Trung Quốc tiết kiệm hàng tỷ USD nhờ nhập khẩu dầu thô giá rẻ

Thị trường hàng hóa hôm nay 11/10: Dầu thô đảo chiều giảm, giá nickel, xăng và cà phê khởi sắc

Tiết kiệm gần 10 tỷ USD

Theo tính toán của Reuters dựa trên dữ liệu từ các thương nhân và công ty vận chuyển, Trung Quốc đã tiết kiệm được gần 10 tỷ USD trong năm nay thông qua việc mua dầu kỷ lục từ các quốc gia bị phương Tây trừng phạt.

Hậu quả không lường trước của các lệnh trừng phạt do Mỹ và các nước khác áp đặt đối với Nga, Iran và Venezuela là giúp giảm chi phí nhập khẩu dầu cho các nhà máy lọc dầu ở Trung Quốc.

Việc nhập khẩu với giá thấp hơn là một lợi ích, giúp tăng cường sản lượng và lợi nhuận cho nhà máy lọc dầu và tiêu thụ dầu lớn thứ hai thế giới, đặc biệt là các nhà khai thác tư nhân nhỏ được gọi là “ấm trà” và tạo điều kiện xuất khẩu sinh lợi cho các nhà máy lọc dầu và dầu diesel thuộc sở hữu nhà nước.

Hoạt động mua hàng của Trung Quốc cũng là cứu cánh doanh thu cho Moscow, Tehran và Caracas, những nền kinh tế đang bị hạn chế bởi các lệnh trừng phạt của phương Tây và sự sụt giảm đầu tư.

Trung Quốc đã vận chuyển kỷ lục 2,76 triệu thùng dầu thô mỗi ngày bằng đường biển từ Iran, Nga và Venezuela trong 9 tháng đầu năm 2023, theo dữ liệu trung bình được cung cấp bởi các công ty theo dõi tàu chở dầu Vortexa và Kpler.

Phân tích của Reuters cho thấy ba quốc gia này chiếm 1/4 lượng nhập khẩu của Trung Quốc trong 9 tháng đầu năm, tăng khoảng 21% so với năm 2022 và tăng gấp đôi tỷ trọng 12% vào năm 2020, thay thế các lựa chọn thay thế từ Trung Đông, Tây Phi và Nam Mỹ.

Kang Wu, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu nhu cầu toàn cầu tại S&P Global Commodity cho biết, mặc dù khoản tiết kiệm được chỉ là một phần trong hóa đơn nhập khẩu dầu của Trung Quốc, nhưng chúng quan trọng đối với các nhà lọc dầu tư nhân là “những người mua tích cực tìm kiếm món hời”.

Tổng cục Hải quan Trung Quốc không trả lời yêu cầu bình luận của Reuters.

Các thùng dầu và khí đốt được chụp tại một kho dầu tại cảng ở Chu Hải, Trung Quốc ngày 22/10/2018. Nguồn: Reuters

Đẩy mạnh nhập khẩu dầu thô Nga

Trong 9 tháng đầu năm Nga đã cung cấp 1,3 triệu thùng dầu thô qua đường biển mỗi ngày, dựa trên dữ liệu trung bình do Vortexa và Kpler cung cấp. Theo các nguồn tin thương mại Trung Quốc, Trung Quốc cũng nhập khẩu khoảng 800.000 thùng dầu thô ESPO mỗi ngày qua đường ống.

Nhập khẩu bằng đường biển chủ yếu là dầu ESPO được vận chuyển từ cảng Kozmino ở Thái Bình Dương của Nga cũng như Urals từ Biển Baltic.

Theo Vortexa, cũng trong 9 tháng, tổng lượng xuất khẩu của Nga đã tăng hơn 400.000 thùng/ngày so với một năm trước đó, dẫn đầu là Urals, do các lệnh trừng phạt gây ra bởi cuộc xâm lược Ukraine của Moscow đã gây ra sự chuyển hướng lớn của dòng dầu từ châu Âu sang Ấn Độ và Trung Quốc.

Năm nay, Trung Quốc đã tiết kiệm được 4,3 tỷ USD bằng cách nhập khẩu dầu của Nga, dựa trên so sánh của Reuters về chênh lệch giá hàng tháng giữa dầu thô ESPO và Tupi từ Brazil, và dầu Urals so với Oman, tính toán trên thông tin về giá do các thương nhân cung cấp.

