Vụ sập cầu Baltimore gây lo ngại về chuỗi cung ứng toàn cầu

Con tàu có tên Dali đã đâm vào cột đỡ của Cầu Francis Scott Key vào đầu giờ sáng ngày 26/3 khiến nó bị sập. Cây cầu bắc qua lối vào cảng Baltimore, cảng nhộn nhịp nhất ở Mỹ về xuất khẩu ô tô và là cảng bận rộn thứ chín về hàng hóa nước ngoài. Các quan chức cho biết giao thông hàng hải qua cảng - năm ngoái lên tới hơn 47 triệu tấn hàng hóa nước ngoài - sẽ bị tạm dừng "cho đến khi có thông báo mới".

Viện Xuất khẩu và Thương mại Quốc tế cho rằng việc đình chỉ có thể có “tác động lan tỏa đáng kể đến chuỗi cung ứng toàn cầu”. Hơn 750.000 ô tô và phương tiện đã đi qua Baltimore trong năm ngoái, bao gồm các thương hiệu của Mỹ, Anh và EU như General Motors, Ford, Jaguar Land Rover, Nissan, Fiat và Audi.

Baltimore là cảng tấp nập nhất của Mỹ về vận chuyển ô tô và cũng là cảng lớn nhất Mỹ về khối lượng xử lý máy móc nông nghiệp và xây dựng. Đây cũng là cảng xuất khẩu than lớn thứ hai của Mỹ. Bộ trưởng Giao thông Vận tải Mỹ Pete Buttigieg cho biết đây sẽ là một tác động lớn và kéo dài đối với chuỗi cung ứng. Mặc dù còn quá sớm để đưa ra ước tính về những gì cần làm để thông luồng và mở lại cảng.

Ảnh minh họa

Tuy nhiên, Baltimore cũng là một trong những cảng container nhỏ nhất ở Đông Bắc Mỹ, xử lý 265.000 container trong quý 4 năm ngoái. Ngược lại, cảng New York và New Jersey xử lý khoảng 2 triệu container trong cùng thời gian đó, và Cảng Norfolk ở Virginia xử lý 850.000 container. Luồng container đến Baltimore có thể được phân phối lại đến các cảng lớn hơn.

Ban đầu có những lo ngại rằng xuất khẩu khí tự nhiên hóa lỏng (LNG) có thể bị ảnh hưởng, nhưng nhà ga LNG Cove Point trên Vịnh Chesapeake, nơi thường xuất khẩu khoảng 500.000 tấn LNG mỗi tháng sang các thị trường bao gồm Anh và EU, cho biết hoạt động của họ không bị ảnh hưởng bởi vụ sập cầu. Tổng thống Mỹ Joe Biden cho biết chính phủ Mỹ sẽ mở lại cảng và xây dựng lại cây cầu càng sớm càng tốt về mặt nhân đạo, nhưng quá trình này sẽ “mất một thời gian”.

Ngoài giao thông hàng hải, cảng Baltimore còn trực tiếp tạo ra khoảng 15.000 việc làm và hỗ trợ thêm khoảng 140.000 việc làm nữa. Sau vụ tai nạn, hãng tàu khổng lồ Maersk của Đan Mạch, nơi mà tàu Dali đang chở hàng, cho biết họ sẽ bỏ qua Baltimore trên tất cả các tuyến trong tương lai gần. Một số công ty đường sắt và than cũng đã cảnh báo khách hàng của họ về việc xuất khẩu than bị gián đoạn. Lực lượng bảo vệ bờ biển Mỹ đã đình chỉ hoạt động tìm kiếm cứu nạn và bắt đầu sứ mệnh tìm kiếm những người mất tích.

Trọng tâm hiện đang chuyển sang cuộc điều tra xem điều gì đã xảy ra, với một nhóm chuyên gia an toàn giao thông hy vọng có thể lên được con tàu gặp nạn và khôi phục máy ghi dữ liệu của nó. Nguyên nhân chính xác của vụ tai nạn vẫn đang được xác định, nhưng các quan chức cho biết con tàu gặp sự cố về điện và đã phát đi tín hiệu cấp cứu trước khi đâm vào cầu. Cơ quan Hàng hải và cảng Singapore, nơi tàu Dali treo cờ, cho biết các giấy chứng nhận của con tàu về tính toàn vẹn cấu trúc và chức năng của thiết bị vẫn có giá trị tại thời điểm xảy ra sự cố.

Họ cũng cho biết con tàu đã vượt qua hai cuộc kiểm tra riêng biệt của quốc gia có cảng nước ngoài vào tháng 6 và tháng 9/2023. Synergy Marine Group, công ty quản lý Dali, cho biết có 22 người trên tàu, bao gồm thủy thủ đoàn toàn người Ấn Độ và hai phi công cảng Mỹ, nhưng không có báo cáo về bất kỳ thương tích nào. Họ "hợp tác hoàn toàn" với các cơ quan liên bang.

Liên đoàn lao động hàng đầu dành cho các kỹ sư hàng hải đã gióng lên hồi chuông cảnh báo về hành vi trục lợi doanh nghiệp sau vụ tàu chở hàng đâm vào cầu Francis Scott Key. Hiệp hội Phúc lợi Kỹ sư Hàng hải (Meba) cảnh báo về sự nguy hiểm của việc phát triển tàu và thu hẹp thủy thủ đoàn – cho rằng những người đến từ nước ngoài “không đạt tiêu chuẩn” yêu cầu ở Mỹ. Họ lập luận rằng cần phải có những cải tiến và tiêu chuẩn an toàn đáng kể trong lĩnh vực hàng hải toàn cầu sau vụ sập cầu Baltimore. Sáu công nhân xây dựng được tuyên bố là đã chết sau thảm họa khiến một trong những cảng đông đúc nhất nước Mỹ phải dừng hoạt động. Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia Mỹ cũng đang điều tra vụ va chạm.

Dali, một tàu chở hàng dài 948ft (290 mét) có sức chứa 10.000 container hướng đến Sri Lanka với 22 thành viên thủy thủ đoàn. Con tàu va chạm với cây cầu chưa đầy 30 phút trong hành trình kéo dài 27 ngày từ cảng Baltimore. Con tàu trước đó đã từng xảy ra vụ va chạm ở Antwerp, Bỉ vào năm 2016 và bị giam giữ ở Chile vào năm ngoái vì vấn đề máy móc.

Hầu hết các tàu chở hàng hoạt động tại các cảng Mỹ là tàu nước ngoài, trong đó tàu hoạt động dưới cờ Mỹ chiếm tỷ lệ khoảng 2%. Khi các tàu vận chuyển ngày càng phát triển và quy mô thủy thủ đoàn giảm xuống, các vấn đề về bảo trì và bảo trì thường bị bỏ qua. Một báo cáo của Liên hợp quốc năm 2021 cho thấy kích cỡ tàu chở hàng đã tăng 155% từ năm 2006 đến năm 2020. Sự cố an toàn của tàu lớn trên toàn cầu tăng 9% vào năm 2022 và 7% vào năm 2021.