Niên vụ cà phê 2023-2024 đã ghi dấu ấn đặc biệt khi giá cà phê tăng vọt, đạt mức cao nhất trong hơn 30 năm. Theo Hiệp hội Cà phê - Ca cao Việt Nam (Vicofa), tổng lượng cà phê xuất khẩu của Việt Nam giảm 12,1%, chỉ còn 1,46 triệu tấn, nhưng nhờ giá tăng mạnh, kim ngạch xuất khẩu đạt gần 5,43 tỷ USD, tăng tới 33,1% so với niên vụ trước.
 |
| Ảnh minh họa. |
Trong danh sách 10 doanh nghiệp xuất khẩu cà phê lớn nhất Việt Nam, Công ty TNHH Vĩnh Hiệp dẫn đầu với kim ngạch trên 520 triệu USD. Đáng chú ý, công ty của ông Đặng Lê Nguyên Vũ - Chi nhánh Tập đoàn Trung Nguyên, dù được mệnh danh là “vua cà phê,” chỉ xếp thứ 16 với tổng kim ngạch hơn 114 triệu USD. Mặc dù Trung Nguyên chiếm vị trí thứ 4 về xuất khẩu cà phê rang xay, hòa tan, nhưng xét chung về xuất khẩu cà phê thô, công ty không đạt vị trí cao trong niên vụ này.
Biến động giá cà phê niên vụ 2023-2024 được đánh giá là chưa từng có. Từ cuối niên vụ 2022-2023, nguồn hàng xuất khẩu đã trở nên khan hiếm, đẩy giá cà phê tăng liên tục. Tháng 9/2023, giá cà phê Robusta tại thị trường nội địa chạm mức 63.000 đồng/kg, và vào đỉnh điểm của niên vụ, giá còn tăng vọt lên mức 125.000 đồng/kg. Biến động này đã mang lại không ít rủi ro cho các doanh nghiệp xuất nhập khẩu cà phê khi họ phải điều chỉnh các hợp đồng để phù hợp với tình hình giá.
Theo dữ liệu từ Tổng cục Hải quan, giá xuất khẩu cà phê bình quân của Việt Nam trong tháng 9/2024 đạt 5.469 USD/tấn, tăng 65,2% so với cùng kỳ năm trước. Tính trung bình từ đầu năm, giá xuất khẩu cà phê đạt 3.897 USD/tấn, tăng 56% so với năm ngoái. Dự kiến, sản lượng cà phê của Việt Nam trong niên vụ 2024-2025 có thể giảm thêm do ảnh hưởng của thời tiết khắc nghiệt, đặc biệt là hạn hán và thiếu hụt nguồn nước tại một số vùng trồng cà phê lớn.
Thị trường cà phê toàn cầu cũng gặp khó khăn tương tự. Theo dự báo từ hãng tư vấn Hedgepoint, sản lượng cà phê của Brazil - quốc gia xuất khẩu lớn nhất thế giới - sẽ giảm xuống còn 63 triệu bao trong niên vụ 2024-2025, thấp hơn 3 triệu bao so với niên vụ trước. Tình trạng khan hiếm nguồn cung này có thể dẫn đến việc thiếu hụt cà phê toàn cầu năm thứ tư liên tiếp.
Theo Bloomberg, giá cà phê Robusta có khả năng tiếp tục xu hướng tăng mạnh và kéo dài trong bối cảnh nguồn cung ngày càng hạn chế. Cục Xuất nhập khẩu thuộc Bộ Công Thương cũng nhận định, tình trạng thiếu cà phê Robusta toàn cầu có thể lên tới 35 triệu bao vào năm 2040, khi các quốc gia sản xuất như Việt Nam gặp khó khăn trong việc tăng sản lượng để đáp ứng nhu cầu.
Diện tích cà phê của Việt Nam hiện nay là 709.041 ha, theo Cục Trồng trọt (Bộ NN&PTNT). Tuy nhiên, trong vài năm gần đây, do giá cà phê xuống thấp, nhiều nông dân đã chuyển sang trồng các loại cây có giá trị kinh tế cao hơn như sầu riêng, góp phần vào tình trạng khan hiếm cà phê Robusta.
Với tình hình hiện tại, ngành cà phê Việt Nam vẫn được kỳ vọng sẽ thu về lợi nhuận cao nhờ giá cả tăng mạnh, nhưng thách thức về nguồn cung và nhu cầu điều chỉnh cơ cấu sản xuất đang đặt ra cho các doanh nghiệp cà phê một bài toán khó.
 | Giá cà phê hôm nay 31/10: Giảm mạnh, xuất khẩu tăng trưởng Giá cà phê hôm nay trong nước giảm đáng kể từ 1.800 - 2.100 đồng/kg, dao động ở mức 108.200 - 108.600 đồng/kg. Trong khi ... |
 | Xuất khẩu cà phê đạt đỉnh cao mới: Cơ hội và thách thức trước quy định EUDR Kim ngạch xuất khẩu cà phê Việt Nam niên vụ 2023-2024 đạt mức kỷ lục 5,43 tỷ USD - đây là trị giá cà phê ... |
 | Xuất khẩu nông sản Việt Nam lập kỷ lục: Rau quả, cà phê và gạo bội thu chưa từng có Trong 10 tháng đầu năm, xuất khẩu nông sản Việt Nam ghi nhận những kỷ lục mới với tổng kim ngạch đạt 51,74 tỷ USD, ... |
Tường San
