Triển vọng kinh tế vững chắc nhờ đầu tư công và FDI
VIS Rating nhận định, sau khi đã có những cải thiện đáng kể trong năm 2024, môi trường tín nhiệm của Việt Nam năm 2025 sẽ bước vào trạng thái ổn định, được hỗ trợ bởi chính sách kinh tế và các biện pháp kích thích tăng trưởng. Tuy nhiên, doanh nghiệp trong nước vẫn đối mặt với thách thức lớn từ tỷ lệ vay nợ cao và khả năng phục hồi dòng tiền chưa đồng đều.
 |
| Triển vọng tín nhiệm 2025. Nguồn: VIS Rating |
Tăng trưởng kinh tế của Việt Nam trong năm 2025 sẽ được thúc đẩy bởi chi tiêu công, dòng vốn FDI và xuất khẩu, ba trụ cột chính giúp duy trì mức tăng trưởng GDP kỳ vọng từ 7,0-7,5%. Dù vậy, một thách thức lớn là dự trữ ngoại hối cuối năm 2024 đang ở mức thấp nhất trong 5 năm, làm hạn chế khả năng của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) trong việc kiểm soát biến động tỷ giá. Nếu dòng vốn ngoại chảy ra mạnh, VND có thể tiếp tục mất giá, kéo theo áp lực tăng lãi suất, ảnh hưởng trực tiếp đến hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Cùng với đầu tư công, tâm lý thị trường bất động sản được kỳ vọng phục hồi nhờ các chính sách giải quyết rào cản pháp lý và hoàn thiện quy hoạch đất đai. Những điều chỉnh này giúp thúc đẩy phát triển các dự án mới, đồng thời tăng cường niềm tin của người mua nhà.
Trong khi đó, các doanh nghiệp trong ngành xây dựng, vật liệu và vận tải sẽ hưởng lợi trực tiếp từ dòng vốn đầu tư hạ tầng, tạo động lực cho tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận.
VIS Rating dự báo, doanh số bán lẻ năm 2025 có thể tăng từ 10-12% so với năm trước, nhờ thu nhập hộ gia đình phục hồi và tăng lương công chức. Sự cải thiện này sẽ thúc đẩy nhu cầu vay vốn, từ đó hỗ trợ hoạt động của hệ thống ngân hàng.
 |
| Nguồn: GSO, VIS Rating |
Tuy nhiên, rủi ro tài chính vẫn hiện hữu, đặc biệt trong các ngành có đòn bẩy cao như bất động sản, xây dựng và vật liệu xây dựng. Hiện nay, tỷ lệ Nợ vay/EBITDA trung bình của các doanh nghiệp niêm yết trong các ngành này đang ở mức gần 9 lần, cao hơn rất nhiều so với mức 3,6 lần của toàn thị trường.
Việc phụ thuộc vào nợ ngắn hạn để đầu tư dài hạn là nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng vỡ nợ trái phiếu doanh nghiệp giai đoạn 2022-2023. Ngay cả khi dòng tiền cải thiện, đòn bẩy vẫn sẽ duy trì ở mức cao khi doanh nghiệp tiếp tục vay để mở rộng dự án. Nếu các công ty không sớm điều chỉnh chính sách quản lý vay nợ, rủi ro thanh khoản vẫn sẽ là vấn đề lớn cần theo dõi.
Thị trường trái phiếu doanh nghiệp phục hồi nhưng vẫn tiềm ẩn nguy cơ
Sau hàng loạt cải cách về quy định phát hành và quản lý thông tin, thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang dần lấy lại sự ổn định. Giá trị phát hành mới tiếp tục tăng trưởng, cả ở kênh phát hành ra công chúng lẫn phát hành riêng lẻ.
 |
| Phát hành mới trái phiếu doanh nghiệp tăng trở lại trong giai đoạn 2023-2024 |
Nhờ yêu cầu minh bạch thông tin cao hơn và quy định quản lý rủi ro chặt chẽ hơn, niềm tin của nhà đầu tư đang được cải thiện. Trong năm 2025, tỷ lệ trái phiếu chậm trả dự kiến sẽ ổn định dần về mức bình thường, phản ánh tình hình kinh tế vĩ mô tích cực hơn và sự hoàn thiện của hạ tầng thị trường tài chính.
Dù vậy, rủi ro vẫn tồn tại, đặc biệt khi các doanh nghiệp có tỷ lệ nợ ngắn hạn cao vẫn gặp khó khăn trong tái cấp vốn. Hiện tại, các công ty trong nhóm ngành có đòn bẩy cao đang có tỷ lệ Nợ ngắn hạn/CFO (Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh) lên đến 7-11 lần, trong khi mức bình quân toàn thị trường chỉ khoảng 3 lần.
 |
| Nguồn: HNX, VIS Rating |
Theo VIS Rating, tỷ lệ trái phiếu chậm trả sẽ ổn định dần về mức bình thường mới trong năm 2025, phản ánh tình hình kinh tế vĩ mô và môi trường kinh doanh mạnh mẽ, khuôn khổ pháp lý và hạ tầng thị trường dần hoàn thiện để quản lý rủi ro vỡ nợ. Nền kinh tế vững mạnh sẽ giúp cải thiện dòng tiền, khả năng trả nợ, và nhu cầu tái cấp vốn.
Các quy định chặt chẽ hơn về phát hành và đầu tư vào trái phiếu doanh nghiệp, việc minh bạch thông tin và sử dụng xếp hạng tín nhiệm để cảnh báo rủi ro đầu tư sẽ giúp làm cải thiện chiều sâu của thị trường trái phiếu doanh nghiệp trong giai đoạn phát triển mới. Các đơn vị phát hành và nhà đầu tư sẽ tự tin hơn trong việc ứng dụng các công cụ tài chính mới để tái cấu trúc nợ và/hoặc tránh chậm trả trái phiếu.
 | HNX huy động gần 16.000 tỷ đồng trái phiếu Chính phủ trong tháng 1/2025 HNX huy động thành công 15.982 tỷ đồng trái phiếu Chính phủ trong tháng 1/2025, với lợi suất tăng nhẹ 0,03%-0,06%. Trong đó, kỳ hạn ... |
 | Xếp hạng tín nhiệm là điều kiện bắt buộc đối với doanh nghiệp phát hành trái phiếu? Thị trường trái phiếu doanh nghiệp năm 2024 tiếp tục tăng trưởng mạnh mẽ, nhưng cũng đối mặt nhiều thách thức. Dự thảo sửa đổi ... |
 | VIS Rating: Chất lượng tài sản ngân hàng sẽ cải thiện đáng kể trong năm 2025 Báo cáo triển vọng tín nhiệm ngành ngân hàng năm 2025 vừa được Công ty CP Xếp hạng tín nhiệm đầu tư Việt Nam (VIS ... |
Anh Vũ
