Phương Tây muốn Ukraine tiếp tục phản công trong năm 2024

Với những tuyên bố mới đây từ giới chức quân sự Mỹ về khả năng cuộc phản công hiện tại của Ukraine có thể kéo dài tới tháng 11/2023, cũng như việc phương Tây đang tiếp tục thực hiện các gói viện trợ quân sự theo cam kết cho Kiev, giới chuyên gia quân sự quốc tế dự đoán, Quân đội Ukraine đang cố gắng tạo thế da báo chờ mùa thu và đông.

Đây là thời điểm không thể giao chiến do điều kiện địa hình và thời tiết bất lợi, nhưng là thời gian thích hợp để Kiev tái tổ chức lực lượng và chờ các trang bị viện trợ mới cho cuộc phản công năm 2024.

Tờ The Economist, Washington đang vấp phải những ý kiến trái chiều từ lưỡng viện Quốc hội trước những kết quả hạn chế của cuộc phản công tại Ukraine. Thậm chí nhiều quan chức trong chính phủ Mỹ còn nghi ngờ về những kết quả phản công do Kiev cung cấp.

Thực tế, giới chức Mỹ có lý do cho những nghi vấn này khi Ukraine cơ bản đã sử dụng hết nguồn lực dự bị khi tiến tới hàng phòng thủ cứng đầu tiên của Nga tại miền Đông và rất khó để có thể phát triển khoét sâu vào phòng tuyến của Nga. Các nguồn tin của tình báo Mỹ đánh giá, với chiến thuật hiện tại cho dù Ukraine có thêm thời gian 5 năm cũng khó có thể đạt mục tiêu chiến thuật là tiến tới biển Azov và cắt con đường trên bộ nối liền Nga với bán đảo Crimea.

Tuy nhiên, Washington hiện tại vẫn duy trì quan điểm hỗ trợ đồng minh Ukraine. Theo đánh giá của ông Trent Maul, Giám đốc Cơ quan phân tích thuộc tình báo quân đội Mỹ, triển vọng phản công của Ukraine không quá thê thảm như thực tế chiến trường. Những bước tiến gần đây của Quân đội Ukraine, đặc biệt là mặt trận Zaporozhye là đáng ghi nhận. Nếu phát huy và giữ vững được thành quả đạt được trên chiến trường thì Ukraine có cơ hội tốt để độ phá trong năm 2024 với sự hỗ trợ từ các đồng minh.

Một binh sĩ đánh thuê Mỹ tham chiến ở Ukraine có tên Matthew Vandyke đồng tình với quan điểm nêu trên. Phát biểu với kênh Youtube Judging Freedom, tay súng Matthew Vandyke cho rằng với việc Ukraine sẽ sở hữu máy bay F-16 trong cuối năm 2023, Kiev có nhiều tiềm năng để tạo ra đột phá trong đợt phản công mới trong mùa hè năm 2024.

Dù đã bị thiệt hại đáng kể về nhân lực và trang bị quân sự trong hơn 3 tháng phản công, nhưng Mỹ và phương Tây đang gây sức ép buộc Ukraine tiếp tục hoạt động quân sự. Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga

Vấn đề lớn nhất của Kiev hiện tại chính là tổn thất về nhân mạng và trang bị quân sự quá nhanh trên chiến trường. Quân đội Ukraine đã mất nhiều đơn vị chiến đấu tinh nhuệ trong các trận chiến đấu máu từ đầu năm 2023 như Bakhmut, Soledar và cuộc phản công lớn bắt đầu từ tháng 6/2023.

Chính vì thiếu quân, Ukraine đang phải tiến hành tổng động viên và buộc phải huy động kể cả những người không đủ tiêu chuẩn về yếu tố sức khỏe như bị tàn tật, bệnh truyền nhiễm và phụ nữ tham gia quân ngũ. Thậm chí Kiev đang yêu cầu các quốc gia châu Âu trục xuất người dân Ukraine trong độ tuổi nhập ngũ về nước chiến đấu.

