Với 7/9 phiếu ủng hộ trong thành viên Uỷ ban Chính sách tiền tệ (MPC), Ngân hàng trung ương Anh (BOE) đã cắt giảm lãi suất chuẩn 25 điểm cơ bản xuống 4,5%. Hai trong số các thành viên của MPC đã bỏ phiếu ủng hộ mức cắt giảm lớn hơn, ở mức 0,5 điểm phần trăm.
Thống đốc BOE Andrew Bailey nói với các phóng viên rằng ngân hàng trung ương dự kiến sẽ tiếp tục cắt giảm lãi suất trong năm nay.
“Chúng tôi hy vọng có thể cắt giảm lãi suất hơn nữa khi quá trình giảm lạm phát phát vẫn tiếp tục. Nhưng chúng ta sẽ phải đánh giá qua các cuộc họp mức độ giảm đến đâu và như thế nào.”
Ông nói trong cuộc họp báo: “Chúng ta đang sống trong một thế giới không chắc chắn và con đường phía trước sẽ có nhiều chông gai”.
Các nhà kinh tế đã dự đoán rằng BOE sẽ cắt giảm lãi suất sau một loạt dữ liệu tăng trưởng mờ nhạt của Anh.
Theo dữ liệu công bố vào tháng 12/2024, nền kinh tế Anh đi ngang trong quý III, trong khi số liệu GDP hàng tháng mới nhất cho thấy nền kinh tế chỉ tăng trưởng 0,1% trong tháng 11, sau khi giảm 0,1% trong tháng 10. Dữ liệu bán lẻ yếu trong tháng trước cũng làm tăng thêm kỳ vọng rằng BOE sẽ cắt giảm lãi suất. BOE hôm nay cũng đã giảm một nửa dự báo tăng trưởng mà họ kỳ vọng Anh sẽ đạt được trong năm 2025, từ 1,5% xuống 0,75%.
Trong khi đó, tỷ lệ lạm phát của Anh đã giảm xuống mức thấp hơn dự kiến là 2,5% trong tháng 12, với tốc độ tăng trưởng giá lõi chậm lại hơn nữa - cũng làm dấy lên kỳ vọng rằng các nhà hoạch định chính sách của ngân hàng trung ương sẽ hướng tới đợt cắt giảm lãi suất đầu tiên trong năm 2025. Mục tiêu lạm phát của ngân hàng trung ương là 2%.
BOE cho biết trong một tuyên bố rằng đã có “tiến bộ đáng kể về giảm lạm phát trong hai năm qua, khi các cú sốc bên ngoài trước đó đã giảm bớt”.
Tuy nhiên, ngân hàng trung ương này nhấn mạnh rằng “một cách tiếp cận dần dần và cẩn thận để tiếp tục rút bớt các biện pháp hạn chế chính sách tiền tệ là phù hợp”.
Các thành viên ủy ban chính sách tiền tệ của BOE hiện phải đánh giá cách cân bằng giữa nhu cầu thúc đẩy tăng trưởng với rủi ro lạm phát do cuộc chiến thương mại đang nhen nhóm khi Tổng thống Mỹ Donald Trump có kế hoạch áp đặt thuế quan đối với các đối tác thương mại thân thiết nhất của Mỹ và đã đe dọa áp dụng các biện pháp tương tự đối với EU và Anh.
Ủy ban Chính sách tiền tệ của BOE cho biết sẽ “tiếp tục theo dõi chặt chẽ rủi ro lạm phát kéo dài và những bằng chứng rõ ràng có thể cho thấy sự cân bằng giữa tổng cung và cầu trong nền kinh tế”.
“Chính sách tiền tệ sẽ cần tiếp tục duy trì các hạn chế trong thời gian đủ dài cho đến khi rủi ro lạm phát quay trở lại mục tiêu 2% một cách bền vững trong trung hạn,” Uỷ ban kết luận.
Trả lời quyết định lãi suất của BOE, Thủ tướng Anh Rachel Reeves cho biết trong một tuyên bố rằng việc cắt giảm lãi suất của BOE là “tin đáng mừng” nhưng cho biết bà “vẫn chưa hài lòng với tốc độ tăng trưởng”.
