VietinBank – Một phần tuổi trẻ

Bài dự thi Cuộc thi viết "Ngân hàng tôi yêu" của tác giả Ngô Cao Nghĩa công tác tại Ngân hàng VietinBank.

Miền Tây quê tôi vẫn cần lắm sự hỗ trợ từ ngân hàng để cất cánh cùng các miền đất khác trên cả nước. Đó là lí do trong mắt người dân nơi này, nhân viên ngân hàng là nghề nghiệp đáng để gia đình tự hào và người người ngưỡng mộ.

Năm 2012, Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank) tuyển dụng tập trung khắp cả nước, cả ba miền Bắc Trung Nam thi cùng một ngày ở điểm cầu Hà Nội, Đà Nẵng và thành phố Hồ Chí Minh. Ai đó nói ngành Ngân hàng nếu không quen biết hoặc không đi cửa sau thì đừng mong có cơ hội bước vào, thế mà một sinh viên vừa ra trường như tôi chỉ mất một trăm nghìn đồng khi nộp hồ sơ và trở thành thành viên của đại gia đình Công Thương năm đó.

Còn nhớ lần đầu khi gặp giám đốc chi nhánh, tôi vào thang máy trước còn chú bước vào sau, không hiểu mắt mũi để đâu tôi lại ấn nút để thang máy kẹp luôn “sếp”. May mà không xảy ra chuyện gì, sau đó chú hỏi tôi có phải là lính mới, còn tôi thì lại thản nhiên hỏi chú làm ở phòng nào, cuộc gặp gỡ mà mỗi khi tôi kể lại ai nghe cũng xanh mặt.

Trong một lần họp, giám đốc để lại cho tôi ấn tượng rất lớn. Giai đoạn ấy một doanh nghiệp được xem là bộ mặt của tỉnh rơi vào thế khó, các ngân hàng khác đều đã ít nhiều hỗ trợ cho vay, một mặt vì tăng trưởng, mặt khác vì các mối quan hệ nể nang. Chi nhánh tôi năm đó cũng đang cần chạy nước rút vì đã vào cuối quý III, nhưng giám đốc kiên quyết không để chi nhánh gặp rủi ro dù bản thân đang gánh lấy rất nhiều áp lực.

Chú giám đốc ấy đã tám năm liền lãnh đạo chi nhánh hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, kể cả năm 2020 dịch bệnh gian khó, ông vẫn làm tròn bổn phận người lãnh đạo với toàn thể nhân viên của mình.

Tôi gắn bó với Phòng Khách hàng doanh nghiệp từ những ngày đầu thử việc cho đến khi ký hợp đồng vô thời hạn, đó là cái nôi đã hun đúc và đào tạo cho tôi một nền tảng vững chắc về quy trình, nghiệp vụ, kể cả thái độ sống và đạo đức làm nghề. Khách hàng đầu tiên của tôi là một doanh nghiệp tư nhân khai thác hải sản. Đối với các doanh nghiệp tư nhân ở tỉnh, VietinBank hỗ trợ toàn diện để khách hàng có thể cung cấp đủ tài liệu, tuân thủ quy định cho vay. Phó phòng của tôi lúc ấy đã rất kiên nhẫn khi sửa cho tôi từng lỗi nhỏ trong tờ trình, hướng dẫn tôi cách định giá tài sản, cách xác định giá trị của tàu đánh cá theo khung giá bảo hiểm đã mua,… Có lẽ chị biết rằng với lính mới không hề có kinh nghiệm, việc tự ngụp lặn trong mớ quy trình dày cộm chỉ làm cho mọi thứ thêm rối nên cần phải cầm tay chỉ việc, vừa làm vừa học mới đáp ứng kịp nhu cầu của khách hàng. Tôi đã may mắn có chị là người thầy chỉ dạy đầu tiên ở VietinBank.

Một lần nọ, chủ doanh nghiệp rất tâm đắc vì tôi đã giải ngân nhanh chóng, giúp công việc của ông trôi chảy, ông đã lên tận ngân hàng và kẹp phong bì vào cuốn sổ nhỏ gửi cho tôi. Đó là lần đầu tiên trong đời tôi gặp chuyện này, không biết phải cư xử thế nào, tôi kể với trưởng phòng. Chiều hôm sau, hai chị em cùng nhau đến nhà của khách hàng và trả lại. Sau buổi trò chuyện giữa chị và khách hàng, tôi ý thức được việc phải giữ hình ảnh của người làm tín dụng, không được để những thị phi ảnh hưởng đến uy tín của cơ quan và đồng nghiệp. Khách hàng ngày nay chọn nơi vay vốn cũng cân nhắc rất kỹ nếu nơi đó có quá nhiều sự nhiễu nhương, còn nhân viên ngân hàng phải căng mình ra thuyết phục khách trước sự cạnh tranh của nhiều đối thủ. Riêng ông chủ doanh nghiệp, sau ngày đó đơn vị của ông trở thành khách hàng trung thành của chi nhánh, từ tiền gửi, tiền vay đến bảo hiểm hay trái phiếu, ông đều ủng hộ duy nhất VietinBank. Có lẽ ông hiểu rằng Ngân hàng Công Thương cần sự ủng hộ của khách hàng về lâu về dài hơn là những khoản chi “bồi dưỡng”.

