Ghana đặt mục tiêu sản xuất 5,1 triệu ounce vàng năm 2025

Trong bối cảnh giá vàng toàn cầu duy trì ở mức cao, Ghana, quốc gia sản xuất vàng lớn nhất châu Phi, đặt mục tiêu tham vọng đạt 5,1 triệu ounce vàng vào năm 2025, tăng 6,25% so với sản lượng kỷ lục 4,8 triệu ounce trong năm 2024. Kế hoạch này được thúc đẩy bởi sự tăng trưởng của khai thác vàng quy mô nhỏ và các dự án mỏ mới, bất chấp sự suy giảm tại các mỏ cũ. Với giá vàng thế giới đạt 3.303,99 USD/ounce vào ngày 9/6/2025, mục tiêu của Ghana không chỉ củng cố vị thế dẫn đầu châu Phi mà còn có khả năng tác động đến nguồn cung và giá vàng trên thị trường toàn cầu, tạo ra những biến động đáng chú ý cho nhà đầu tư và người tiêu dùng.

Sản lượng vàng của Ghana đã tăng mạnh trong những năm gần đây, vượt qua Nam Phi và Mali để trở thành nhà sản xuất vàng hàng đầu châu Phi. Năm 2024, sản lượng vàng tăng 19,3% so với năm trước, nhờ đóng góp 39,4% từ các thợ mỏ quy mô nhỏ và sự khởi động của các dự án lớn như mỏ Ahafo South và mỏ Namdini. Năm 2025, sản lượng vàng được dự kiến dao động từ 4,4 đến 5,1 triệu ounce, với sự tăng trưởng mạnh mẽ từ các mỏ mới và lĩnh vực khai thác quy mô nhỏ. Doanh thu xuất khẩu vàng mang lại nguồn thu đáng kể, giúp đồng cedi phục hồi và hỗ trợ Ghana vượt qua khủng hoảng kinh tế nghiêm trọng nhất trong nhiều thập kỷ.

Khai thác vàng quy mô nhỏ, chiếm khoảng 40% sản lượng, là động lực chính cho sự tăng trưởng này. Sản lượng từ lĩnh vực này có thể tăng 30-40% trong năm 2025, nhờ các chính sách mới như thành lập cơ quan quản lý để đơn giản hóa việc mua vàng từ thợ mỏ nhỏ, tăng thu nhập cho họ và giảm buôn lậu. Việc bãi bỏ thuế khấu trừ đối với vàng nội địa đã hạn chế nạn buôn lậu, thúc đẩy sản lượng hợp pháp. Tuy nhiên, với 70-80% hoạt động khai thác quy mô nhỏ không có giấy phép, Ghana đang đối mặt với áp lực giám sát do tác động môi trường và thiệt hại cho ngành ca cao, một trụ cột xuất khẩu khác.

Mặc dù triển vọng tích cực, Ghana đối mặt với thách thức từ sự suy giảm sản lượng tại các mỏ lớn như Edikan, Damang, Tarkwa, và Akyem. Để duy trì tăng trưởng dài hạn, quốc gia này cần đầu tư vào các dự án thăm dò vàng mới. Ngoài vàng, Ghana cũng dự kiến tăng sản lượng mangan (8 triệu tấn), bauxite (2 triệu tấn), và kim cương (400.000 carat) vào năm 2025. Những nỗ lực này củng cố nền kinh tế Ghana và làm tăng nguồn cung khoáng sản toàn cầu, có thể ảnh hưởng gián tiếp đến giá vàng.

Mục tiêu sản xuất 5,1 triệu ounce vàng của Ghana vào năm 2025 được dự báo mang lại doanh thu xuất khẩu khoảng 17,4 tỷ USD, dựa trên mức giá vàng trung bình 3.408 USD/ounce. Doanh thu này giúp giảm áp lực ngoại hối, ổn định đồng cedi, và tăng dự trữ quốc gia, đạt 10,7 tỷ USD vào tháng 4/2025. Một chính sách mới cho phép sử dụng vàng nội địa để thanh toán nhập khẩu dầu mỏ, tiết kiệm khoảng 4,8 tỷ USD mỗi năm, phản ánh chiến lược tận dụng vàng để tăng cường ổn định kinh tế trong bối cảnh giá vàng toàn cầu tăng mạnh nhờ nhu cầu từ ngân hàng trung ương và quỹ ETF vàng.

Sản lượng vàng Ghana tác động ra sao đến giá vàng thế giới?

Mục tiêu sản xuất 5,1 triệu ounce vàng của Ghana, tương đương khoảng 158,6 tấn, chiếm khoảng 4,5% tổng nguồn cung vàng toàn cầu (3.500 tấn mỗi năm, theo Hội đồng Vàng Thế giới). Mức tăng 6,25% so với 2024 (tương đương thêm 18,6 tấn) có thể làm tăng nguồn cung vàng, gây áp lực giảm giá vàng trong ngắn hạn, đặc biệt nếu các quốc gia sản xuất lớn khác như Trung Quốc (370 tấn), Úc (330 tấn), hoặc Nga (310 tấn) cũng tăng sản lượng. Với giá vàng hiện tại ở mức 3.303,99 USD/ounce, một kịch bản tăng cung 1% có thể khiến giá vàng giảm khoảng 0,5-1%, tức là xuống khoảng 3.270-3.287 USD/ounce, theo phân tích từ các chuyên gia thị trường.

Tuy nhiên, tác động giảm giá này có thể bị hạn chế bởi các yếu tố khác. Nhu cầu vàng toàn cầu đang tăng mạnh, với các ngân hàng trung ương dự kiến mua 1.000 tấn vàng trong năm 2025, đặc biệt từ Trung Quốc và Ba Lan, để đa dạng hóa dự trữ khỏi USD. Dòng vốn vào quỹ ETF vàng đạt 25 tỷ USD trong quý 2/2025, mức cao nhất kể từ năm 2020, phản ánh sự quan tâm mạnh mẽ đến vàng như tài sản an toàn. Căng thẳng địa chính trị, như xung đột Nga-Ukraine và chính sách thuế quan của Mỹ, cũng hỗ trợ giá vàng. Do đó, sản lượng tăng từ Ghana có thể chỉ gây ra biến động ngắn hạn, trong khi giá vàng vẫn được dự báo tăng dài hạn, với mức 3.700 USD/ounce vào cuối năm 2025, hoặc thậm chí 6.000 USD/ounce vào năm 2030, nếu lạm phát và bất ổn kinh tế kéo dài.

Một yếu tố khác cần xem xét là chi phí khai thác vàng ở Ghana, vốn dao động từ 1.200-1.500 USD/ounce, thấp hơn mức giá vàng hiện tại. Điều này khuyến khích các công ty khai thác tăng sản lượng, nhưng cũng có thể dẫn đến dư cung nếu thị trường không hấp thụ hết. Trong kịch bản xấu, nếu nguồn cung vàng toàn cầu tăng 5% (tương đương 175 tấn, với Ghana đóng góp 10%), giá vàng có thể giảm mạnh hơn, xuống khoảng 3.150-3.200 USD/ounce, đặc biệt nếu Fed duy trì lãi suất cao sau dữ liệu CPI Mỹ (công bố 11/6/2025). Ngược lại, nếu Ghana không đạt mục tiêu 5,1 triệu ounce do các vấn đề môi trường hoặc chi phí tăng, nguồn cung vàng sẽ bị thắt chặt, hỗ trợ giá vàng tăng.