Thủ tướng tuyên bố các kế hoạch của Bộ Tài chính nhằm “khởi động tăng trưởng kinh tế” sẽ có tác dụng “đưa thêm tiền vào túi người lao động” và cho biết chính phủ cam kết “dỡ bỏ các rào cản pháp lý không cần thiết và đầu tư để xây dựng lại đường sá, đường sắt và cơ sở hạ tầng quan trọng.”
Điều gì xảy ra tiếp theo?
Kallum Pickering, nhà kinh tế trưởng tại Peel Hunt, đã lưu ý vào đầu tuần này rằng các nhà kinh tế hiện đang cân nhắc quỹ đạo của lãi suất vào năm 2025, vì các nhà hoạch định chính sách của ngân hàng trung ương sẽ cảnh giác với việc Anh nhận thấy mình “bị kẹt giữa các cuộc chiến thương mại và động lực trong nước yếu kém”.
“Câu hỏi quan trọng mà các nhà hoạch định chính sách phải đối mặt là liệu họ sẽ báo hiệu rằng một đợt cắt giảm khác có thể diễn ra ngay sau tháng 3 hay họ sẽ giữ nguyên lộ trình đã đặt ra vào năm ngoái - với tốc độ giảm lãi suất là một lần mỗi quý?”, ông nói trong bình luận gửi qua email hôm đầu tuần này.
Kịch bản cơ sở của Peel Hunt là BOE sẽ duy trì tốc độ cắt giảm 25 điểm cơ bản và sẽ đợi đến cuộc họp tháng 5 trước khi thực hiện đợt cắt giảm thứ hai trong năm nay.
“Tuy nhiên, rủi ro nghiêng về phía các nhà hoạch định chính sách đang báo hiệu sự sẵn sàng phản ứng mạnh mẽ hơn trước sự yếu kém của nền kinh tế - do đó gợi ý về một đợt cắt giảm khác ngay sau cuộc họp ngày 20/3,” ông Pickering nói.
Lần cắt giảm đầu tiên trong năm của BOE diễn ra sau vài tháng gặp khó khăn của Thủ tướng Reeves, người đã phải đối mặt với áp lực liên tục kể từ khi công bố kế hoạch tài chính của Bộ Tài chính vào mùa thu năm ngoái nhằm tăng gánh nặng thuế đối với các doanh nghiệp Anh. Gói này đã vấp phải sự chỉ trích rộng rãi từ các nhà lãnh đạo ngành về tác động tiềm tàng đối với đầu tư, việc làm và tăng trưởng kinh tế.
Bảo vệ kế hoạch này, Thủ tướng Reeves nói rằng các biện pháp cứng rắn là cần thiết để đạt được sự ổn định kinh tế và “không có giải pháp thay thế nào”. Bà cũng cho biết việc tăng thuế đối với các doanh nghiệp sẽ chỉ xảy ra một lần và nói với Liên đoàn Công nghiệp Anh vào tháng 11 năm ngoái rằng bà “sẽ không quay trở lại sử dụng công cụ vay nhiều hơn hoặc thuế cao hơn”.
Một số nhà kinh tế tin rằng BOE có thể thực hiện một cách tiếp cận từ tốn hơn trước những rủi ro lạm phát do chính sách thuế quan tiềm tàng của tổng thống Mỹ Donal Trump gây ra và vị thế tài chính của chính phủ Anh hiện nay.
Ashley Webb, chuyên gia kinh tế về Anh tại Capital Economics, cho biết: “Bất chấp những tin tức yếu kém gần đây về hoạt động và sự không chắc chắn xung quanh triển vọng toàn cầu do thuế nhập khẩu của Mỹ, tin tức mạnh hơn về áp lực giá trong nước có nghĩa là BOE sẽ chỉ có thể cắt giảm lãi suất dần dần”.
“Tuy nhiên, trong khi lạm phát CPI có thể tăng trở lại từ mức 2,5% hồi tháng 12 năm ngoái lên khoảng 3,0% vào cuối năm nay, chúng tôi cho rằng việc lạm phát xuống dưới mức 2,0% vào năm tới sẽ khiến BOE phải cắt giảm lãi suất ... xuống 3,50% vào đầu năm 2026, thay vì xuống 3,75-4,00% như các nhà đầu tư dự đoán,” ông lưu ý.
H.Y