Đối với việc nhập khẩu dầu Venezuela, chủ yếu là loại nặng Merey, Trung Quốc tiết kiệm trung bình 10 USD/thùng so với dầu thô Castilla của Colombia. Nước này đã tiết kiệm được khoảng 15 USD/thùng khi mua dầu thô Iran so với dầu Oman.

Trung Quốc đã tiết kiệm được khoảng 4,2 tỷ USD bằng cách nhập khẩu kỷ lục 1 triệu thùng/ngày trong cùng kỳ từ Iran, cao hơn 60% so với mức đỉnh trước lệnh trừng phạt được hải quan Trung Quốc ghi nhận vào năm 2017 ở mức 623.000 thùng/ngày, do Tehran tăng sản lượng lên mức gần tối đa và đưa ra mức giảm giá cao tới 17 USD một thùng so với dầu Brent.

Để so sánh, Oman tính trung bình cao hơn Brent 2 USD trong 9 tháng đầu năm nay.

Với dòng dầu của Venezuela chảy vào Trung Quốc trong thời điểm này lên tới 430.000 thùng/ngày, theo số liệu trung bình của Vortexa và Kpler, số tiền tiết kiệm được của Trung Quốc từ việc mua dầu của Venezuela là 1,17 tỷ USD.

Một phát ngôn viên của Bộ Ngoại giao Mỹ cho biết, giới hạn giá đối với dầu của Nga khiến người mua “có được sự mặc cả khó khăn hơn” khi mua hàng, hạn chế doanh thu của Moscow.

Người phát ngôn cho biết, kể từ năm 2021, Mỹ đã trừng phạt hơn 180 cá nhân và tổ chức kinh doanh dầu và hóa dầu của Iran và tác động của các lệnh trừng phạt đã đẩy siêu lạm phát ở Iran và đồng tiền của nước này lao dốc. Và việc thực thi các lệnh trừng phạt của Mỹ sẽ tiếp tục đối với Venezuela.

Những mặt hạn chế

Với việc các nhà máy lọc dầu nhà nước Sinopec và PetroChina kiềm chế hoàn toàn việc mua dầu thô của Iran và Venezuela, các nhà sản xuất trà đã tận dụng được dầu giảm giá từ hai nhà cung cấp này.

Theo công ty tư vấn JLC của Trung Quốc, các nhà máy sản xuất trà tại trung tâm lọc dầu của tỉnh Sơn Đông đã hoạt động với 65,7% công suất trong ba quý đầu năm 2023, tăng 4,2 điểm phần trăm, tạo ra lợi nhuận khoảng 567 nhân dân tệ (77,63 USD)/tấn, so với 50 nhân dân tệ một năm trước.

Tuy nhiên, lợi ích của việc tiết kiệm chi phí bị hạn chế do các nhà khai thác tư nhân nhỏ bị hạn chế hạn ngạch nhập khẩu dầu thô, trong khi không có hạn ngạch xuất khẩu nhiên liệu cũng như chịu sự giám sát của cơ quan quản lý.

Viktor Katona, nhà phân tích dầu thô hàng đầu của Kpler, cho biết: “Điều này đặc biệt đúng đối với các nhà máy lọc dầu Sơn Đông”.

Đầu năm nay, hải quan đã tăng cường kiểm tra các lô hàng dầu thô loại nặng hướng tới Sơn Đông sau khi phát hiện một số lô hàng của Iran bị dán nhãn sai là nhựa đường pha loãng để vượt qua hạn ngạch nhập khẩu.

Các nhà phân tích cho biết, nếu Mỹ thắt chặt thực thi các lệnh trừng phạt đối với Tehran vì cuộc khủng hoảng gần đây ở Israel, điều đó cũng có thể hạn chế xuất khẩu dầu của Iran, vốn chủ yếu chảy sang Trung Quốc.

Lợi nhuận ngành công nghiệp của Trung Quốc tiếp tục giảm hai con số trong 8 tháng Lợi nhuận ngành công nghiệp Trung Quốc bao gồm các công ty có doanh thu hàng năm ghi nhận ít nhất 20 triệu nhân dân ...

Tổ hợp hóa dầu 3 tỷ USD ở Tân Cương và tính toán của Trung Quốc trên “bàn cờ” dầu mỏ Trung Quốc đang xây dựng một trong những tổ hợp hóa dầu lớn nhất cả nước, để phục vụ cho nhu cầu dầu thô dự ...

Dòng chảy dầu thô qua châu Á đang diễn biến như thế nào? Câu hỏi chính về nhu cầu dầu thô của châu Á trong quý IV là đợt tăng giá gần đây sẽ ảnh hưởng đến lượng ...