Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cho biết, Thông tư 10/2016/TT-NHNN hướng dẫn một số nội dung quy định tại Nghị định 135/2015/NĐ-CP quy định về đầu tư gián tiếp ra nước ngoài (Thông tư 10) được ban hành ngày 29/6/2016 trên cơ sở quy định tại các nguồn luật như Pháp lệnh Ngoại hối (đã được sửa đổi, bổ sung), Nghị định 135/2015/NĐ-CP ngày 31/12/2015 quy định về đầu tư gián tiếp ra nước ngoài (Nghị định 135) đã góp phần tạo cơ sở pháp lý rõ ràng, đồng bộ để các nhà đầu tư và các đối tượng liên quan triển khai thực hiện hoạt động đầu tư gián tiếp ra nước ngoài.
Đồng thời tăng cường vai trò quản lý, giám sát của NHNN đối với hoạt động đầu tư gián tiếp ra nước ngoài của tổ chức kinh tế, cá nhân người lao động có quốc tịch Việt Nam tham gia chương trình thưởng cổ phiếu phát hành ở nước ngoài (Chương trình thưởng cổ phiếu).
Trong bối cảnh Việt Nam ngày càng hội nhập quốc tế một cách sâu rộng, toàn diện trên nhiều lĩnh vực, việc các tổ chức nước ngoài được thực hiện các chương trình thưởng cổ phiếu cho người lao động có quốc tịch Việt Nam đã góp phần bảo đảm quyền lợi của người lao động; thúc đẩy sự gắn kết giữa người lao động và tổ chức thực hiện chương trình, khuyến khích người lao động làm việc hiệu quả, đóng góp tích cực cho sự phát triển của doanh nghiệp có yếu tố nước ngoài hoạt động tại Việt Nam; tạo thuận lợi thu hút dòng vốn từ nước ngoài vào Việt Nam thông qua chương trình thưởng cổ phiếu; giúp đa dạng hóa nguồn thu ngoại tệ vào Việt Nam.
Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện, một số nội dung quy định tại Thông tư 10 liên quan đến việc tham gia chương trình thưởng cổ phiếu còn chưa rõ ràng, đồng thời phát sinh một số vướng mắc.
Do đó, để tạo hành lang pháp lý đầy đủ, phù hợp với yêu cầu thực tiễn cũng như định hướng quản lý chặt chẽ hoạt động đầu tư gián tiếp ra nước ngoài tại Nghị định 135; thực hiện chủ trương của Chính phủ trong việc cắt giảm thủ tục hành chính (TTHC), góp phần giảm bớt chi phí, thời gian cho tổ chức thực hiện chương trình nhưng vẫn đáp ứng yêu cầu quản lý của nhà nước trong tình hình hiện nay, cần phải chỉnh sửa Thông tư 10.
Khoản 3 Điều 3 Thông tư 10 quy định: "Tổ chức thực hiện chương trình thưởng cổ phiếu phát hành ở nước ngoài" là hiện diện của tổ chức nước ngoài tại Việt Nam… Tuy nhiên, thực tế, trong quá trình triển khai thực hiện, các chương trình thưởng cổ phiếu của Tổ chức nước ngoài thường dành cho các công ty con và công ty liên kết thuộc sở hữu trực tiếp hoặc gián tiếp của tổ chức nước ngoài. Như vậy, khái niệm hiện diện của tổ chức nước ngoài tại Việt nam như quy định nêu trên là chưa đầy đủ.
Do đó, để đảm bảo phù hợp với thực tế phát sinh, khái niệm "Tổ chức thực hiện chương trình thưởng cổ phiếu phát hành ở nước ngoài" tại Điều 3 Thông tư 10, NHNN đề xuất sửa đổi thành: Tổ chức thực hiện chương trình thưởng cổ phiếu phát hành ở nước ngoài là hiện diện tại Việt Nam thuộc sở hữu trực tiếp hoặc gián tiếp của tổ chức nước ngoài, bao gồm: tổ chức kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài, chi nhánh, văn phòng đại diện, văn phòng điều hành của bên nước ngoài trong hợp đồng hợp tác kinh doanh và các hình thức hiện diện khác theo quy định của pháp luật (sau đây gọi là tổ chức thực hiện chương trình thưởng cổ phiếu) được tham gia chương trình thưởng cổ phiếu của Tổ chức nước ngoài.
Thông tư 10 chưa có quy định về nguyên tắc thực hiện liên quan đến mục đích của chương trình thưởng cổ phiếu. Trong quá trình thực hiện xem xét, xác nhận các hồ sơ đăng ký cho thấy, một số chương trình thưởng cổ phiếu thường có mục đích để tăng vốn cho tổ chức nước ngoài, mang tính chất hoạt động đầu tư gián tiếp ra nước ngoài của cá nhân, không nhằm mục đích thưởng để khuyến khích và gắn kết người lao động có đóng góp tích cực và gắn bó lâu dài với tổ chức thực hiện chương trình.
Do đó, dự thảo Thông tư bổ sung quy định nguyên tắc người lao động được/không được tham gia các chương trình thưởng cổ phiếu cụ thể:
Người lao động có quốc tịch Việt Nam được tham gia các chương trình thưởng cổ phiếu do tổ chức nước ngoài phát hành có mục đích nhằm động viên, khuyến khích và gắn kết người lao động có thành tích, cống hiến, gắn bó lâu dài với tổ chức thực hiện chương trình.
Người lao động có quốc tịch Việt Nam không được tham gia các chương trình thưởng cổ phiếu do tổ chức nước ngoài phát hành có mục đích, tính chất là khoản đầu tư ra nước ngoài nhằm chào bán cổ phần để tăng vốn, hỗ trợ thanh khoản cho tổ chức nước ngoài.
Đồng thời, chuyển quy định về "Trách nhiệm của tổ chức thực hiện chương trình liên quan đến việc xử lý cổ phiếu thưởng cho người lao động trong trường hợp chấm dứt hoạt động tại Việt Nam" tại khoản 4 Điều 11 thành khoản 5 Điều 8 Thông tư 10 để đảm bảo thống nhất quy định vào 01 Điều khoản các nội dung liên quan nguyên tắc thực hiện chương trình thưởng cổ phiếu.
Quý độc giả có thể xem dự thảo Thông tư tại đây
T.H