Tìm hiểu vai trò của công ty chứng khoán

Định nghĩa về công ty chứng khoán

Công ty chứng khoán được nêu rõ tại thông tư 210/2012/TT-BTC. Cụ thể như sau:

Công ty chứng khoán là doanh nghiệp hoạt động kinh doanh chứng khoán. Trong đó, các nghiệp vụ được phép kinh doanh bao gồm: môi giới chứng khoán, tự doanh chứng khoán, bảo lãnh phát hành chứng khoán, tư vấn đầu tư chứng khoán, lưu ký chứng khoán,…

Công ty chứng khoán đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển chung của thị trường. Nhờ đó mà nhà đầu tư dễ dàng tiếp cận các sản phẩm chứng khoán của công ty phát hành.

Hình minh họa - nguồn internet

Điều kiện thành lập công ty chứng khoán hiện nay

Để trở thành một công ty chứng khoán hợp pháp theo quy định của pháp luật, phải đáp ứng đủ những điều kiện sau đây:

Công ty có trụ sở làm việc đảm bảo đầy đủ cơ sở vật chất phục vụ kinh doanh.

Vốn điều lệ của công ty phải là vốn thực góp. Trong đó, phải tối thiểu bằng mức vốn pháp định theo quy định của pháp luật. Cụ thể, với công ty tư vấn đầu tư chứng khoán, vốn thành lập là 10 tỷ đồng. Công ty môi giới chứng khoán yêu cầu vốn thành lập 25 tỷ đồng. Công ty tự doanh và bảo lãnh phát hành chứng khoán yêu cầu lần lượt 100 và 165 tỷ đồng.

Người quản lý của công ty phải đáp ứng điều kiện theo quy định. Điều kiện này được nêu rõ ràng tại khoản 3, Điều 34, thông tư 210/2012/TT-BTC.

Có ít nhất ba cá nhân hành nghề chứng khoán trong mỗi nghiệp vụ được cấp phép hoạt động.

Đáp ứng điều kiện về cơ cấu cổ đông, thành viên góp vốn sở hữu theo quy định của pháp luật.

Đáp ứng điều kiện đối với cá nhân tham gia góp vốn thành lập công ty.

Đáp ứng điều kiện đối với tổ chức/ tổ chức nước ngoài tham gia góp vốn thành lập.

Vai trò của công ty chứng khoán

Đối với các tổ chức phát hành

Mục tiêu khi tham gia vào thị trường chứng khoán của các tổ chức phát hành là huy động vốn thông qua việc phát hành các chứng khoán. Vì vậy, thông qua hoạt động đại lý phát hành, bảo lãnh phát hành, các công ty chứng khoán có vai trò tạo ra cơ chế huy động vốn phục vụ các nhà phát hành.

Một trong những nguyên tắc hoạt động của thị trường chứng khoán là nguyên tắc trung gian. Nguyên tắc này yêu cầu những nhà đầu tư và những nhà phát hành không được mua bán trực tiếp chứng khoán mà phải thông qua các trung gian mua bán. Các công ty chứng khoán sẽ thực hiện vai trò trung gian cho cả nhà đầu tư và nhà phát hành. Và khi thực hiện công việc này, công ty chứng khoán đã tạo ra cơ chế huy động vốn cho nền kinh tế thông qua thị trường chứng khoán.

Đối với các nhà đầu tư

Công ty chứng khoán là nơi trung gian giúp nhà đầu tư mở tài khoản giao dịch với thị trường. Thông qua các hoạt động tư vấn, môi giới, nó sẽ kết nối các nhà đầu tư. Đặc biệt, với những nhà đầu tư mới tham gia thị trường, công ty chứng khoán sẽ giúp bạn cung cấp những thông tin hữu ích. Nó có thể là phân tích thị trường, ngành nghề, doanh nghiệp. Từ đó giúp nhà đầu tư đưa ra lựa chọn và quyết định sáng suốt.

Đối với thị trường chứng khoán

Đối với thị trường chứng khoán, công ty chứng khoán thể hiện hai vai trò chính:

Góp phần tạo lập giá cả: Giá cả chứng khoán là do thị trường quyết định. Tuy nhiên, để đưa ra mức giá cuối cùng, người mua và người bán phải thông qua các công ty chứng khoán vì họ không được tham gia trực tiếp vào quá trình mua bán. Các công ty chứng khoán là những thành viên của thị trường, do vậy họ cũng góp phần tạo lập giá cả thị trường thông qua đấu giá. Trên thị trường sơ cấp, các công ty chứng khoán cùng với các nhà phát hành đưa ra mức giá đầu tiên. Chính vì vậy, giá cả của mỗi loại chứng khoán giao dịch đều có sự tham gia định giá của các công ty chứng khoán.

Góp phần làm tăng tính thanh khoản của các tài khoản tài chính. Thị trường chứng khoán có vai trò là môi trường làm tăng tính thanh khoản của các tài sản tài chính. Nhưng các công ty chứng khoán mới là người thực hiện tốt vai trò đó vì công ty chứng khoán tạo ra cơ chế giao dịch trên thị trường.

Trên thị trường cấp 1, do thực hiện các hoạt động như bảo lãnh phát hành, chứng khoán hoá, các công ty chứng khoán không những huy động một lượng vốn lớn đưa vào sản xuất kinh doanh cho nhà phát hành mà còn làm tăng tính thanh khoản của các tài sản tài chính được đầu tư vì các chứng khoán qua đợt phát hành sẽ dược mua bán giao dịch trên thị trường cấp 2. Điều này làm giảm rủi ro, tạo tâm lý yên tâm cho người đầu tư. Trên thị trường cấp 2, do thực hiện các giao dịch mua và bán các công ty chứng khoán giúp người đầu tư chuyển đổi chứng khoán thành tiền mặt và ngược lại. Những hoạt động đó có thể làm tăng tính thanh khoản của những tài sản tài chính.

Đối với các cơ quan quản lý thị trường

Công ty chứng khoán có vai trò cung cấp thông tin về thị trường chứng khoán cho các cơ quan quản lý thị trường để thực hiện mục tiêu đó. Các công ty chứng khoán thực hiện được vai trò này bởi vì họ vừa là người bảo lãnh phát hành cho các chứng khoán mới, vừa là trung gian mua bán chứng khoán và thực hiện các giao dịch trên thị trường. Một trong những yêu cầu của thị trường chứng khoán là các thông tin cần phải được công khai hoá dưới sự giám sát của các cơ quan quản lý thị trường.

Việc cung cấp thông tin vừa là quy định của hệ thống luật pháp, vừa là nguyên tắc nghề nghiệp của các công ty chứng khoán vì công ty chứng khoán cần phải minh bạch và công khai trong hoạt động. Các thông tin công ty chứng khoán có thể cung cấp bao gồm thông tin về các giao dịch mua, bán trên thị trường, thông tin về các cổ phiếu. trái phiếu và tổ chức phát hành, thông tin về các nhà đầu tư…Nhờ các thông tin này, các cơ quan quản lý thị trường có thể kiểm soát và chống các hiện tượng thao túng, lũng đoạn, bóp méo thị trường.