Lãi suất cho vay có thể giảm thêm 1,5%
Lãi suất huy động tiếp tục giảm trong những tháng gần đây. Cụ thể, lãi suất tiền gửi bình quân kỳ hạn 12 tháng của ngân hàng thương mại (NHTM) giảm xuống 6,40%/năm vào cuối tháng 7/2023, giảm 20 điểm cơ bản so với cuối tháng 6/2023 và 143 điểm cơ bản so với cuối năm 2022. Lãi suất tiền gửi bình quân kỳ hạn 3 tháng giảm xuống 4,24%, giảm 6 điểm cơ bản so với cuối tháng 6 và 143 điểm cơ bản so với cuối năm 2022.
Trong báo cáo cập nhật vĩ mô mới công bố, các chuyên gia phân tích của VNDirect kỳ vọng lãi suất tiền gửi bình quân kỳ hạn 12 tháng sẽ giảm xuống 6,0-6,2%/năm trước cuối năm 2023, nhờ tác động từ 4 đợt giảm lãi suất của Ngân hàng Nhà nước (NHNN); Nhu cầu tín dụng yếu trong nửa đầu 2023 làm giảm áp lực huy động; Chính phủ thúc đẩy đầu tư công và mở rộng tài khóa, từ đó bơm thêm tiền vào nền kinh tế.
Cùng với việc giảm lãi suất huy động, lãi suất cho vay đã giảm 0,5-1,0 điểm % so với cuối năm 2022. Các chuyên gia kỳ vọng lãi suất cho vay có thể giảm hơn nữa trong những tháng cuối năm nay, nhờ chi phí vốn của các NHTM đang giảm nhanh do tác động từ 4 đợt giảm lãi suất điều hành của NHNN và Thông tư 02 được ban hành cho phép NHTM giãn trích lập dự phòng nợ xấu.
“Chúng tôi dự báo lãi suất cho vay có thể giảm thêm 100-150 điểm cơ bản trong những quý tới và đây sẽ là động lực chính cho sự phục hồi trong tiêu dùng tư nhân và đầu tư”, chuyên gia VNDirect dự báo.
Cùng quan điểm, các chuyên gia phân tích tại MBS cũng kỳ vọng lãi suất huy động sẽ tiếp tục giảm trong nửa cuối năm 2023, nhờ kỳ vọng lãi suất điều hành giảm thêm 1 lần nữa (khoảng 0,5 điểm %) đưa lãi suất tái cấp vốn và tái chiết khấu về mức ngang bằng với đáy giai đoạn COVID -19 (lần lượt là 4,0% và 2,5%), từ đó sẽ điều chỉnh lãi suất huy động trên cả thị trường 1 và 2.
Song song, việc giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc đối với nhóm NHTM Nhà nước và bổ sung tiền gửi KBNN vào cách tính tỷ lệ cho vay trên tổng tiền gửi - LDR cũng giúp các ngân hàng có dư địa giảm lãi suất huy động. Lãi suất huy động giảm sẽ giảm áp lực lên chi phí vốn, từ đó giúp các NHTM có thêm dư địa giảm lãi suất cho vay nhằm kích cầu tín dụng.
Tuy nhiên, chuyên gia cũng lưu ý, trong bối cảnh nhu cầu vay vốn vẫn chưa thật sự phục hồi, các doanh nghiệp còn chần chừ trong việc mở rộng sản xuất kinh doanh do lo ngại về tăng trưởng kinh tế, cạnh tranh về thị phần tín dụng giữa các nhà băng sẽ trở nên gay gắt hơn. Vì vậy, việc cạnh tranh để cho vay các doanh nghiệp tốt cũng sẽ là cuộc đua giữa các ngân hàng. Trên cơ sở đó, những ngân hàng nào cung cấp lãi suất hấp dẫn do có chi phí vốn thấp hơn là những ngân hàng sẽ có lợi thế hơn.
Cẩn trọng với biến động tỷ giá
Trên thị trường ngoại hối, áp lực tỷ giá gia tăng trong tháng 7 và đầu tháng 8, khi tỷ giá USD/VND chạm mức 23.963 VND/USD tại ngày 15/8/2023 (+1,7% so với cuối tháng 6). Tính từ đầu năm 2023, tỷ giá USD/VND đã tăng khoảng 1,4%.
Theo VNDirect, một số yếu tố có thể gây sức ép lên tỷ giá VND trong nửa cuối năm 2023, bao gồm chênh lệch lãi suất giữa VND và USD tiếp tục thu hẹp do lãi suất điều hành của Ngân hàng Dự trữ liên bang Mỹ (FED) có thể duy trì ở vùng đỉnh đến cuối năm 2023 trong khi NHNN định hướng tiếp tục hạ lãi suất để hỗ trợ tăng trưởng;
Sau động thái nâng trần nợ công, Chính phủ Mỹ đã đẩy mạnh phát hành trái phiếu chính phủ để bù đắp thiếu hụt ngân sách, đẩy lãi suất TPCP Mỹ lên mức cao nhất kể từ đầu năm 2023; Trung Quốc nới lỏng chính sách tiền tệ sẽ gây áp lực lên đồng NDT và chuyên gia nhận thấy sự tương quan mạnh mẽ giữa Việt Nam đồng và đồng NDT trong quá khứ; cuối cùng, lạm phát trong nước có thể gia tăng từ cuối quý III/2023.
Tuy nhiên, NHNN cũng có một số yếu tố hỗ trợ để ổn định tỷ giá, bao gồm: Thặng dư thương mại duy trì mức cao; FDI và kiều hối ổn định; Các thỏa thuận bán cổ phần cho nhà đầu tư nước ngoài dự kiến thực hiện trong nửa cuối năm 2023 sẽ làm tăng nguồn cung ngoại tệ.
Nhìn chung, chuyên gia cho rằng tỷ giá có thể biến động mạnh vào cuối năm 2023, tuy nhiên, tỷ giá USD/VND được dự báo sẽ tăng không quá +2,0% so với đầu năm 2023.
“Chúng tôi tin rằng mức giảm giá vừa phải của VND so với USD (<3%) sẽ thúc đẩy hoạt động xuất khẩu (tăng khả năng cạnh tranh của xuất khẩu Việt Nam). Ngoài ra, chúng tôi cho rằng điều này ít có khả năng khiến cho dòng vốn đầu tư nước ngoài chảy mạnh ra khỏi Việt Nam. Tuy nhiên, áp lực tỷ giá càng lớn thì dư địa để NHNN tiếp tục giảm lãi suất điều hành càng thu hẹp”, chuyên gia VNDirect nhận định.
Trần Thúy