WB: Tăng trưởng GDP Việt Nam đạt 6,7% trong năm 2021

Trong báo cáo cập nhật kinh tế vĩ mô Việt Nam vừa công bố, WB đánh giá tốc độ tăng trưởng của Việt Nam đã tăng lên đến 4,5% trong quý cuối cùng của năm 2020 (so với cùng kỳ năm trước), nhờ đó tốc độ tăng trưởng năm 2020 đạt 2,9%. Mặc dù tốc độ tăng trưởng này thấp hơn đáng kể so với mức 7,0% trong năm 2019 nhưng WB đánh giá: “Việt Nam là một trong số ít nền kinh tế vẫn tăng trưởng trong đại dịch”.

Xét theo ngành, lĩnh vực, thì nông nghiệp là ngành có khả năng chống chịu những tác động tiêu cực từ đại dịch COVID-19 tốt nhất, với tốc độ tăng trưởng ước đạt 2,68%, cao hơn khoảng 0,67 điểm % so với năm 2019. Trong khi đó, công nghiệp và dịch vụ tăng trưởng lần lượt 3,98% và 2,34%, thấp hơn khoảng 5 điểm % so với năm trước.

Các lĩnh vực liên quan đến du lịch bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi cuộc khủng hoảng COVID-19, trong đó dịch vụ lưu trú và ăn uống giảm 14,7% vào năm 2020 so với năm trước, trong khi số lượng du khách nước ngoài chỉ bằng 21,3% so với con số được ghi nhận trong năm 2019.

Chỉ số sản xuất công nghiệp tăng trưởng trở lại trong tháng 12/2020, sau đợt sụt giảm ngắn trong tháng 11/2020. Chỉ số này đã tăng 11,1% (so với cùng kỳ năm trước) và là mức tăng trưởng cao nhất kể từ khi đại dịch bùng phát vào tháng 2/2020.

Chỉ số nhà quản trị mua hàng (PMI) của Việt Nam tăng từ 49,9 điểm trong tháng 11/2020 lên 51,7 điểm trong tháng 12/2020, báo hiệu sự mở rộng của ngành công nghiệp chế biến.

Doanh số bán lẻ tháng 12/2020, ghi nhận tăng trưởng ở mức 9,4% (so với cùng kỳ năm trước). Đây là mức tăng trưởng cao nhất kể từ tháng 2/2020. Tăng trưởng được thúc đẩy bởi nhu cầu trong nước với doanh số bán lẻ hàng hóa cao hơn 13,8% so với cùng kỳ năm 2019. Tuy nhiên, với những quy định hạn chế đi lại giữa các quốc gia, doanh thu dịch vụ lưu trú và ăn uống và dịch vụ lữ hành trong tháng 12/2020 lần lượt giảm 5,4% và 68,2% (so với cùng kỳ năm trước).

Báo cáo của WB cũng cho biết, thương mại hàng hóa của Việt Nam tiếp tục chuỗi thặng dư kéo dài 8 tháng. Trong đó, xuất khẩu và nhập khẩu hàng hóa tháng 12/2020, lần lượt tăng 17,8% và 23,1% (so với cùng kỳ năm trước), ghi nhận tốc độ tăng trưởng cao nhất kể từ khi bùng phát đại dịch COVID.

Do đó, cán cân thương mại hàng hóa  của Việt Nam đạt 279,6 triệu USD vào tháng 12/2020, tiếp tục chuỗi thặng dư trong 8 tháng và kết thúc năm với tổng thặng dư kỷ lục 19,3 tỷ USD.

Nhìn chung, thương mại của Việt Nam trong năm 2020 có sự khác biệt đáng kể giữa các đối tác, với xuất khẩu sang Hoa Kỳ và Trung Quốc tăng trưởng vững chắc lần lượt là 24,5% và 17,1%; trong khi xuất khẩu sang EU, ASEAN, Hàn Quốc và Nhật Bản giảm.

Tương tự, Việt Nam nhập khẩu nhiều hơn từ Trung Quốc, Nhật Bản và EU, nhưng ít hơn từ Hàn Quốc, ASEAN và Mỹ trong năm 2020 so với năm 2019.

Năm 2020, Việt Nam đã thu hút được hơn 28,5 tỷ USD vốn FDI, thấp hơn khoảng 25% so với năm 2019 nhưng đây vẫn là một thành tựu của Việt Nam trong bối cảnh các dự báo đều cho thấy dòng vốn FDI vào khu vực Đông Á giảm 30-45% vào năm 2020.

Lạm phát tiếp tục giảm do giá lương thực, thực phẩm ổn định trong khi nhu cầu trong nước chưa phục hồi hoàn toàn. Cùng với đó là tăng trưởng tín dụng phục hồi sau khi Ngân hàng Nhà nước cắt giảm lãi suất điều hành vào tháng 10/2020. Qua tính toán, WB cho rằng, tỷ lệ tín dụng/GDP đã tăng lên, từ khoảng 136% năm 2019 lên hơn 143% vào năm 2020.

Một điểm nhấn nữa được nhắc đến trong báo cáo của WB, đó là thu ngân sách được cải thiện trong khi chi phí vay vốn trong nước tiếp tục giảm. Số liệu từ Bộ Tài chính cho thấy, ước tính tổng thu ngân sách năm 2020 đạt khoảng 1.507,1 nghìn tỷ đồng, bằng khoảng 98% kế hoạch.

Về chi ngân sách, Chính phủ đã đẩy mạnh đầu tư công để hỗ trợ nền kinh tế. Giải ngân vốn đầu tư công trong năm 2020 ước đạt 82,8% kế hoạch đề ra.

Tính đến ngày 13/1/2021, cả nước ghi nhận 1.520 ca nhiễm COVID-19 và chỉ có 35 ca tử vong. Trong 30 ngày qua, tất cả các trường hợp COVID-19 được xác định đều là các ca nhập cảnh.

WB cho rằng, việc phê duyệt và bắt đầu triển khai tiêm chủng rộng rãi một số loại vắc xin COVID-19 vào cuối năm 2020 đã nâng cao triển vọng kinh tế trong nước và trên toàn cầu trong năm 2021.

“Trong thời gian tới, cần chú ý đến Việt Nam sẽ phục hồi như thế nào sau đại dịch. Việc phê duyệt một số vắc xin COVID-19 vào cuối năm 2020 mang lại hy vọng về triển vọng tích cực hơn vào năm 2021, đặc biệt là đối với ngành du lịch và hàng không”, báo cáo của WB viết.

Tuy nhiên, vẫn còn những rủi ro, đó có thể là: Phân phối vắc xin chậm cũng như xung đột thương mại. Ngoài ra, vào ngày 18/12/2020, Bộ Tài chính Hoa Kỳ xác định Việt Nam là nước thao túng tiền tệ. Nếu vấn đề này không được giải quyết, có thể gây nhiều tác động đối với thương mại và đầu tư nước ngoài - những lĩnh vực có đóng góp quan trọng cho mô hình tăng trưởng của Việt Nam.

Báo cáo của WB cũng lưu ý: “Chính phủ sẽ cần phải đánh giá cẩn trọng về thời điểm gỡ bỏ các chính sách tài khóa và tiền tệ liên quan đến COVID-19 đã được ban hành để hỗ trợ nền kinh tế”.

Thanh Hải

Theo Tạp chí Thị trường Tài chính - Tiền tệ (link gốc)