Cụ thể, các đối tượng tội phạm chủ yếu lừa đảo người tiêu dùng thông qua các phương thức gửi thư điện tử (email); tin nhắn điện thoại (SMS); cuộc gọi; trang mạng (website) giả mạo; mạng xã hội khác; và các giao dịch thương mại điện tử.
Với hình thức lừa đảo qua email, tin nhắn và cuộc gọi điện thoại, đối tượng thường mạo danh cán bộ ngân hàng, cán bộ công ty đối tác gửi thông báo đề nghị người tiêu dùng cung cấp thông tin cá nhân, thông tin tài khoản (tên đăng nhập, mật khẩu…) để đăng nhập lại tài khoản đã bị khóa hoặc để nhận một khoản tiền thưởng lớn và nộp phí để nhận thưởng.
Khi đã có được thông tin tài khoản ngân hàng của người tiêu dùng, kẻ gian sẽ thực hiện giao dịch nhằm chiếm đoạt tiền trong tài khoản.
Với thủ đoạn gửi tin nhắn điện thoại, kẻ gian thường thực hiện vào thời điểm ngân hàng không hoạt động (đêm, rạng sáng, ngày cuối tuần, dịp lễ, Tết). Trong đó, tin nhắn gửi có chứa link giả với nội dung thông báo nâng cấp hệ thống, thông báo trúng thưởng, yêu cầu người tiêu dùng truy cập vào các website/đường link giả gần giống như website ngân hàng, yêu cầu nhập tài khoản, mật khẩu OTP giao dịch qua Internet Banking, Mobile Banking…
Nếu thực hiện theo các bước của kẻ gian, người tiêu dùng sẽ bị chiếm đoạt toàn bộ tiền trong tài khoản ngân hàng.
Một thủ đoạn lừa đảo khác các đối tượng phạm tội sử dụng thường xuyên là yêu cầu cung cấp tên đăng nhập, mật khẩu truy cập, mã xác thực OTP để xử lý sự cố liên quan đến các giao dịch ngân hàng của người tiêu dùng.
Trong một số trường hợp, đối tượng lừa đảo mạo danh nhà mạng liên lạc với người tiêu dùng yêu cầu chuyển đổi sim 3G sang 4G nếu không sẽ bị khóa 2 chiều. Sau đó đối tượng hướng dẫn người tiêu dùng thực hiện các bước, để lừa chuyển số điện thoại của người tiêu dùng sang sim của kẻ gian, từ đó lấy được mật khẩu Ebank, chiếm đoạt tài khoản giao dịch và chuyển tiền đi.
Với các giao dịch lừa đảo qua sàn thương mại điện tử, đối tượng sẽ mở các trang cá nhân bán hàng online, order hàng, sau đó quảng cáo, rao bán các mặt hàng, yêu cầu người tiêu dùng chuyển khoản đặt cọc.
Sau khi nhận cọc hay được chuyển khoản trước để đặt mua hàng, đối tượng không giao hàng hoặc giao hàng giả, hàng kém chất lượng. Các đối tượng thường khóa trang mạng của mình hoặc xóa hẳn dấu vết, bỏ số điện thoại và chiếm đoạt tài sản của bị hại.
Trước sự gia tăng của các hành vi lừa đảo trên, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng cảnh báo người tiêu dùng không cung cấp thông tin về các dịch vụ ngân hàng gồm tên tài khoản, mật khẩu, mã OTP hoặc số thẻ tín dụng, cho bất kỳ cá nhân, tổ chức nào mà chưa xác định được rõ mối quan hệ.
Người tiêu dùng cũng không nên truy cập các đường link, liên kết tin nhắn/email lạ hoặc không rõ nguồn gốc; không thực hiện giao dịch theo yêu cầu của các đối tượng lạ khi nhận được điện thoại, tin nhắn có nội dung liên quan đến giao dịch ngân hàng; không cài đặt các ứng dụng chưa được xác thực, đặt biệt là theo yêu cầu của đối tượng lạ…
Linh Đan
Theo Tạp chí Kinh tế Chứng khoán Việt Nam