Bài dự thi Cuộc thi viết "Ngân hàng tôi yêu" của tác giả Nguyễn Thị Thu Hiền, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam (Agribank) chi nhánh Tây Sơn.
Tưởng đời màu xám
Tôi từng nghĩ bản thân thật vô dụng. Năm 23 tuổi, ra trường 4 tháng vẫn thất nghiệp, chút tiền dạy kèm còn chẳng đủ tiêm thêm cho ngoại vài chai giảm đau sau xạ trị. Những hồ sơ xin việc cứ gửi đi trong vô vọng. Vài ba bận định bụng: “Hay thôi mình về?”, chợt thoáng nhìn dáng hình gầy rộc cứ lom lom nhìn như dò hỏi, như kì vọng, như kí thác hằng hà chờ đợi phía trước của ngoại, đột nhiên chẳng thốt nổi nên lời. Thở dài chốc lát, tự nhiên thấy Sài Gòn xô bồ quá, những kẻ tỉnh lẻ như bà cháu tôi cứ tồn tại chênh vênh, hệt một thứ ngoại lai chưa bị phát hiện.
Tôi cứ lay lắt sống giữa bộn bề, lay lắt dò tìm những đoạn tin tuyển dụng trên mấy tờ báo giấy, ngày qua ngày, chỉ mong đời cho bản thân, thêm một cơ hội.
Kịp không?
Đó là một buổi chiều cuối tháng 6/2007. Vừa từ Ung Bướu trở về với cặp cà mèn trên tay, tôi lang thang vô định bên cung đường Cách Mạng Tháng Tám.
Sạp báo cạnh dãy trọ sắp dọn hàng. Vài ba mẩu tin ngắn được tôi cố nhai nuốt từng chữ trong vội vã trước khi cô chủ kịp nhận ra vị khách chỉ có tài sản là cái cà men này chẳng mua nổi tờ báo đang siết chặt.
Góc trái dưới cùng tờ Tuổi trẻ là tin tuyển dụng của Agribank. Lòng tôi vừa thắp lên hy vọng nhỏ nhoi thì dòng thời hạn liền đập vào mắt đau nhói. Mai là ngày cuối rồi, liệu kịp không? Khi giờ này tôi còn đứng ngẩn người dưới chiều tà, và hồ sơ thì chưa chuẩn bị đủ như yêu cầu trên báo.
- Xin lỗi...
Tôi giật thót quay sang, ngỡ ngàng thấy tờ báo trên tay bị lấy đi dứt khoát. Cô gái mặc quần áo thể thao, chắc mới chạy bộ về, vừa cầm “thứ chứa ước mơ” của tôi, vừa nói thế.
- Sao ạ? – Tôi nghe tiếng mình thỏ thẻ hỏi lại.
- À, tờ báo này chị mua, riêng trang tuyển dụng thì tặng bé đấy. Đem về nhà đọc cho sáng, trời tối hại mắt.
Tới khi đã trở lại phòng trọ xập xệ, tay tôi vẫn mơ màng miết lấy thứ lòng tốt bất ngờ từ người dưng giữa Sài Gòn tấp nập, mắt, không hiểu sao, chợt ấm. Tôi đã thức tới tận 2 giờ sáng để viết vội đơn ứng tuyển, cốt mong số tiền mua báo của chị gái lúc nãy không trở nên vô ích. Có lẽ, đó là cách duy nhất khi ấy tôi làm được để đền đáp cho chị, dù rằng, chị chẳng cần hồi báo.
Phép màu có thật...
Tôi gặp chị Phan Thị Dương Liễu, khi đó là Phó phòng Hành chính nhân sự của Agribank chi nhánh TP.HCM, vào trưa thứ 6 cuối cùng của hạn nộp. Trong bộ đồng phục ngân hàng, nhìn chị rất chuyên nghiệp và nghiêm túc. Tôi bất giác vân vê vạt áo trắng, lòng khẽ căng thẳng.
- Đơn này là em tự viết tay?
- Vâng...
- Được rồi, chị nhận đơn. Cầm hồ sơ gốc về đi, thứ hai quay lại đây bổ sung mấy giấy tờ sao y công chứng. Đưa chị hết bằng cấp, CMND thế này, không sợ mất à?
Chị khẽ cười thân thiện.
Tôi ngẩn ngơ nhận lại những thứ mình đã bỏ vội vào túi hồ sơ khuya qua, hốc mắt tự nhiên ê ẩm. Vì vội quá, thời đó tôi chưa có xe hay điện thoại di động, thành ra lo sợ, nghĩ nếu đi buýt đến ủy ban để công chứng rồi về sẽ trễ mất thời hạn nhận đơn. Khách quan mà xét, có lẽ ngay vòng hồ sơ tôi đã bị loại. Nhưng sự thấu hiểu của chị Liễu đã đưa cho tôi một cơ hội quý giá, thay đổi cả cuộc đời của tôi sau này.
