Tìm hiểu về chức năng, thành phần của thị trường chứng khoán

Khái niệm thị trường chứng khoán

Thị trường chứng khoán là nơi mà các nhà đầu tư có thể mua bán, trao đổi và chuyển nhượng các sản phẩm chứng khoán để kiếm lời từ chênh lệch giá. Trong nền kinh tế hiện đại ngày nay, đây còn là nơi diễn ra các hoạt động mua bán chứng khoán trong thời gian trung và dài hạn, cung cấp những nhận định thị trường chứng khoán mới.

Mua và bán các sản phẩm chứng khoán được tiến hành trong thị trường sơ cấp. Người mua có thể mua vào và bán ra chứng khoán của những công ty phát hành trên sàn giao dịch chứng khoán. Chủ thể coi chứng khoán mà mình nắm giữ như một tài sản có giá trị tương đương như tiền.

Đặc điểm của thị trường chứng khoán

Thị trường chứng khoán có 04 đặc điểm nổi bật sau đây.

Tính công khai

Đặc điểm giao dịch công khai giúp thị trường chứng khoán duy trì được tính công khai và minh bạch trong giao dịch tài chính. Nhờ đặc điểm này mà những người tham gia đều nắm được thông tin về giá cổ phiếu đang được giao dịch trên thị trường. Và mọi người đều có thể truy cập vào những thông tin tương tự giúp họ có thể giao dịch tự do, hiệu quả.

Khả năng sinh lời ổn định

Tính sinh lời là tiền đề xuất hiện chứng khoán và cũng là động lực thúc đẩy người đầu tư mua chứng khoán. Giá cả trong thị trường chứng khoán được hình thành dựa trên quan hệ cung - cầu giữa người bán và người mua. Chính vì vậy, chứng khoán có khả năng sinh lời tốt nhờ biến động tăng giá trên thị trường hoặc thông qua việc chia cổ tức của các doanh nghiệp.

Tính thanh khoản cao

Tính thanh khoản là khả năng chuyển đổi từ chứng khoán thành tiền mặt và ngược lại. Đây là một đặc điểm cơ bản của thị trường chứng khoán, tạo nên sự hấp dẫn của thị trường này đối với các nhà đầu tư. Thông thường, cổ phiếu và trái phiếu có thể chuyển đổi thành tiền mặt từ 1 đến 2 ngày. Thị trường giao dịch càng năng động và phát triển thì cổ phiếu có tính thanh khoản càng cao.

Rủi ro theo thị trường

Rủi ro đầu tư chứng khoán là khả năng giá trị khoản đầu tư giảm, khiến nhà đầu tư thua lỗ. Theo đó, giá trị các loại chứng khoán chịu tác động từ nhiều yếu tố như lạm phát, lãi suất, tỷ giá, tình hình tài chính và kinh doanh của doanh nghiệp. Thậm chí sự thay đổi của pháp luật cũng là nguyên nhân quan trọng ảnh hưởng tới sự biến đổi giá trị của các loại chứng khoán.

Chức năng thị trường chứng khoán gồm:

Huy động vốn đầu tư

Tạo môi trường đầu tư cho công chúng

Tạo tính thanh khoản cho các chứng khoán

Đánh giá hoạt động của doanh nghiệp

Tạo môi trường để Chính phủ thực hiện các chính sách kinh tế vĩ mô

Thành phần trong thị trường chứng khoán

Đơn vị phát hành

Đơn vị phát hành là các tổ chức, doanh nghiệp thực hiện huy động vốn thông qua thị trường chứng khoán. Trong đó, đơn vị phát hành có thể là Chính phủ, Doanh nghiệp hay Chính quyền tại các địa phương.

Trong đó, Chính phủ sẽ phát hành các loại trái phiếu nhằm huy động vốn để thực hiện các công trình quốc gia hay bổ sung ngân sách Nhà nước. Doanh nghiệp phát hành nhằm huy động vốn để phát triển sản xuất, mở rộng quy mô thông qua trái phiếu hoặc cổ phiếu.

Nhà đầu tư

Nhà đầu tư sẽ bao gồm nhà đầu tư cá nhân và nhà đầu tư có tổ chức. Nhà đầu tư cá nhân sẽ có nhà đầu tư chấp nhận rủi ro và nhà đầu tư thích an toàn. Đối với nhà đầu tư có tổ chức thường sẽ là các công ty bảo hiểm, tài chính – ngân hàng hoặc các quỹ bảo hiểm xã hội.

Tổ chức kinh doanh chứng khoán

Công ty chứng khoán: Theo quyết định số 27/2007/QĐ-BTC, công ty chứng khoán là tổ chức hoạt động có tư cách pháp nhân, được cấp giấy phép kinh doanh bởi Ủy ban chứng khoán nhà nước.

Quỹ đầu tư chứng khoán: Quỹ này được thành lập từ vốn góp của các nhà đầu tư nhằm mục đích kiếm lời từ việc đầu tư vào chứng khoán hoặc các dạng tài sản khác. Nhà đầu tư không có quyền kiểm soát đối với các hoạt động thường ngày của quỹ này.

Các trung gian tài chính: Trung gian tài chính là những đơn vị thực hiện huy động vốn từ các nguồn tiền nhàn rỗi và phân bổ cho các chủ thể đang có nhu cầu về vốn.

Các đơn vị quản lý giao dịch chứng khoán

Một số tổ chức liên quan đến các hoạt động chứng khoán trên thị trường chứng khoán gồm:

Cơ quan Nhà nước chuyên quản lý chứng khoán

Sở giao dịch chứng khoán (HNX – Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội, HOSE – Sở Giao dịch Chứng khoán TP.Hồ Chí Minh)

Hiệp hội các đơn vị đang hoạt động kinh doanh chứng khoán

Tổ chức lưu ký và thanh toán bù trừ chứng khoán và nhiều đơn vị khác.

Bài học làm giàu từ kinh nghiệm thực tế của tỷ phú tự thân Mark Cuban Mark Cuban (sinh năm 1958) là doanh nhân và nhà đầu tư người Mỹ. Ông đồng thời là chủ sở hữu Dallas Mavericks của NBA, ...

Chứng chỉ quỹ (Phần 2): Kinh nghiệm đầu tư chứng chỉ quỹ hiệu quả Ở phần trước chúng ta đã tìm hiểu về khái niệm và các loại chứng chỉ quỹ. Ở phần này, tôi sẽ cùng bạn đọc ...

Đầu tư chứng khoán: "Nói không với dò đáy, đoán đỉnh" Tại chương trình “Bí mật đồng tiền” của VTV Digital, ông Phạm Lưu Hưng, Kinh tế trưởng, Trưởng ban Đào tạo Phát triển Công ty ...