Trước thềm bế mạc MC13: WTO tăng tốc thu hẹp khoảng cách còn lại để đạt thành tựu chung

Ngày 28/2 (theo giờ UAE), Tổng giám đốc WTO Ngozi Okonjo-Iweala đã đánh giá cao nỗ lực của các thành viên vì “tiến bộ to lớn” đạt được sau ba ngày làm việc căng thẳng tại Hội nghị Bộ trưởng lần thứ 13 (MC13) ở Abu Dhabi. Trước thềm bế mạc MC13 theo lịch trình, Tổng giám đốc WTO đã kêu gọi các bộ trưởng nỗ lực hơn nữa và tìm ra sự đồng thuận về các vấn đề khác nhau vẫn còn tồn tại.

Theo đó, tại cuộc họp với các Trưởng phái đoàn, bà Ngozi Okonjo-Iweala nhấn mạnh nếu các phái đoàn tiếp tục làm việc nỗ lực cùng nhau thì kết quả MC13 tích cực sẽ đến và các bộ trưởng có thể về nước kịp thời vào ngày 29/2, ngày cuối cùng của hội nghị.

Bộ trưởng Bộ Ngoại thương Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), Chủ tịch MC13, tiến sĩ Thani bin Ahmed Al Zeyoudi cho rằng đã đến lúc phải gạt bỏ những khác biệt và cùng nhau hợp tác vì mục tiêu chung. Đây chính là sự đồng thuận mà WTO mong muốn đạt được kết quả sẽ được thông qua chính thức tại lễ bế mạc MC13.

Trước cuộc họp của các trưởng phái đoàn là phiên họp chuyên đề trong ngày 28/2 về cải cách giải quyết tranh chấp, do Espen Barth Eide, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Na Uy chủ trì, và một phiên làm việc về phát triển, do Kerrie Symmonds, Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Barbados chủ trì. Bộ trưởng Barth Eide cho rằng, các thành viên có thể không hoàn thành được công việc cải cách giải quyết tranh chấp tại MC13.

Tuy nhiên, WTO vẫn có thể đánh giá những tiến bộ có ý nghĩa đã đạt được, thừa nhận rằng cần phải làm nhiều việc hơn và hướng dẫn các quan chức đẩy nhanh công việc của họ để đạt được một hệ thống giải quyết tranh chấp hoạt động tốt và đầy đủ mà tất cả mọi người đều có thể tiếp cận được trong năm 2024, như các bộ trưởng đã thống nhất tại Hội nghị Bộ trưởng WTO lần thứ 12 (MC12) vào tháng 6/2022.

Trong khi nhiều thành viên vẫn chưa hài lòng vì MC13 sẽ không đạt được thỏa thuận về cải cách giải quyết tranh chấp, họ cũng thừa nhận những tiến bộ đạt được trong các cuộc thảo luận không chính thức do cựu Phó Đại diện Thường trực của Guatemala Marco Molina tạo điều kiện. Bộ trưởng Kerrie Symmonds đã báo cáo về “tiến bộ đáng kể” đạt được trong cuộc thảo luận về phát triển và kỳ vọng về một khả năng có thể có trong vòng 24 giờ cuối. Đây sẽ là một tín hiệu quan trọng đối với cộng đồng quốc tế về những lợi ích có thể mang lại cho người dân thông qua thương mại.

Những người điều phối các lĩnh vực đàm phán khác cũng cập nhật thông tin về các thành viên. Ngoại trưởng Thường trực Iceland Martin Eyjólfsson đã báo cáo về kết quả đạt được từ các cuộc tham vấn song phương và về trợ cấp nghề cá. Các giải pháp sẽ nằm trong tầm tay nhờ sự tham gia tập trung và sẵn sàng ký kết thỏa thuận của các thành viên.

Rebecca Miano, Thư ký Nội các của Bộ Đầu tư, Thương mại và Công nghiệp Kenya, đã cung cấp thông tin cập nhật về các cuộc đàm phán nông nghiệp. Bà lưu ý rằng tất cả các thành viên đều nhận thấy tầm quan trọng của việc đạt được kết quả về vấn đề này tại MC13, vì các kết quả về nông nghiệp rất khó đạt được tại hai Hội nghị Bộ trưởng gần đây nhất. Điều này được coi là cần thiết để xây dựng sự tự tin và nỗ lực đạt được kết quả tại MC14.

Todd McClay, Bộ trưởng Bộ Thương mại và Xuất khẩu New Zealand và là người điều phối Chương trình Công tác về thương mại điện tử, cho biết ông đã gửi một văn bản tới các thành viên thuộc trách nhiệm của mình nhằm nỗ lực xác định các lĩnh vực đồng thuận có thể có. Về việc tạm dừng áp thuế hải quan đối với truyền điện tử, vẫn còn những quan điểm khác nhau nhưng vẫn có thể có một hướng đi khả thi.

Cuối cùng, Bộ trưởng Bộ Thương mại và Công nghiệp Botswana Mmusi Kgafela đã thông báo cho các thành viên về nỗ lực liên quan đến một số vấn đề còn tồn đọng trong Dự thảo Tuyên bố cấp Bộ trưởng MC13. Tất cả đều hy vọng đến phiên bế mạc hội nghị, văn bản tuyên bố sẽ phù hợp để các bộ trưởng có thể xem xét thông qua.