Hành trình chỉ mới bắt đầu
Sau vòng hồ sơ cùng thi viết cam go vì tỉ lệ chọi cao ngất ngưỡng, tôi may mắn trúng vào đợt cuối: phỏng vấn. Quãng đường đi được đã quá xa so với suy nghĩ ban đầu, và đến khi đặt chân tới trụ sở, mọi thứ với tôi vẫn còn khá ngỡ ngàng, chẳng tin nổi mình có thể làm được như thế.
Ban phỏng vấn gồm những lãnh đạo của chi nhánh khi đó: Giám đốc Nguyễn Xuân Cảnh, Phó Giám đốc Đặng Việt Cường, Kế toán trưởng Hồ Viết Đông Lâm.. Chỉ nghe tên thôi là tim tôi đã đập liên hồi vì lo lắng, ấy vậy mà chính họ lại là những ân nhân trong đời, trao cho tôi cơ hội để cống hiến và gắn bó với Agribank tới tận giờ này, tròn 15 năm thanh xuân.
Tôi nhớ mãi buổi trưa đầu tháng 7/2007, sau khi kết thúc phỏng vấn, chút bứt rứt cùng lo lắng mơ hồ níu chân tôi vòng vo mãi ở bậc cầu thang. Có lẽ trong tiềm thức, sau vô số lời bàn tán của bạn bè rằng tôi sẽ không thể đậu được, lòng chợt nghĩ chắc đây là lần cuối mình đến nơi này, vì thế có chút quyến luyến khó tả.
- Sao em chưa về?
Sau khi lặp lại động tác đi lên đi xuống cầu thang được mấy vòng thì tôi nghe thấy giọng nữ hỏi han thân thiện. Là người quen.
- Dạ, chào chị Liễu. Em, về ngay đây ạ.
- Ừ, về đợi kết quả đi. Đừng lo lắng quá, biết đâu sau này chị em mình lại là đồng nghiệp của nhau thì sao.
- Vâng, vâng..Em, em cảm ơn chị nhiều lắm ạ.
Tôi lắp bắp đáp. Nhìn nụ cười của chị, chút tự tin đang nấp ở góc nhỏ tự dưng trào ra. Chợt nghĩ, dù không đậu đi chăng nữa, thì vẫn biết ơn cuộc đời vô cùng vì đã cho tôi gặp được những người tử tế và giỏi giang như thế.
Học cách yêu thương
Người “thầy” đầu tiên của tôi ở Agribank là anh Đặng Việt Nam. Từ một đứa rụt rè chẳng biết gì về tín dụng, anh đã chỉ dạy cho tôi rất nhiều điều cả về lý thuyết lẫn thực tế qua những hồ sơ vay vốn hay từ mấy buổi đi thẩm định tài sản.
Tôi nhớ vào một buổi trưa tháng 6/2008, khi chuẩn bị đóng quầy giao dịch thì có một cặp vợ chồng già tìm đến, lọ mọ xin vay vốn. Họ mặc bộ đồ công nhân cũ kĩ, gương mặt chồng chất nếp nhăn có vẻ e ngại.
- Xin chào, cháu có thể giúp gì cho hai bác?
- Cô, cô chú, muốn vay vốn..20 triệu thôi. Để, để mua xe máy cho con gái. Nó ra trường rồi, mà không có xe để đi làm, thấy đi xe buýt hoài, thương quá á con..
Nhìn họ thật thà, cứ dây cà dây kê kể lể, tôi bất giác nhớ tới ba mẹ mình đang ở quê, cũng chân chất và thương con vô điều kiện như thế.
Họ bảo, vì nghèo, lại cao tuổi, không rõ thủ tục thế nào, sợ bị “la” nên cứ thập thò ngoài cửa mãi mới dám vào. Tôi khẽ bật cười trấn an.
Vì chưa rành mảng tín dụng, nên cuối cùng anh Nam hỗ trợ tôi giải quyết hồ sơ vay của cô chú. Có hôm trời mưa tầm tã mà chúng tôi vẫn lặn lội đến thẩm định ngôi nhà nhỏ cạnh ga tàu ở quận 3 của họ để hoàn thiện thủ tục. Sau này, mỗi tháng đến hạn, hai vợ chồng ấy đều mang theo: khi thì ít trái cây nhà trồng, khi thì dăm bịch bánh quy, bánh ngọt để mời tôi và anh Nam. Cô chú bảo, của ít lòng nhiều. Nhìn thấy ánh mắt rạng niềm vui của họ, tôi chợt phát hiện, cái tôi nhận được sau lần thẩm định đấy là học cách san sẻ, yêu thương.
Bây giờ, vì lý do cá nhân, tôi đã chuyển công tác về chi nhánh ở quê để gần gia đình. Tuy vậy, dù ở đâu, chỉ cần luôn tin vào điều kì diệu, thì thiết nghĩ, hành trình của tôi cùng Agribank sẽ còn gắn kết lâu hơn ở những cái 15 năm kế tiếp.
Cảm ơn Agribank đã là cầu nối cho tôi có cơ hội gặp được những con người tử tế như thế.
NGUYỄN THỊ THU HIỀN
Theo Tạp Chí Thị Trường Tài Chính Tiền Tệ