Theo báo cáo phân tích ngày 28/5/2025 của Chứng khoán VNDIRECT, các kịch bản thuế quan mới từ Mỹ đang tác động trực tiếp đến triển vọng kinh doanh của Công ty CP Vĩnh Hoàn (HOSE: VHC) – doanh nghiệp xuất khẩu cá tra lớn nhất Việt Nam.

Cụ thể, nếu mức thuế trong giai đoạn 2025–2026 dao động trong khoảng 15–25% (kịch bản cơ sở), VHC dự kiến giảm doanh thu và lợi nhuận ròng lần lượt 5,8% và 13,1% so với cùng kỳ năm trước. Ở kịch bản tiêu cực (thuế 30–46%), lợi nhuận sau thuế có thể giảm tới 28,8%. Tuy nhiên, trong trường hợp đàm phán thuận lợi và thuế giảm về 10–15%, lợi nhuận có thể tăng 16,5%.

Bất chấp sức ép ngắn hạn, VNDIRECT nhận định VHC vẫn sở hữu lợi thế cạnh tranh vững chắc. Hiện tại, Vĩnh Hoàn là doanh nghiệp cá tra duy nhất tại Việt Nam được miễn thuế chống bán phá giá (CBPG) từ phía Hoa Kỳ, trong khi các đối thủ trong nước phải chịu thuế CBPG từ 0,14–3,87 USD/kg. Đồng thời, sản phẩm thay thế chính là cá rô phi Trung Quốc đang chịu tổng thuế suất đến 55% (bao gồm thuế Mục 301 và thuế trả đũa). Chênh lệch này tạo ra lợi thế giá đáng kể cho VHC, đặc biệt tại thị trường Mỹ – nơi doanh nghiệp nắm giữ gần một nửa thị phần xuất khẩu trong quý II/2025.

Thị trường Mỹ vẫn duy trì sức tiêu thụ ổn định nhờ thói quen tiêu dùng cá tra, trong khi Trung Quốc – vốn là thị trường lớn nhất trước đây lại ghi nhận sự sụt giảm mạnh về nhu cầu. Trong khi đó, thị trường EU được kỳ vọng tăng trưởng nhờ các FTA và ảnh hưởng từ lệnh trừng phạt đối với cá pollock nhập khẩu từ Nga.

Tuy nhiên, sự bất định trong chính sách thuế buộc VHC phải điều chỉnh giá bán để duy trì sản lượng. Theo dự báo, giá bán bình quân (ASP) năm 2025 có thể giảm 0,8% so với cùng kỳ, khiến biên lợi nhuận gộp thu hẹp 1,4 điểm %. Dù vậy, doanh nghiệp kỳ vọng mức lợi nhuận sẽ phục hồi trong năm 2026 khi thị trường ổn định trở lại và chính sách thương mại dần rõ ràng hơn.

Tận dụng chuỗi giá trị khép kín, VHC giữ vững biên lợi nhuận và kiểm soát chi phí

VNDIRECT cho biết, VHC đã chủ động thích nghi với rủi ro bên ngoài nhờ mô hình sản xuất tích hợp dọc – từ nuôi trồng, chế biến đến xuất khẩu. Chuỗi giá trị nội tại giúp doanh nghiệp giảm phụ thuộc vào nhà cung cấp, duy trì kiểm soát chất lượng và biên lợi nhuận ổn định. Dù chi phí nguyên liệu cá tra tăng 14,1% và cá giống tăng 42,5% trong đầu năm 2025 do nguồn cung thiếu hụt, biên lợi nhuận ròng quý I/2025 vẫn tăng 1,4 điểm phần trăm, nhờ giá bán tại Mỹ tăng hơn 20%.

Song song với thị trường xuất khẩu, VHC tiếp tục đẩy mạnh phát triển nội địa thông qua công ty con Sa Giang. Doanh thu mảng này tăng 54% trong năm 2024, đóng góp 5,6% tổng doanh thu. VNDIRECT dự phóng doanh thu Sa Giang sẽ tiếp tục tăng trưởng 5–10% trong giai đoạn 2025–2026, nhờ mở rộng hệ thống phân phối và hiện diện tại các kênh thương mại điện tử, siêu thị.

Đối với các mảng giá trị gia tăng như collagen và gelatin, triển vọng ngắn hạn vẫn thận trọng do ảnh hưởng từ chi tiêu thắt chặt của người tiêu dùng toàn cầu. Dự báo cho thấy doanh thu từ collagen & gelatin có thể giảm 6,5% trong năm 2025 và tăng nhẹ trở lại vào năm 2026.

Về định giá, VNDIRECT đã điều chỉnh giảm giá mục tiêu 35,1% xuống còn 55.200 đồng/cổ phiếu, tương ứng tiềm năng tăng giá 3,2% so với giá hiện tại. Khuyến nghị đầu tư được hạ từ “Khả quan” xuống “Trung lập”, phản ánh rủi ro chính sách vẫn còn cao và kỳ vọng tăng trưởng ngắn hạn bị điều chỉnh giảm.

Xem chi tiết báo cáo phân tích tại đây