Gia Lai: Tận dụng EVFTA xuất khẩu nông sản chủ lực vào EU

Thị trường xuất khẩu trọng điểm

Là doanh nghiệp xuất khẩu chủ lực của tỉnh Gia Lai, năm 2023, Công ty TNHH Vĩnh Hiệp đã xuất khẩu trên 100 ngàn tấn cà phê với kim ngạch hơn 200 triệu USD. Ông Thái Như Hiệp, Chủ tịch Hội đồng thành viên kiêm Giám đốc Công ty cho biết, Vĩnh Hiệp đã liên kết sản xuất trên diện tích 25 ngàn ha cà phê. Mỗi năm, sản lượng đạt khoảng 75 ngàn tấn. Để phục vụ xuất khẩu, Công ty còn thu mua lại từ các doanh nghiệp, đại lý khác. Thị trường xuất khẩu của Công ty đã mở rộng ra hơn 40 nước trên thế giới, trong đó, thị trường châu Âu chiếm khoảng 60%.

Theo ông Hiệp, Gia Lai đang tăng tốc để phát triển và mở rộng vùng nguyên liệu trọng điểm, trong đó có sự hỗ trợ của Nhà nước để liên kết với doanh nghiệp, hợp tác xã, tổ hợp tác nhằm giữ ổn định vùng nguyên liệu sạch, sản xuất có trách nhiệm và thực hiện đảm bảo các yêu cầu mà các nước nhập khẩu quy định, nhất là quy định về giảm phát thải khí nhà kính và phát triển ngành hàng cà phê tránh phá rừng của châu Âu (EUDR).

“Qua 14 năm tham gia chương trình sản xuất bền vững, Vĩnh Hiệp đã nỗ lực trở thành một trong những doanh nghiệp xuất khẩu cà phê có trách nhiệm hàng đầu của Việt Nam. Đây là sự đóng góp rất quan trọng của người nông dân, hợp tác xã, tổ hợp tác, tổ chức chứng nhận 4C, RA, CDC, góp phần khẳng định cà phê Robusta của Việt Nam trên thị trường quốc tế”, ông Hiệp cho hay.

Các doanh nghiệp xuất khẩu cà phê tại Gia Lai đều có nhà máy chế biến quy mô công nghiệp và hệ thống kho chứa được đầu tư nâng cấp, mở rộng hàng năm

Trong khi đó, ông Phạm Văn Trình, Chủ tịch Hội đồng Quản trị kiêm Giám đốc Công ty cổ phần Tín Thành Đạt thông tin, năm 2023, Công ty thu mua và bán ra thị trường khoảng 50 ngàn tấn cà phê các loại. Trong đó, 30 ngàn tấn được xuất khẩu với kim ngạch đạt khoảng 75 triệu USD.

Năm nay, việc xuất khẩu gặp thuận lợi khi giá cà phê tăng, hiện dao động trong khoảng 2.500-2.700 USD/tấn. Thị trường xuất khẩu được mở rộng ra nhiều nước, nhất là khối châu Âu với kim ngạch chiếm khoảng 70%, còn lại là thị trường châu Á và các thị trường khác. “Để đảm bảo đủ nguồn hàng xuất khẩu, từ năm 2015 đến nay, Công ty đã liên kết với 3.500 nông hộ ở Ia Grai, Chư Păh sản xuất cà phê bền vững trên diện tích khoảng 10.000 ha. Với việc sản xuất cà phê bền vững theo các chứng nhận tiêu chuẩn 4C, Rainforest giúp sản phẩm đáp ứng được các yêu cầu của thị trường nhập khẩu”, ông Trình chia sẻ.

Cũng theo ông Trình, năm 2024, thị trường cà phê trên toàn cầu tiếp tục phát đi tín hiệu tốt khi nhu cầu tiêu dùng trên thế giới tăng. Đặc biệt, ở các quốc gia châu Âu khi doanh nghiệp ngày càng tận dụng hiệu quả Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA). Năm 2024, Công ty sẽ mở rộng thị trường và dự kiến xuất khẩu khoảng 40 ngàn tấn cà phê, tương ứng kim ngạch khoảng 100 triệu USD.