Sau vài năm công tác ở phòng doanh nghiệp, áp lực chỉ tiêu ngày một tăng, các đợt kiểm tra, thanh tra ngày càng dồn dập, rủi ro hiện rõ khi nền kinh tế có nhiều biến động. Tôi từng có ý định xin thay đổi vị trí công việc vì ganh tị với các bạn giao dịch viên chỉ ngồi một chỗ cả ngày, đố kị phòng hỗ trợ tín dụng chỉ biết bắt lỗi hồ sơ. Nhưng nghề này nếu không rủi ro tín dụng thì rủi ro vận hành, rất nhiều người đang làm trong toàn ngành nếu cứ sợ chẳng lẽ ai cũng xin đổi. Bản thân tôi từ những ngày đầu được chỉ dạy rất nhiều thứ, các nghiệp vụ khó lần lượt đã làm qua, tôi như một học sinh may mắn được các thầy cô giỏi truyền đạt hết kiến thức lẫn kinh nghiệm, nay không thể chỉ vì phút lơ đễnh mà mất sức chiến đấu. Thế là tôi tâm niệm ngoài việc có đủ năng lực, bản thân không được tư lợi cá nhân, không lợi dụng đặt điều kiện riêng cho mình, đi cùng là hồ sơ đầy đủ, chặt chẽ, dẫu khách hàng vay có phát sinh nợ xấu thì trong mọi trường hợp đàm phán xử lý nợ, vị thế của ngân hàng vẫn đủ cao để giải quyết vấn đề. Tôi luôn cảm ơn các “sếp” của tôi – những người đã không để bất kì nhân viên nào của họ phải ở vào tư thế “đứng cho vay – quỳ thu nợ”.

Bên cạnh may mắn được chỉ dạy trong công việc, đời sống tinh thần của tôi tại chi nhánh chưa bao giờ tẻ nhạt. VietinBank nổi tiếng là nơi có hoạt động phong trào sôi nổi, các hội thao hội diễn đều diễn ra hàng năm. Chi nhánh tôi năm nào cũng giành giải cao. Trong các chi nhánh miền Tây thì văn nghệ của VietinBank Kiên Giang từ lâu đã có thương hiệu. Từ ca múa, hát diễn, chi nhánh tôi đều để lại cho đồng nghiệp các tỉnh sự ngưỡng mộ và yêu thích. Dù công việc chưa bao giờ ít và áp lực chưa khi nào vơi, mỗi khi đến mùa hội diễn, cứ sau năm giờ chiều, các anh chị em trong đội văn nghệ gác lại mọi thứ và gặp nhau tại hội sở, cùng tập dợt, diễn trò, thay phiên chụp hình cho nhau khi thử đồ diễn. Những giây phút ấy dù mệt nhưng rất vui, tình đồng nghiệp lại càng thêm gắn bó và những câu chuyện kể cho nhau nghe ngày một nhiều. Ngân hàng đâu chỉ có “mùi tiền”, nơi đó còn có cả “cái tình” mà chỉ những người thật sự yêu quý nghề này mới có thể cảm nhận hết.

Nhìn lại quãng đường đã qua, có những lúc gập ghềnh và những khi chán chường vì kiệt sức nhưng hoa thơm trái ngọt sẽ không phụ lòng người vun trồng chăm sóc. Dẫu chi nhánh tôi có lúc thăng trầm khi gặp khó khăn mang tính thời cuộc nhưng nhờ đó mà người cán bộ ngân hàng thêm vững vàng bản lĩnh, tự hào khi chi nhánh có tên trong danh sách khen thưởng cuối năm. Ngành ngân hàng không phải là viên kẹo ngọt hay lấp lánh ánh hào quang đủ sắc, nơi đó chỉ dành cho những ai thật sự muốn gắn bó lâu dài và làm việc bằng cái tâm lương thiện. Những năm qua, tôi có những khách hàng “ruột” sẵn sàng giúp lấp đầy KPIs, có những “đồng đội” hiểu ý đến từng món bảo lãnh hay LC đến. Làm nghề chỉ cần có thế, làm bằng cả cái tâm và niềm hạnh phúc lại tuần hoàn.

NGÔ CAO NGHĨA

Tạp chí Thị trường Tài chính Tiền tệ