Sàn giao dịch TPDN riêng lẻ chính thức vận hành, NĐT cần hiểu rõ thông tin trước khi mua và bán trái phiếu

Trước đây, việc giao dịch TPDN riêng lẻ được thực hiện tại các tổ chức lưu ký, trong đó hình thức giao dịch chủ yếu là chuyển nhượng giữa các nhà đầu tư và chuyển nhượng giữa nhà đầu tư và tổ chức lưu ký.

Theo Nghị định 65/2022/NĐ-CP, trong thời hạn 3 tháng kể từ khi hệ thống đăng ký, lưu ký, giao dịch TPDN riêng lẻ chính thức vận hành, trái phiếu phát hành theo Nghị định này và Nghị định số 153/2020/NĐ-CP và còn dư nợ phải thực hiện đăng ký, lưu ký và đăng ký giao dịch.

Điều kiện để được “lên sàn” là trái phiếu phải thuộc các doanh nghiệp thực hiện được cam kết trả lãi cho nhà đầu tư, không vi phạm quy định pháp lý. Các doanh nghiệp bị chậm trả lãi, gốc sẽ tạm thời chưa được “lên sàn”.

Hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ chính thức lên Sàn Giao dịch chứng khoán Hà Nội.

Trên cơ sở nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế và kế thừa kinh nghiệm thực tế trong xây dựng hệ thống giao dịch cổ phiếu và trái phiếu chính phủ tại HNX, Sở đã tiếp tục nghiên cứu, xây dựng hệ thống giao dịch TPDN riêng lẻ.

Quá trình xây dựng hệ thống giao dịch TPDN riêng lẻ gồm nhiều công đoạn từ phối hợp với nhà thầu và các đơn vị liên quan xây dựng yêu cầu bài toán, xây dựng các chức năng hệ thống với 2 giai đoạn phù hợp với thực tiễn, kiểm thử hệ thống với nhiều giai đoạn, đảm bảo các tính năng hệ thống vận hành chính xác và đồng bộ.

HNX đã hoàn thành xây dựng hệ thống giai đoạn 1 và tổ chức nhiều đợt kiểm thử để đảm bảo các chức năng hệ thống được vận hành chính xác.

Từ tháng 6/2023, hệ thống đã được hoàn thành việc thử nghiệm với thành viên, Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam (VSD). Kết quả kiểm thử qua cho thấy hệ thống đã vận hành ổn định, đáp ứng được yêu cầu của thành viên trong việc nhập lệnh và tra cứu thông tin, đáp ứng yêu cầu của HNX trong việc quản lý, vận hành hệ thống.

Dữ liệu giao dịch đã được chuyển đầy đủ, chính xác và thông suốt sang VSD để thực hiện thanh toán. HNX cũng đã hoàn thành việc tổ chức hai đợt đào tạo cho các thành viên, chuẩn bị cho việc tham gia và sử dụng hệ thống an toàn.

Theo quy chế giao dịch, việc giao dịch TPDN riêng lẻ trên hệ thống của HNX được thực hiện thông qua thành viên giao dịch TPDN riêng lẻ (công ty chứng khoán). Hệ thống giao dịch TPDN riêng lẻ chỉ nhận lệnh giao dịch từ thành viên giao dịch TPDN riêng lẻ.

Có hai phương thức giao dịch thỏa thuận gồm: Thỏa thuận điện tử: thành viên giao dịch nhập lệnh chào mua, chào bán với cam kết chắc chắn vào hệ thống hoặc sự lựa chọn các lệnh đối ứng phù hợp đã được nhập vào hệ thống để thực hiện giao dịch. Thỏa thuận thông thường: bên mua và bên bán tự thỏa thuận với nhau về các điều kiện giao dịch từ trước và báo cáo kết quả giao dịch trái phiếu riêng lẻ để xác lập giao dịch. Về thời gian giao dịch, HNX tổ chức giao dịch trái phiếu riêng lẻ từ thứ hai đến thứ sáu hàng tuần, trừ các ngày nghỉ lễ. Thời gian giao dịch cụ thể gồm 2 phiên: phiên sáng (9h00-11h30), phiên chiều (13h00-14h45). Nhà đầu tư phải mở tài khoản giao dịch tại thành viên giao dịch để thực hiện giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ. Nhà đầu tư mua trái phiếu là nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp. Theo đó, thành viên giao dịch TPDN riêng lẻ có trách nhiệm xác định tư cách nhà đầu tư, đảm bảo nhà đầu tư đúng đối tượng giao dịch theo quy định.