Nhiều giải pháp đẩy mạnh xuất khẩu

Theo Sở Công Thương Gia Lai, toàn tỉnh hiện có hơn 87.000ha cà phê thương mại, tập trung chủ yếu tại các địa bàn trọng điểm như Đăk Đoa, Ia Grai, Chư Prông, Chư Păh, Mang Yang, Đức Cơ, Kbang, Chư Sê và Chư Pưh. Hiện nay, nông dân các địa phương đang chú trọng đến việc thu hái cà phê đảm bảo tỷ lệ quả chín, điều này sẽ giúp người trồng cà phê được lợi từ 15 - 20% sản lượng so với hái xanh. Bên cạnh đó, dù giá cà phê đang nằm ở mức cao, song sản lượng cà phê niên vụ này dự kiến giảm khoảng 15%. Với trạng thái thiếu hụt nguồn cung thì giá có thể duy trì ở mức cao kể từ thời điểm tháng 5/2024 trở đi.

Cà phê là cây trồng chủ lực của tỉnh Gia Lai

Năm 2023, tổng kim ngạch xuất khẩu của tỉnh Gia Lai ước đạt 680 triệu USD, tăng 3,03% so với năm 2022. Trong đó, mặt hàng cà phê tiếp tục dẫn đầu khi chiếm 72% tổng kim ngạch xuất khẩu, sản lượng đạt 240 ngàn tấn, tương ứng kim ngạch 490 triệu USD (tăng 1,27% về lượng, tăng 4,26% về giá trị so với năm ngoái). Hiện trên địa bàn tỉnh Gia Lai có 30 doanh nghiệp tham gia xuất khẩu sang thị trường 50 quốc gia, trong đó, số lượng doanh nghiệp xuất khẩu nông sản chiếm trên 40%.

Ông Phạm Văn Binh, Giám đốc Sở Công Thương Gia Lai cho biết, mặc dù tỉnh chỉ có một vài doanh nghiệp xuất khẩu cà phê nhưng đều là các doanh nghiệp lớn, có uy tín trên thị trường quốc tế như: Công ty TNHH Vĩnh Hiệp, Công ty TNHH Xuất nhập khẩu Hoa Trang, Công ty cổ phần Tín Thành Đạt, Công ty TNHH Thương mại và chế biến Louis Dreyfu Company Việt Nam (doanh nghiệp FDI).

“Các doanh nghiệp này đều có nhà máy chế biến quy mô công nghiệp và hệ thống kho chứa được đầu tư nâng cấp, mở rộng hàng năm. Việc đầu tư đổi mới công nghệ, chú trọng áp dụng tiêu chuẩn, quy chuẩn kỹ thuật tiên tiến trong sản xuất, chế biến được các doanh nghiệp chú trọng để tạo nguồn hàng nông sản chất lượng, đáp ứng yêu cầu của những thị trường khó tính như: Mỹ, Nhật Bản, đặc biệt là EU. Cùng với đó, tác động của các Hiệp định thương mại tự do, nhất là EVFTA đã tạo cơ hội cho doanh nghiệp mở rộng thị trường xuất khẩu”, ông Binh cho hay.

Năm 2024, tỉnh Gia Lai đặt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu đạt 750 triệu USD, tăng 10% so với năm 2023. Để đạt mục tiêu này, theo Giám đốc Sở Công Thương Gia Lai, ngành đã đề ra nhiều giải pháp quan trọng như tiếp tục phối hợp với các sở, ban, ngành, địa phương thực hiện các biện pháp xây dựng các chuỗi liên kết từ trồng trọt, chế biến đến tiêu thụ, đảm bảo chất lượng hàng hóa đáp ứng tiêu chuẩn xuất khẩu.

Đồng thời, nâng cao chất lượng hàng hóa xuất khẩu thông qua việc xây dựng thương hiệu gắn với chỉ dẫn địa lý của tỉnh; hỗ trợ ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ trong sản xuất, kỹ thuật canh tác cây trồng cho năng suất, chất lượng cao; đổi mới công nghệ chế biến sâu nhằm tăng giá trị hàng nông sản.

Bên cạnh đó, ngành Công Thương Gia Lai sẽ hỗ trợ thông tin để doanh nghiệp và người dân tiếp cận các nguồn vốn vay, các gói hỗ trợ vay khôi phục, phát triển sản xuất kinh doanh; hỗ trợ doanh nghiệp thực hiện các chứng nhận cần thiết cho hàng xuất khẩu như: Xây dựng thương hiệu, truy xuất nguồn gốc hàng hóa, trình tự thủ tục cấp mã số vùng trồng, thủ tục thông quan hàng hóa, cấp C/O...

“Chúng tôi sẽ tập trung hỗ trợ các doanh nghiệp tham gia chương trình xúc tiến thương mại, triển lãm quốc tế, kết nối giao thương ở nước ngoài; nâng cao hiệu quả công tác thông tin về các thị trường xuất khẩu trọng điểm, chú trọng các quốc gia tham gia EVFTA…”, ông Binh nhấn mạnh.