm soát riêng. Hành khách đi theo hành lang riêng, còn phi hành đoàn, nhân viên đi theo hành lang khác. Nhưng mọi người đều tuân thủ các bước kiểm tra tương tự nhau. Hầu như không thể mang thứ gì đó cho nhân viên hoặc hơn nữa là cho một người ngẫu nhiên”, phi công Andrey Litvinov nói.

Máy bay của ông trùm đã bị hệ thống phòng không bắn hạ?

Theo chuyên gia Pavel Gerasimov, trong trường hợp hệ thống phòng không hoạt động nhầm lẫn hoặc cố ý nhằm máy bay của Prigozhin, thì đó phải là kỹ thuật tấn công trực diện. Tên lửa phát nổ gần mục tiêu và tiêu diệt nó bằng chùm mảnh định hướng với diện tích hủy diệt rộng.

Về lý thuyết, đây có thể là các hệ thống phòng không S-120, S-200, S-300 hoặc S-400. Nhưng đây là những loại tên lửa lớn, nên tôi nghĩ việc sử dụng chúng bị loại trừ khi sử dụng để ngăn chặn máy bay thương mại, ông Pavel Gerasimov nhận định

Ngoài ra, không thể nhanh chóng triển khai các hệ thống như vậy ở Tver. Việc di chuyển của những thiết bị lớn như vậy chắc chắn sẽ thu hút sự chú ý.

Và ngay cả khi những hệ thống như vậy được sử dụng, chiếc máy bay sẽ bị phá hủy hoàn toàn vì tên lửa có kích thước tương đương với một chiếc máy bay. Chuyên gia Pavel Gerasimov lưu ý, về mặt lý thuyết, tên lửa tầm nhiệt có thể được sử dụng để chống lại Embraer-135.

Tuy nhiên, động cơ của chiếc máy bay gặp nạn, vốn được cho là mục tiêu của tên lửa có đầu nhiệt, lại nằm ở phần đuôi của chiếc máy bay lại không bị tổn hại. Không có dấu vết cháy trên động cơ. Ngoài ra, với một vụ tấn công bằng tên lửa tầm nhiệt, đôi cánh máy bay sẽ không bị hư hại. Vì vậy, chuyên gia Pavel Gerasimov tin rằng vụ tai nạn rất có thể xảy ra do một vụ nổ bên trong máy bay.

“Tôi sẽ không nói về một thiết bị nổ, nhưng chính xác là nó có thể dẫn đến vụ nổ giảm áp suất của một chiếc máy bay bị hư hại nghiêm trọng”, chuyên gia Pavel Gerasimov dự đoán.

Hiện tại, Ủy ban điều tra Nga vẫn đang tiếp tục làm việc và kết quả cuối cùng sẽ được công bố khi có đủ bằng chứng để loại bỏ các kịch bản liên quan tới vụ tai nạn.