Chia sẻ tại Talk show Phố Tài Chính, bà Vũ Thị Thúy Ngà, Phó Tổng Giám đốc Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX) cho biết, nhằm thực hiện chủ trương của Chính phủ và đặc biệt là sau khi Nghị định 65 sửa đổi, bổ sung cho Nghị định 153 thì Bộ Tài chính đã giao cho Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội xây dựng hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.

Theo đó, cơ chế giao dịch trên thị trường TPDN riêng lẻ thứ cấp là giao dịch thỏa thuận. Về cơ bản thì các nhà đầu tư cần phải hiểu rõ thông tin trước khi mua và bán các trái phiếu và phải có cơ chế để chuyển đổi thông tin lẫn nhau, đảm bảo trước khi mua thì đã hiểu rõ về trái phiếu đó.

Về cơ chế thanh toán thì cơ chế thanh toán này có một điểm tương tự như thị trường chứng khoán phái sinh, tức là có cơ chế thanh toán tức thời và thanh toán cuối ngày, đây cũng là một điểm mà HNX và Tổng Công ty Lưu ký chứng khoán Việt Nam đã rất cố gắng để có thể đáp ứng yêu cầu của nhà đầu tư.

Đại diện của HNX cho biết, phía thị trường rất mong chờ hệ thống này sẽ giúp minh bạch thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ hiện nay. Dự kiến có gần 1.600 mã trái phiếu sẽ đưa vào giao dịch tập trung trên hệ thống và điều này sẽ giúp minh bạch thị trường rất là tốt và giúp các nhà đầu tư hiểu rõ thông tin trong quá trình giao dịch.

Nói thêm về trách nhiệm của doanh nghiệp khi đưa trái phiếu lên đăng ký giao dịch, bà Thúy Ngà cho rằng không có hàm ý rằng, Sở Giao dịch Chứng khoán phải chịu trách nhiệm đối với các khoản thanh toán của doanh nghiệp, mà bản thân doanh nghiệp phải có trách nhiệm công bố thông tin đầy đủ, chính xác tới các nhà đầu tư.

Toàn bộ các vấn đề liên quan đến doanh nghiệp thì doanh nghiệp phải chịu trách nhiệm công bố thường xuyên, các kỳ trả lãi cũng như thông tin công bố định kỳ, bất thường để đảm bảo cho nhà đầu tư khi mua trái phiếu hiểu rõ về trái phiếu mình mua. Các tổ chức phát hành phải tự chịu trách nhiệm về việc thông tin phải đúng yêu cầu của pháp luật.

Về trách nhiệm của nhà đầu tư trái phiếu, người mua phải có trách nhiệm tìm hiểu thông tin, rủi ro của trái phiếu, người bán có trách nhiệm cung cấp cho người mua toàn bộ thông tin và báo cáo về trái phiếu theo quy định. Sở Giao dịch Chứng khoán không chịu trách nhiệm về giao dịch của nhà đầu tư.

Theo ông Đỗ Bảo Ngọc, Phó Tổng Giám đốc Công ty Chứng khoán Kiến Thiết, với sàn giao dịch TPDN riêng lẻ, bất kỳ ai cũng có thể được bán TPDN của mình công khai, bất cứ lúc nào, thay vì như trước đây phải chờ đến khi đáo hạn, hay phụ thuộc hoàn vào việc doanh nghiệp phát hành, hay công ty chứng khoán có mua lại hay không.

"Kể cả tổ chức phát hành không mua lại thì đã có các nhà đầu tư thứ cấp khác sẵn sàng mua các loại trái phiếu đó. Chúng ta tăng được tính thanh khoản và rõ ràng lợi cho cả nhà đầu tư và tổ chức phát hành, giảm áp lực đáo hạn trái phiếu ngắn hạn", ông Ngọc đánh giá.

FiinRatings: Hoạt động mua lại trái phiếu trong tháng 4 chủ yếu đến từ nhóm ngân hàng Theo FiinRatings, quy mô trái phiếu mua lại trước ngày đáo hạn trong tháng 4 đạt gần 11.300 tỷ đồng, giảm 41,61% so với tháng ...

Ủy ban Chứng khoán Nhà nước: Sớm đưa hệ thống KRX vào vận hành, tập trung xây dựng "sàn" giao dịch TPDN riêng lẻ Đây là hai trong số các giải pháp trọng tâm thuộc nhóm tổ chức thị trường được Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) đưa ...

VAFI hiến kế “hâm nóng” thị trường trái phiếu doanh nghiệp, đề xuất miễn các loại thuế cho nhà đầu tư Hiệp hội các nhà đầu tư tài chính Việt Nam (VAFI) cho rằng, nên xây dựng tiêu chí cho các loại trái phiếu “tuyệt đối ...