 | Giá cao su xuất khẩu xuống đáy, chuỗi ngày tăng giá kết thúc? |
| Thị trường cao su có thể sớm tăng trưởng trở lại |
Theo Tổng cục Hải quan, xuất khẩu cao su của Việt Nam trong tháng 1/2025 đạt 160.632 tấn, trị giá 298,68 triệu USD, giảm 32,5% về lượng và 34% về trị giá so với tháng 12/2024. Tuy nhiên, nếu so với cùng kỳ năm 2024, lượng xuất khẩu giảm 23,7%, nhưng trị giá vẫn tăng nhẹ 0,6%, nhờ giá cao su duy trì ở mức cao.
Đặc biệt, Malaysia đã vươn lên trở thành thị trường xuất khẩu cao su lớn thứ hai của Việt Nam, với mức tăng trưởng đáng kinh ngạc 746% về lượng và 839% về trị giá so với cùng kỳ năm 2024. Cụ thể, xuất khẩu cao su sang Malaysia đạt 6.605 tấn, trị giá 10,095 triệu USD.
 |
Trong khi đó, Trung Quốc vẫn duy trì vị thế là thị trường lớn nhất, chiếm 78,7% tổng lượng xuất khẩu, với 126.384 tấn, trị giá 233,3 triệu USD. Tuy nhiên, lượng xuất khẩu sang Trung Quốc giảm 24,7%, dù trị giá vẫn tăng nhẹ 0,1%.
Bên cạnh Malaysia, xuất khẩu cao su sang Ấn Độ và Hàn Quốc lại ghi nhận mức sụt giảm mạnh lần lượt 66,6% và 54%, với sản lượng 3.934 tấn và 2.452 tấn.
Mặc dù lượng xuất khẩu giảm, nhưng giá cao su xuất khẩu bình quân trong tháng 1/2025 vẫn đạt 1.859 USD/tấn, tăng 31,7% so với tháng 1/2024, dù giảm 2,3% so với tháng trước. Giá cao su được dự báo sẽ tiếp tục duy trì ở mức cao do nguồn cung đang bước vào giai đoạn thấp điểm. Theo chu kỳ sản xuất, cây cao su ngừng cạo mủ từ tháng 2 đến tháng 5 để thay lá và sẽ bắt đầu khai thác trở lại từ tháng 6/2025. Điều này có thể khiến nguồn cung bị thu hẹp trong ngắn hạn.
Ngoài ra, theo báo cáo của Hiệp hội Các quốc gia sản xuất cao su tự nhiên (ANRPC), tiêu thụ cao su toàn cầu năm 2024 đã vượt sản lượng khoảng 1,16 triệu tấn, và tình trạng thiếu hụt có thể kéo dài đến năm 2028, với mức thiếu hụt hàng năm từ 600.000 - 800.000 tấn.
Trong những năm gần đây, diện tích trồng cao su tại các quốc gia sản xuất hàng đầu như Thái Lan, Indonesia đang giảm dần do nông dân chuyển đổi sang các loại cây có lợi nhuận cao hơn. Điều này càng làm gia tăng tình trạng mất cân đối cung - cầu, giúp giá cao su duy trì ở mức cao trong thời gian tới.
Tại Việt Nam, diện tích trồng cao su hiện đạt hơn 900.000 ha, giúp Việt Nam giữ vững vị thế top 3 thế giới về sản lượng cao su tự nhiên.
Tác động từ chiến tranh thương mại Mỹ - Trung
Một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến thị trường cao su là các biện pháp thuế quan của Mỹ đối với Trung Quốc. Từ ngày 4/2/2024, Mỹ đã áp thuế 10% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, trong đó có lốp xe cao su. Điều này có thể làm giảm doanh số bán xe và lốp xe của Trung Quốc sang Mỹ, kéo theo tác động đến nhu cầu tiêu thụ cao su.
Tuy nhiên, điều này cũng có thể giúp Việt Nam hưởng lợi, khi các nhà sản xuất tìm kiếm nguồn cung từ các quốc gia có giá thành hợp lý hơn để thay thế Trung Quốc.
Cơ hội và thách thức đối với ngành cao su Việt Nam
Cơ hội: Giá cao su tiếp tục ở mức cao, nhờ nguồn cung hạn chế và nhu cầu lớn. Xuất khẩu sang Malaysia bùng nổ, mở ra thị trường tiềm năng mới. Thiếu hụt nguồn cung cao su toàn cầu, giúp Việt Nam giữ vững lợi thế cạnh tranh. Diện tích trồng cao su lớn, đảm bảo nguồn cung ổn định trong dài hạn.
Thách thức: Sụt giảm xuất khẩu sang Trung Quốc và các thị trường lớn như Ấn Độ, Hàn Quốc. Rủi ro từ biến động giá cao su toàn cầu, ảnh hưởng bởi tình trạng thiếu hụt nguyên liệu. Áp lực từ chính sách thuế quan của Mỹ - Trung, có thể ảnh hưởng gián tiếp đến ngành.
Ngành cao su Việt Nam đang trải qua những biến động mạnh, với sự bùng nổ xuất khẩu sang Malaysia, trong khi xuất khẩu sang Trung Quốc và các thị trường khác có phần chững lại. Với lợi thế nguồn cung dồi dào và giá cao su duy trì ở mức cao, ngành cao su Việt Nam vẫn có nhiều cơ hội để phát triển trong năm 2025. Tuy nhiên, các doanh nghiệp cần có chiến lược thích ứng linh hoạt trước những thay đổi về cung - cầu và chính sách thương mại quốc tế.
Thanh Hằng
