Theo các chuyên gia trong ngành, doanh số bán xe điện ngày càng tăng trong những năm gần đây đã đẩy nhanh dự đoán về thời điểm mức sử dụng dầu toàn cầu sẽ đạt đỉnh, vì trợ cấp công cộng và công nghệ cải tiến có thể giúp người tiêu dùng vượt qua mức giá cao ngất ngưởng đối với ô tô chạy bằng pin.
Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) có trụ sở tại Paris, một nhóm gồm 29 quốc gia công nghiệp phát triển, dự kiến mức tiêu thụ dầu thế giới sẽ đạt đỉnh điểm vào cuối thập kỷ này ở mức 103 triệu thùng/ngày, sau khi thực hiện các điều chỉnh thường xuyên so với dự báo năm 2017 là gần 105 triệu thùng/ngày vào năm 2040.
Apostolos Petropoulos, một nhà xây dựng mô hình năng lượng tại IEA cho biết: “Người thay đổi cuộc chơi đã hỗ trợ chính sách cho việc chuyển sang điện khí hóa, làm giảm đáng kể nhu cầu dầu từ lĩnh vực vận tải, vốn là động lực chính cho tăng trưởng nhu cầu dầu toàn cầu”.
Công ty dầu mỏ khổng lồ BP đã đẩy mạnh dự báo nhu cầu dầu toàn cầu đạt đỉnh điểm, trong khi chính phủ của cả Mỹ và Trung Quốc - hai nước sử dụng dầu lớn nhất thế giới - đã điều chỉnh lại dự báo tiêu thụ trong nước.
Theo IEA, vận tải chiếm khoảng 60% nhu cầu dầu thế giới, trong đó riêng Mỹ chiếm khoảng 10%. Tỷ trọng đó sẽ giảm vì IEA dự đoán xe điện sẽ làm giảm khoảng 5 triệu thùng dầu mỗi ngày trong nhu cầu dầu thế giới vào năm 2030.
Theo IEA, doanh số bán xe điện toàn cầu hiện chiếm khoảng 13% tổng doanh số bán xe và có khả năng tăng lên khoảng 40 - 45% vào cuối thập kỷ này. Đó là nhờ sự kết hợp giữa các tiêu chuẩn ngày càng nghiêm ngặt và các khoản trợ cấp do nhiều chính phủ trên thế giới đưa ra kể từ Thỏa thuận Paris năm 2015 nhằm duy trì sự nóng lên toàn cầu ở mức 1,5 độ C (2,7 độ F) so với nhiệt độ thời tiền công nghiệp.
Các biện pháp trợ cấp mới nhất bao gồm khoản tín dụng thuế trị giá 7.500 USD của Đạo luật Giảm lạm phát Mỹ khi mua xe điện mới, được thông qua vào năm ngoái và nhằm giúp bù đắp cho giá cả tăng cao.
Mặc dù những con số đó rất lớn nhưng IEA cho biết, doanh số bán xe điện sẽ cần phải cao hơn nữa - khoảng 70% thị trường vào năm 2030 - để duy trì mục tiêu của Thỏa thuận Paris.
Các nhà sản xuất xe điện bao gồm General Motors (GM.N), Ford (F.N) và Stellantis (STLAM.MI) trong những tuần gần đây đã trì hoãn hoặc hủy bỏ kế hoạch đẩy nhanh sản xuất trong bối cảnh chi phí lao động tăng cao và có dấu hiệu cho thấy, lãi suất cao hơn đang làm chậm tốc độ tăng trưởng ở Mỹ.
Tuy nhiên, về lâu dài, chi phí pin xe điện giảm khiến một số nhà nghiên cứu cảm thấy lạc quan.
Theo các chuyên gia trong ngành, tỷ lệ áp dụng xe điện trong tương lai sẽ phụ thuộc nhiều vào giá xe điện và sự sẵn có của các trạm sạc. Trung Quốc có lợi thế về cả hai mặt.
Theo công ty nghiên cứu JATO Dynamics của Anh, một chiếc xe điện trung bình ở Trung Quốc có giá 31.165 euro (33.964 USD) vào giữa năm 2023. JATO nhận thấy chiếc xe điện rẻ nhất ở Trung Quốc rẻ hơn 8% so với chiếc xe chạy bằng xăng rẻ nhất. Đó là nhờ các khoản trợ cấp lớn của chính phủ và nguồn đất hiếm sẵn có, một yếu tố rất quan trọng trong sản xuất xe điện.
Xe điện chiếm khoảng 1/4 thị trường ở Trung Quốc.
Ngược lại, tại Mỹ, giá trung bình cho một chiếc xe điện là hơn 53.000 USD, theo công ty nghiên cứu ô tô Kelley Blue Book, cao hơn khoảng 5.000 USD so với một chiếc ô tô chạy bằng xăng.
Ở Trung Quốc, hệ thống trạm sạc công cộng cũng có rất nhiều. Theo số liệu của Viện Điện khí hóa phát hành vào tháng 10, Mỹ có khoảng 52.000 trạm sạc công cộng, Châu Âu khoảng 400.000 và Trung Quốc khoảng 1,2 triệu.
Mặc dù vậy, theo IEA, xe điện dự kiến sẽ tăng tới 50% số lượng đăng ký ô tô mới ở Mỹ vào năm 2030, do người lái xe bị thu hút bởi công nghệ cải tiến, giá giảm mạnh và triển vọng có thể tránh khỏi sự biến động của giá xăng.
Dù vậy, Petropoulos của IEA có cập đến mối lo ngại của một số nhà sản xuất xe điện rằng, cuộc bầu cử ở Mỹ vào năm tới có thể mở ra một loạt chính sách mới khi quá trình chuyển đổi vẫn đang diễn ra.
Thị trường hàng hóa hôm nay 6/12: Xăng dầu trái chiều, giá gạo thấp nhất ba tuần, đường giảm mạnh 3% Trên thị trường hàng hóa phiên hôm qua, giá xăng dầu đồng loạt đi xuống. Tương tự, sắc đỏ bao phủ hầu hết mặt hàng ... |
Toyota có kế hoạch mở rộng dòng xe điện chạy pin ở châu Âu Toyota Motor hôm nay cho biết, họ sẽ tăng số lượng xe điện chạy pin ở châu Âu lên 6 mẫu vào năm 2026 và ... |
Chính phủ đề xuất kéo dài thời gian giảm thuế bảo vệ môi trường với xăng dầu đến hết năm 2024 Đánh giá tác động của việc giảm thuế, Chính phủ cho biết ngân sách nhà nước ước giảm thu khoảng 38.924 tỷ đồng. Tính chung ... |
Mộc Trà