Thông tin trên được lãnh đạo NHNN đưa ra tại buổi họp báo “Thông tin kết quả hoạt động ngân hàng năm 2021 và triển khai nhiệm vụ năm 2022” được NHNN tổ chức cuối tuần qua tại TP. Hồ Chí Minh.
Điểm lại hoạt động của ngành Ngân hàng trong năm qua, NHNN cho biết, trong năm 2021, NHNN tiếp tục triển khai nhiều giải pháp nhằm hỗ trợ người dân, doanh nghiệp ứng phó với dịch bệnh. Theo đó, NHNN đã sửa đổi Thông tư 01/2020/TT-NHNN bằng Thông tư 03/2021/TT-NHNN và tiếp đó là Thông tư 14/2021/TT-NHNN theo hướng mở rộng đối tượng và kéo dài thời gian gia hạn nợ, miễn giảm lãi suất, phí để hỗ trợ khách hàng. Song song với đó, NHNN tiếp tục chỉ đạo các TCTD tiết giảm chi phí hoạt động, giảm lợi nhuận, giảm lãi suất để chia sẻ khó khăn với người dân, doanh nghiệp; tập trung vốn hỗ trợ sản xuất kinh doanh phục hồi.
Tính đến ngày 27/12/2021 hệ thống các TCTD đã cơ cấu lại thời hạn trả nợ, giữ nguyên nhóm nợ cho khoảng 780.000 khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh với dư nợ trên 301.000 tỷ đồng; lũy kế giá trị nợ đã cơ cấu từ 23/1/2020 đạt khoảng 616.000 tỷ đồng. Bên cạnh đó, các TCTD đã miễn, giảm, hạ lãi suất cho trên 2,26 triệu khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch với dư nợ hơn 3,9 triệu tỷ đồng; cho vay mới lãi suất thấp hơn so với trước dịch với doanh số lũy kế từ 23/1/2020 đến nay đạt trên 7,6 triệu tỷ đồng cho khoảng 1,32 triệu khách hàng.
Tổng số tiền lãi các TCTD đã miễn, giảm, hạ cho khách hàng từ ngày 23/1 - 20/12/2021 đạt khoảng gần 37.500 tỷ đồng. Trong đó, 16 NHTM (chiếm 75% tổng dư nợ toàn nền kinh tế) đã miễn, giảm, hạ lãi suất khoảng gần 18.100 tỷ đồng cho khách hàng (tính từ 15/7/2021 đến 30/11/2021). Tổng số tiền phí dịch vụ thanh toán qua hệ thống thanh toán điện tử liên ngân hàng và qua hệ thống chuyển mạch bù trừ quốc gia (Napas) đã giảm cho khách hàng từ năm 2020 đến hết năm 2021 là khoảng 2.557 tỷ đồng và giảm trên 250 tỷ đồng tiền khai thác dịch vụ thông tin tín dụng trong năm 2021.
Trong năm qua, thanh toán không dùng tiền mặt cũng ghi nhận mức tăng trưởng khá mạnh. Tính đến cuối tháng 11/2021 giao dịch thanh toán qua internet đã tăng 49,3% về số lượng và 31,34% về giá trị; thanh toán qua kênh điện thoại di động tăng tương ứng 74,64% và 86,58%, trong khi thanh toán qua QR Code cũng đã tăng 50,36% về số lượng và gần 131% về giá trị.
Tín dụng vào lĩnh vực rủi ro (ví như: bất động sản) được kiểm soát chặt chẽ. Thông tin cụ thể về tín dụng bất động sản, bà Hà Thu Giang, Phó Vụ trưởng phụ trách Vụ Tín dụng các ngành kinh tế (NHNN) cho biết, tăng trưởng tín dụng lĩnh vực bất động sản có xu hướng giảm từ trên 26% năm 2018 xuống 11,89% năm 2020, thấp hơn tăng trưởng tín dụng chung của nền kinh tế. Theo số liệu mới nhất đến cuối tháng 11/2021, tín dụng bất động sản chỉ tăng khoảng 12% so với năm trước, thấp hơn tăng trưởng tín dụng chung. Tỷ trọng tín dụng bất động sản hiện chiếm khoảng 18-20% trong tổng dư nợ nền kinh tế.
