Kinh tế - xã hội tháng 10 và 10 tháng năm 2023 tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực
Phát biểu tại họp báo, Bộ trưởng, Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Trần Văn Sơn cho biết: Sáng ngày 4/11, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã chủ trì Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 10 năm 2023, tháng có nhiều sự kiện kinh tế, chính trị, xã hội quan trọng, đặc biệt là Hội nghị Trung ương 8, Kỳ họp thứ 6, Quốc hội khóa XV.
Tại Phiên họp, Chính phủ tập trung thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội tháng 10 và 10 tháng năm 2023 cùng một số nội dung quan trọng khác, đề ra các giải pháp trọng tâm, đột phá thời gian tới với chủ đề "Tạo chuyển biến thực chất, đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh, khơi thông các nguồn lực, thúc đẩy các động lực tăng trưởng" và trên tinh thần "quyết tâm cao hơn, nỗ lực lớn hơn, cố gắng nhiều hơn, tập trung có trọng tâm, trọng điểm, giải quyết các công việc có hiệu quả để không ngừng nâng cao đời sống vật chất và tinh thần của nhân dân".
Thảo luận tại phiên họp, các thành viên Chính phủ thống nhất nhận định: Trong điều kiện có rất nhiều khó khăn, thách thức, song dưới sự lãnh đạo của Trung ương Đảng, sự chỉ đạo, điều hành quyết liệt, đồng bộ, linh hoạt của Chính phủ, sự đồng lòng, tham gia tích cực của cộng đồng doanh nghiệp và người dân, sự ủng hộ của bạn bè quốc tế, nước ta đã tập trung triển khai có trọng tâm, trọng điểm các nhiệm vụ, giải pháp đề ra, kinh tế - xã hội tháng 10 và 10 tháng tiếp tục xu hướng phục hồi tích cực, tháng sau tốt hơn tháng trước, quý sau cao hơn quý trước và đạt kết quả quan trọng trên nhiều lĩnh vực.
Trong đó, nổi bật là kinh tế vĩ mô tiếp tục được duy trì ổn định; lạm phát được kiểm soát; tăng trưởng được thúc đẩy; các cân đối lớn của nền kinh tế được bảo đảm; nợ công, nợ chính phủ, nợ nước ngoài quốc gia, bội chi ngân sách nhà nước được kiểm soát tốt.
Lạm phát trong nước được kiểm soát trong bối cảnh lạm phát thế giới neo ở mức cao. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) bình quân 10 tháng tăng 3,2%, thấp hơn nhiều so với mục tiêu đề ra (khoảng 4,5%), tạo dư địa cho các chính sách tiền tệ, tài khóa thúc đẩy tăng trưởng và điều chỉnh giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý.
Thị trường tiền tệ, tỷ giá cơ bản ổn định; mặt bằng lãi suất giảm khoảng 2% so với cuối năm 2022.
An ninh năng lượng, an ninh lương thực được bảo đảm (xuất khẩu 7,1 triệu tấn gạo, kim ngạch đạt gần 4 tỷ USD, tăng 17% về lượng và 34,9% về giá trị so với cùng kỳ). Thị trường lao động phục hồi, cân đối cung cầu lao động được bảo đảm.
Thu ngân sách nhà nước 10 tháng đạt gần 1,4 triệu tỷ đồng, bằng 86,3% dự toán, trong khi miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, tiền thuê đất 163,8 nghìn tỷ đồng (trong đó, miễn, giảm khoảng 57,3 nghìn tỷ đồng).
Xuất nhập khẩu tiếp tục đà tăng trở lại và là điểm sáng. So với cùng kỳ, xuất khẩu tháng 10 tăng 5,9% và nhập khẩu tăng 5,2%; trong đó xuất nhập khẩu của khu vực kinh tế trong nước tăng mạnh (xuất, nhập khẩu tháng 10 của khu vực kinh tế trong nước tăng lần lượt 15,1% và 8,5% so với cùng kỳ). Tính chung 10 tháng xuất siêu 24,61 tỷ USD (cùng kỳ năm trước xuất siêu 9,56 tỷ USD).
