Bất động sản khó khăn ảnh hưởng mạnh đến tầng lớp trung lưu Trung Quốc

Đầu tư chứng khoán: thua lỗ 30%; lương thưởng: giảm 30%; đầu tư bất động sản: thua lỗ 20%, với anh Thomas Zhou, khi nhớ lại năm 2023 anh sẽ chỉ toàn nhớ đến những thiệt hại về tài chính.

“Những gì đã xảy ra thực sự gây sốc. Điều duy nhất vẫn giúp cho tôi duy trì cuộc sống chính là tôi vẫn giữ được công việc chính vì vậy tôi có thể nuôi sống gia đình của mình”, người lao động 40 tuổi tại Thượng Hải chia sẻ.

Rất nhiều người khác ở khắp Trung Quốc cũng có tình cảnh giống như ông Zhou. Tình cảnh suy giảm trên thị trường nhà đất và bất động sản đang khiến cho tài sản của các hộ gia đình “bốc hơi”. Nền kinh tế lớn thứ hai trên thế giới trong khi đó hiện vẫn đang chật vật lấy lại động lực tăng trưởng sau nhiều năm phong tỏa bởi các biện pháp kiểm soát đại dịch COVID-19; ngoài ra, phải kể đến rủi ro thất nghiệp.

Tầng lớp trung lưu Trung Quốc giờ đây đang phải cân nhắc lại những ưu tiên tài chính của họ, một số người hạn chế đầu tư hoặc bán tài sản để thu tiền về.

Ở tâm điểm của sự suy giảm tài sản các hộ gia đình chính là sự đi xuống của bất động sản Trung Quốc vốn đang gây ra hiệu ứng lây lan tại một xã hội mà đến 70% tổng tài sản của các hộ gia đình mắc kẹt trong bất động sản. Cứ mỗi khi giá bất động sản tại Trung Quốc giảm khoảng 5%, ước tính tài sản các hộ gia đình sụt giảm khoảng 19 nghìn tỷ nhân dân tệ tương đương khoảng 2,7 nghìn tỷ USD, theo tính toán của Bloomberg Economics.

“Có thể đây sẽ là sự khởi đầu của việc tài sản sụt giảm trong những năm tới. Cho đến khi thị trường hồi phục trở lại, việc tài sản tài chính gia tăng cũng sẽ không bù đắp cho được việc tài sản nhà đất suy giảm giá trị”, chuyên gia kinh tế tại Bloomberg Economics – ông Eric Chu cho biết.

Dữ liệu chính thức của Trung Quốc mới đây cho thấy giá nhà nói chung giảm nhẹ, tuy nhiên nhìn từ góc độ của các doanh nghiệp bất động sản cũng như các công ty cung cấp dữ liệu tư nhân, giá nhà tại các khu vực chính thức ở các thành phố lớn giảm ít nhất 15%.

Quy mô của lĩnh vực bất động sản sẽ có thể sụt giảm xuống tương đương khoảng 16% GDP Trung Quốc vào năm 2026 từ mức 20% hiện tại, theo tính toán của Bloomberg Economics. Ước tính điều này sẽ khiến cho khoảng 5 triệu người tức khoảng 1% tổng lực lượng lao động ở đô thị đương đầu với rủi ro thất nghiệp hoặc suy giảm thu nhập.

Đầu tư tài chính không giúp mang đến sự bù đắp cho việc suy giảm tài sản. Cổ phiếu Trung Quốc có mức chênh lệch với cổ phiếu các nước mới nổi mạnh nhất tính từ năm 1998. Trong quý III/2023, các quỹ tương hỗ cũng thua lỗ. Lợi suất các sản phẩm quản lý tài sản của ngân hàng ở mức rất thấp còn lãi suất tiền gửi đã được điều chỉnh giảm ba lần trong năm vừa qua.

Ngành ủy thác tài sản quy mô 2,9 nghìn tỷ USD của Trung Quốc, nơi mà người giàu có Trung Quốc từng kiếm được rất nhiều lợi nhuận từ những sản phẩm tài chính bán bởi một số ngân hàng “bóng tối” đang “đứt gãy”. Một bê bối gần đây đã tạo ra thua lỗ hàng chục tỷ USD.

Ngay cả nhiều cá nhân giàu có tại Trung Quốc cũng đang trở nên thận trọng hơn, theo khảo sát của Ngân hàng China Merchants Bank và quỹ Bain & Co. Số lượng những người giàu có nói đến việc “bảo vệ tài sản” ngày một nhiều hơn, đồng thời họ cũng giảm mạnh việc nói đến mục tiêu “tạo tài sản”.

Ông Peter Bao, người làm việc tại một công ty công nghệ lớn ở Bắc Kinh, cũng đang có chiến lược đầu tư vô cùng thận trọng.

Danh mục đầu tư của ông, chủ yếu là những cổ phiếu doanh nghiệp Trung Quốc niêm yết trên sàn Mỹ, đã có thời điểm giảm một nửa giá trị xuống còn khoảng 5 triệu nhân dân tệ. Trong vòng hai năm gần đây, ông đã dịch chuyển một phần tài sản sang các quỹ tiền tệ và cung cấp sản phẩm mang lại thu nhập cố định vốn cần đến ít kỹ năng phân tích thị trường hơn. Ông đang hy vọng sẽ có thể xử lý được dù rằng thị trường có những biến động ngắn hạn cũng như khả năng thua lỗ trong tương lai.

Dù rằng thị trường chứng khoán Trung Quốc trong thời gian gần đây có những diễn biến bất lợi, tuy nhiên mới đây Goldman Sachs vẫn đưa ra dự báo lạc quan về triển vọng thị trường Trung Quốc trong năm 2024. Theo phân tích của Goldman Sachs, nhóm các cổ phiếu thuộc ngành tiêu dùng, công nghệ, truyền thông và viễn thông nhiều khả năng sẽ tăng trưởng tốt trong bối cảnh nền kinh tế lớn thứ hai thế giới tái cân bằng khi chính sách tiền tệ trên thế giới có xu thế nới lỏng.