Từng mang về 2,4 tỷ USD, doanh nghiệp xuất khẩu cá tra hiện phải “ăn đong” từng đơn hàng

Theo Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thuỷ sản Việt Nam (VASEP), hiện nay, xuất khẩu cá tra của Việt Nam đã tăng hơn những tháng đầu năm 2023 nhưng so với 2022 thì vẫn còn tương đối ảm đạm. Nhìn lại năm 2022, xuất khẩu cá tra của Việt Nam năm 2022 đã có nhiều "kỷ lục" được xác lập, trong đó kim ngạch xuất khẩu đạt 2,4 tỉ USD, tăng 70% so cùng kỳ năm 2021, vượt qua đỉnh năm 2018 là 2,26 tỉ USD.

Xuất khẩu cá tra đang gặp khó

VASEP cho biết, kim ngạch xuất khẩu cá tra năm nay giảm khá mạnh trong 6 tháng đầu năm. Thị trường Mỹ là thị trường giảm nhanh, nhiều và liên tục. Thị trường Trung Quốc có giảm song đang có dấu hiệu tốt lên. Trong tình thế khó khăn chung của kinh tế thế giới, nhiều doanh nghiệp đang cố gắng cầm cự, thực hiện cả những đơn hàng nhỏ để đảm bảo công ăn việc làm cho người lao động.

Theo số liệu thống kê của Hải quan Việt Nam, tính đến hết tháng 6/2023, xuất khẩu cá tra Việt Nam sang Trung Quốc và Hồng Kông đạt 281 triệu USD, giảm 34% so với cùng kỳ năm ngoái.

Tháng 6/2023, Trung Quốc và Hồng Kông đã nhập khẩu 48 triệu USD cá tra Việt Nam, giảm 4% so với tháng 5/2023, giảm 15% so với cùng kỳ năm ngoái. Mức giảm 15% trong tháng 6 đã thấp hơn so với mức giảm của các tháng trước đó (tháng 4 và 5 ghi nhận giảm từ 30% - 60%).

Từ năm 2020 đến nay, Trung Quốc và Hồng Kông luôn duy trì vị trí số 1 về nhập khẩu cá tra Việt Nam. So với các thị trường chính, Trung Quốc và Hồng Kông duy trì tăng trưởng cao nhất.

Sau giai đoạn giảm liên tục từ tháng 9/2022 đến tháng 1/2023, giá trung bình xuất khẩu cá tra sang thị trường này ghi nhận ổn định trong các tháng sau đó. Giá trung bình xuất khẩu cá tra Việt Nam sang Trung Quốc trong 5 tháng đầu năm nay dao động từ 2,11 USD/kg - 2,29 USD/kg, giảm 10% so với cùng kỳ năm 2022. Riêng tháng 5, giá trung bình đạt 2,29 USD/kg tăng 0,4% so với tháng trước.

Nhu cầu tiêu thụ giảm, lạm phát vẫn sát mức 0%, doanh nghiệp và người tiêu dùng Trung Quốc vẫn kỳ vọng giá sẽ giảm thêm, từ đó trì hoãn chi tiêu khiến tốc độ tiêu thụ hàng hóa sụt giảm đáng kể. Các chỉ số giá tiêu dùng và giá sản xuất cho thấy nền kinh tế lớn thứ hai thế giới tiếp tục yếu đi trong tháng 5. Các yếu tố này đã tác động không tích cực tới xuất khẩu cá tra sang thị trường này trong nửa đầu năm nay.

Bức tranh của ngành thủy sản và cá tra 6 tháng cuối năm sẽ dần hồi phục khi lượng tồn kho giảm và bước vào mùa đặt hàng cho các dịp lễ hội cuối năm. Đây là tín hiệu dự báo cho việc giá cá tra sẽ có cải thiện trong những tháng tới.

Mục tiêu năm 2023, ngành cá tra dự kiến thả nuôi 5.600 ha; sản lượng cá tra thương phẩm dự kiến đạt 1,6 triệu tấn; kim ngạch xuất khẩu dự kiến đạt 2,3 tỉ USD. Tuy nhiên, con số này sẽ rất khó có thể đạt được.