Nông nghiệp phát triển ổn định và là điểm sáng; xuất khẩu nông sản 10 tháng đạt 43,08 tỷ USD; trong đó rau quả đạt trên 4,9 tỷ USD, tăng 78,9%. Sản xuất công nghiệp tiếp tục phục hồi tích cực trong điều kiện tổng cầu thế giới suy giảm, các chuỗi cũng ưng đứt gãy cục bộ; chỉ số sản xuất công nghiệp tháng 10/2023 ước tăng 5,5% so với tháng 9 và tăng 4,1% so với cùng kỳ; tính chung 10 tháng tăng 0,5%.
Hoạt động thương mại dịch vụ diễn ra sôi động, duy trì mức tăng khá cao; tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng 10 tháng tăng 9,4% so với cùng kỳ. Khách quốc tế đến Việt Nam 10 tháng đạt gần 10 triệu lượt, gấp 4,2 lần cùng kỳ, vượt xa mục tiêu 8 triệu lượt khách của năm 2023.
Đầu tư phát triển tiếp tục đạt kết quả tích cực, là một động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Giải ngân vốn đầu tư công 10 tháng đạt gần 402 nghìn tỷ đồng, bằng 56,74% kế hoạch, tăng 5,5% so với cùng kỳ, số tuyệt đối tăng khoảng 104 nghìn tỷ đồng.
Tổng vốn FDI đăng ký đạt hơn 25,76 tỷ USD, tăng 14,7% so với cùng kỳ; tổng vốn FDI thực hiện tiếp tục đà tăng, 10 tháng đạt 18 tỷ USD, tăng 2,4%. Nhiều công ty, tập đoàn lớn, công nghệ cao đến Việt Nam và cam kết đầu tư. Trong tháng 10 đã ký hợp đồng triển khai Chuỗi dự án khí điện Lô B với quy mô đầu tư 12 tỷ USD.
Phát triển doanh nghiệp tiếp tục xu hướng tích cực. Tính chung 10 tháng có 183,6 nghìn doanh nghiệp gia nhập và tái gia nhập thị trường (cao hơn so với số doanh nghiệp rút lui khỏi thị trường là 146,6 nghìn doanh nghiệp).
Thủ tục hành chính được tập trung cắt giảm, đơn giản hóa, phân cấp giải quyết; chuyển đổi số quốc gia, Đề án 06, cung cấp dịch vụ công trực tuyến được đẩy mạnh.
Các lĩnh vực văn hoá, xã hội được chú trọng; an sinh xã hội được bảo đảm; các loại dịch bệnh được kiểm soát (trong tháng 10 chúng ta đã chuyển COVID-19 từ nhóm A sang nhóm B); đời sống người dân được cải thiện. Nhiều lễ kỷ niệm, sự kiện chính trị, xã hội được tổ chức thiết thực, thành công.
Tình hình chính trị, xã hội ổn định; quốc phòng, an ninh được giữ vững; trật tự an toàn xã hội cơ bản được bảo đảm. Công tác phòng chống tham nhũng, tiêu cực tiếp tục được tăng cường.
Công tác đối ngoại, hội nhập quốc tế, ngoại giao kinh tế được đẩy mạnh là điểm sáng và nền tảng để thu hút FDI tốt hơn, đặc biệt đối với các nhà đầu tư công nghệ.
Nhiều tổ chức quốc tế tiếp tục đánh giá tích cực về triển vọng phát triển của Việt Nam.
Nỗ lực phấn đấu đạt cao nhất các chỉ tiêu kế hoạch năm 2023
Về phương hướng, nhiệm vụ thời gian tới, Bộ trưởng Trần Văn Sơn cho biết, sau khi phân tích tình hình quốc tế, khu vực và trong nước, Thủ tướng Chính phủ nêu rõ yêu cầu: Tiếp tục giữ vững mục tiêu tổng quát đề ra. Đó là ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng, đảm bảo các cân đối lớn; kiểm soát tốt nợ công, nợ chính phủ, bội chi; chú trọng an sinh xã hội, bảo đảm đời sống nhân dân; giữ vững ổn định chính trị - xã hội; đẩy mạnh hơn nữa công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực; củng cố, tăng cường quốc phòng, an ninh, đối ngoại...