Thông tin thêm tại buổi họp báo, ông Nguyễn Văn Du, quyền Chánh thanh tra Cơ quan Thanh tra giám sát ngân hàng (NHNN) cho biết, NHNN đã có văn bản yêu cầu tất cả các TCTD rà soát và báo cáo về hoạt động cho vay, dự thầu và đặt cọc tiền để tham gia đấu giá quyền sử dụng đất ở Thủ Thiêm, TP Hồ Chí Minh.
Đến nay, hầu hết các TCTD đều đã có báo cáo về vụ việc, chỉ còn một vài TCTD chưa báo cáo và xin báo cáo muộn vài ngày. Bên cạnh đó, NHNN còn rà soát qua Trung tâm Thông tin Tín dụng (CIC) về việc cấp tín dụng cho các doanh nghiệp tham gia, trúng đấu giá quyền sử dụng đất ở Thủ Thiêm.
Qua rà soát, có 4 công ty gồm: Công ty cổ phần Dream Republic, Công ty cổ phần Sheen Mega, Công ty TNHH Đầu tư và Kinh doanh thương mại Bình Minh và Công ty TNHH Đầu tư bất động sản Ngôi Sao Việt (trực thuộc Tập đoàn Tân Hoàng Minh) là các doanh nghiệp trúng đấu giá.
"Kết quả rà soát cho thấy, không có tổ chức tín dụng nào tham gia cho vay đặt cọc đấu giá đất Thủ Thiêm liên quan đến 4 công ty trên", ông Nguyễn Văn Du cho biết.
Phát biểu tại buổi họp báo, Phó Thống đốc Thường trực Đào Minh Tú khẳng định, NHNN tiếp tục kiểm soát chặt tín dụng vào bất động sản, chứng khoán, trái phiếu doanh nghiệp Ngân hàng Nhà nước sẽ kiểm soát chặt chẽ, thậm chí chặt hơn năm 2021.
"Hiện NHNN theo dõi rất sát sao đối với hoạt động cho vay các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro như cho vay kinh doanh bất động sản. Sắp tới đây có thể sẽ tổ chức một số hội nghị chuyên đề về vấn đề này nhằm mục đích vừa cảnh báo, vừa định hướng vừa tăng cường kiểm tra giám sát dòng tiền vào những lĩnh vực này", Phó Thống đốc chia sẻ.
Chia sẻ thêm về định hướng điều hành năm 2022, Phó Thống đốc cho biết, NHNN tiếp tục thực hiện các giải pháp nhằm kiểm soát quy mô tín dụng, gắn với nâng cao chất lượng tín dụng; đồng thời, chỉ đạo TCTD tăng trưởng tín dụng an toàn, hiệu quả, tập trung tín dụng vào các lĩnh vực sản xuất, lĩnh vực ưu tiên theo chủ trương của Chính phủ; tăng cường quản lý rủi ro đối với cho vay phục vụ nhu cầu đời sống, tín dụng tiêu dùng; tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và người dân tiếp cận vốn tín dụng ngân hàng.
Về lãi suất, Phó Thống đốc cho biết, NHNN sẽ điều hành lãi suất theo diễn biến thị trường, cân đối với các chỉ tiêu kinh tế vĩ mô, lạm phát và mục tiêu của chính sách tiền tệ. Đặc biệt, NHNN sẽ tiếp tục khuyến khích các TCTD tiết giảm chi phí để phấn đấu giảm lãi suất cho vay, gia tăng các gói vay ưu đãi hỗ trợ các nhóm khách hàng bị ảnh hưởng nặng từ dịch bệnh.
Ngô Hải
Theo Tạp chí Thị trường Tài chính Tiền tệ