9 tháng năm 2022, Bảo hiểm xã hội thu hồi 1.938 tỷ đồng

Theo BHXH Việt Nam, nhờ sự phối hợp chặt chẽ giữa BHXH và các Bộ, ban, ngành liên quan, tình trạng nợ đọng, chậm đóng BHXH, Bảo hiểm y tế (BHYT), Bảo hiểm tự nguyện (BHTN) đang có chiều hướng giảm. Tuy nhiên, việc chậm đóng vẫn còn diễn ra tương đối phổ biến ở tất cả các loại hình doanh nghiệp. Nguyên nhân của tình trạng chậm đóng từ nhiều yếu tố khách quan, chủ quan, nhưng chủ yếu vẫn là do ý thức chấp hành pháp luật của một số doanh nghiệp chưa cao; cố tình dây dưa, chây ỳ để nợ kéo dài làm ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người lao động trong việc thụ hưởng các chính sách an sinh.

Do đó, ngoài việc áp dụng các giải pháp đôn đốc thu, thu nợ, BHXH Việt Nam còn tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm và xác định đây là giải pháp tích cực trong việc tăng thu, giảm tình trạng chậm đóng và răn đe, phòng ngừa, nâng cao ý thức tuân thủ pháp luật, góp phần bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động, đồng thời thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội.

Kết quả đạt được từ công tác thanh tra chuyên ngành đóng và xử lý vi phạm đã góp phần tạo sự chuyển biến rõ nét trong nhận thức của các tổ chức, cá nhân về vai trò, trách nhiệm, mục đích, ý nghĩa của việc tham gia BHXH, BHYT, từ đó củng cố niềm tin vững chắc trong toàn xã hội về các chính sách an sinh xã hội.

Năm 2021 và 9 tháng đầu năm 2022, thông qua công tác thanh tra chuyên ngành về đóng BHXH, BHYT, BHTN, đã thu hồi 4.383 tỷ đồng tiền chậm đóng (năm 2021 là 2.445 tỷ đồng, 9 tháng năm 2022 là 1.938 tỷ đồng).

Đặc biệt, nhằm hạn chế đến mức thấp nhất tình trạng chậm đóng, những tháng cuối năm 2022, BHXH Việt Nam đã chỉ đạo BHXH các tỉnh, thành phố áp dụng triệt để các giải pháp thu hồi nợ. Cơ quan này sẽ tổ chức các đoàn thanh tra chuyên ngành, tập trung thanh tra phương thức đóng, linh hoạt trong việc lựa chọn địa điểm thanh tra bằng việc mời đơn vị đến làm việc tại cơ quan, rút gọn thời gian thanh tra…

Chỉ trong tháng 8 và tháng 9/2022, BHXH Việt Nam đã thực hiện thanh tra chuyên ngành đột xuất tại 2.233 đơn vị chậm đóng từ 3 tháng trở lên và có số nợ lớn. Sau thanh tra, ngoài việc yêu cầu các đơn vị sử dụng lao động thực hiện kịp thời nghĩa vụ phải đóng BHXH, BHTN, BHYT mới phát sinh còn thu hồi hơn 250 tỷ đồng tiền nợ cũ. Dự kiến trong những tháng còn lại của năm 2022 số tiền chậm đóng được thu hồi qua thanh tra sẽ đạt khoảng 200 tỷ đồng/tháng.

Qua công tác thanh tra, cơ quan BHXH phát hiện trong năm 2021 và 9 tháng năm 2022, có  92.380 người chưa tham gia; đóng thiếu thời gian, đóng thiếu mức đóng với số tiền là 246,6 tỷ đồng. Nhờ đó, góp phần vào việc tăng thu, phát triển người tham gia của ngành.

BHXH Việt Nam cho rằng hiệu quả hoạt động thanh tra chuyên ngành làm thay đổi rõ rệt nhận thức và ý thức chấp hành pháp của chủ sử dụng lao động. Quyền lợi người lao động được đảm bảo, chế độ được giải quyết kịp thời - đúng - đủ. Kết quả nói trên là cơ sở thực tiễn để khẳng định cơ quan BHXH có khả năng, nhân lực và nguồn lực thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành để kịp thời phát hiện và ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật.

BHXH là cơ quan thuộc Chính phủ có nhiệm vụ tổ chức thực hiện chính sách, chế độ về BHXH, BHYT, BHTN. Đồng thời được giao thực hiện một số nhiệm vụ quản lý nhà nước, có tổ chức bộ máy theo hệ thống ngành dọc từ Trung ương đến địa phương, có phạm vi đối tượng quản lý lớn. Hiện, Dự thảo Luật Thanh tra (sửa đổi) đang trình Quốc hội tại kỳ họp thứ 4 Quốc hội khóa XV có quy định việc thành lập cơ quan thanh tra, trong đó có cơ quan BHXH. Việc quy định như vậy là thực sự cần thiết phù hợp với thực tiễn nhằm đảm bảo quyền lợi cho người tham gia, thụ hưởng chính sách và góp phần thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội; ổn định, phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.