Trái ngược với những đánh giá lạc quan của giới chuyên gia quân sự phương Tây, các chuyên gia quân sự Nga có cái nhìn nghi ngờ về khả năng tiếp tục duy trì cuộc phản công của Ukraine trong vòng 5-6 tuần tới. Chuyên gia quân sự Nga Alexander Artamonov đánh giá, để làm chậm đà phản công của Ukraine, trong vài tuần qua, Không quân Nga đã liên tục đánh phá hậu phương, các cơ sở hạ tầng quân sự và kho tàng khiến con đường tiếp vận ra chiến trường của Ukraine gặp nhiều khó khăn.

“Ngoài ra, bùn nhão sẽ sớm xuất hiện ở Ukraine, sớm hơn thời điểm Ukraine kịp chuẩn bị hậu cần và phương tiện cần thiết để phản công trong mùa thu và đông. Chính vì thế, tôi nghi ngờ về những tuyên bố của Kiev kéo dài cuộc chiến trong mùa đông”, chuyên gia Alexander Artamonov cho biết.

Ukraine hiện chưa có đủ nguồn lực cần thiết để duy trì hoạt động quân sự cũng như mở đợt phản công mới trong năm 2024. Ảnh: Reuters.

Theo lời chuyên gia này, Quân đội Ukraine đang ngày càng phụ thuộc vào chiến thuật tác chiến do phía Mỹ khuyến nghị. Ukraine sẽ sớm phải tập trung lực lượng để tổ chức phản công theo hướng Tokmak. Dù chiến thuật này sẽ khiến Quân đội Ukraine buộc phải dàn mỏng lực lượng bảo vệ khắp chiến tuyến rộng lớn và tạo cơ hội cho Nga phản công. Tuy nhiên, “các nhạc công phải tuân thủ nhịp điệu của nhạc trưởng”.

“Ukraine đang phụ thuộc rất nhiều vào nguồn viện trợ, đặc biệt là từ Mỹ. Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng Ukraine gần đây đã mắc nhiều sai lầm so với khuyến nghị của Mỹ là chuyển quân lên phía Bắc, thay vì tập trung lực lượng ở phía Nam. Tuy nhiên, những động thái luân chuyển lực lượng tới mặt trận Liman và Kupyansk không đạt kết quả mong muốn nên Ukraine sẽ phải tuân theo sự chỉ đạo từ Mỹ”, chuyên gia Alexander Artamonov nhận định.

Vấn đề hiện tại của Ukraine nếu muốn duy trì phản công chính là việc đẩy nhanh việc huấn luyện binh sĩ để có các đơn vị chất lượng cao. Phương Tây dự kiến sẽ tăng số lượng binh sĩ Ukraine được huấn luyện tại châu Âu tới cuối năm 2023 lên 30.00 binh sĩ.

Cùng với đó, Mỹ có thể cung cấp cho Ukraine các loại vũ khí mạnh mẽ cần thiết như đạn DU, bom chùm và tên lửa tầm xa.

Đánh giá về khả năng Ukraine tiếp tục cuộc phản công trong năm 2024, viện sĩ hàn lâm Alexander Bartosh thuộc Học viện Khoa học quân sự Nga cho rằng, Kiev hiện đã cạn kiệt nguồn lực để tiếp tục phản công.

“Tôi nghĩ họ sẽ sớm có cuộc cải tổ quân sự quy mô lớn”, ông Alexander Bartosh nói.

Chuyên gia này đánh giá, Ukraine sẽ tập trung cho mặt trận Zaporozhye với trọng tâm là mở đường tới Tokmak vì Kiev đang cần chiều lòng Mỹ và phương Tây để có được nguồn viện trợ quân sự tối đa có thể. Tuy nhiên, việc đảm bảo nguồn lực để tổ chức phản công tiếp tục trong năm 2024 vẫn là nghi vấn lớn. Việc của Ukraine hiện tại không chỉ là phản công, mà còn đề phòng việc Quân đội Nga đã tập trung được số lượng lớn binh lực và có thể tổ chức phản công bất cứ lúc nào.

“Sớm hay muộn, Quân đội Nga sẽ phản công. Phòng thủ tốt không phải là cách để giành chiến thắng trong bất kỳ cuộc xung đột nào. Quân đội của chúng ta hiệu rõ điều này và đang điều chỉnh nhịp độ chiến trường một cách chủ động và phù hợp”, chuyên gia Alexander Bartosh đánh giá.