Quan điểm chỉ đạo điều hành là: Tranh thủ thời cơ, thuận lợi, phát huy mặt mạnh và những kết quả đạt được, khắc phục những tồn tại, hạn chế, trên cơ sở bài học kinh nghiệm rút ra, tiếp tục quyết liệt phấn đấu với quyết tâm cao, kiên định, kiên trì các mục tiêu đề ra; chú trọng nắm chắc tình hình, phản ứng chính sách kịp thời; chỉ đạo điều hành chủ động, linh hoạt, hiệu quả; nỗ lực phấn đấu đạt cao nhất các chỉ tiêu kế hoạch năm 2023, tạo đà thuận lợi cho năm 2024.
Về các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành và địa phương:
Thứ nhất, triển khai tích cực, hiệu quả các Nghị quyết, Kết luận Hội nghị Trung ương 8; tập trung phục vụ tốt kỳ họp Quốc hội, trong đó phối hợp chặt chẽ với các cơ quan của Quốc hội tiếp thu, hoàn thiện các dự thảo Luật, Nghị quyết của Quốc hội về các vấn đề quan trọng, cấp bách.
Thứ hai, tiếp tục thực hiện chính sách tiền tệ chủ động, linh hoạt, kịp thời, hiệu quả, phối hợp đồng bộ, chặt chẽ, hài hòa với chính sách tài khoá mở rộng hợp lý, có trọng tâm, trọng điểm và các chính sách khác.
Thứ ba, tiếp tục ưu tiên cho tăng trưởng. Tăng khả năng tiếp cận và ưu tiên tín dụng cho sản xuất, kinh doanh, các động lực tăng trưởng (đầu tư, tiêu dùng, xuất khẩu). Chủ động triển khai chương trình bình ổn thị trường, giá cả, nhất là trong dịp cuối năm, Tết Nguyên đán.
Thứ tư, thúc đẩy công nghiệp chế biến chế tạo, các ngành công nghiệp chủ lực; đẩy nhanh tiến độ các dự án quy mô lớn, công nghệ cao, có tính lan tỏa mạnh mẽ; chủ động triển khai các giải pháp bảo đảm an ninh năng lượng (điện, xăng dầu). Triển khai hiệu quả Đề án 1 triệu ha lúa chất lượng cao; tập trung tháo gỡ thẻ vàng EU. Đẩy mạnh xúc tiến, thu hút du lịch.
Thứ năm, rà soát, cắt giảm tối đa thủ tục hành chính; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền; sắp xếp tổ chức bộ máy, tinh giản biên chế; tăng cường phòng chống tham nhũng, tiêu cực, lãng phí.
Thứ sáu, tập trung tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh; khơi thông, huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực. Triển khai hiệu quả các chính sách ưu đãi về miễn, giảm lãi suất, cơ cấu lại nợ; miễn, giảm, gia hạn thuế, phí, lệ phí, tiền thuê đất…; tiếp tục rà soát, đề xuất các chính sách ưu đãi mới (trong đó tiếp tục giảm thuế VAT để tháo gỡ khó khăn cho sản xuất, kinh doanh).
Thứ bảy, đẩy mạnh giải ngân vốn đầu tư công, Chương trình phục hồi, 03 Chương trình mục tiêu quốc gia (phấn đấu giải ngân ít nhất 95% kế hoạch vốn năm 2023). Đẩy nhanh phê duyệt quy hoạch. Tích cực phục hồi, phát triển các thị trường trái phiếu doanh nghiệp, bất động sản.
Thứ tám, chú trọng các lĩnh vực văn hoá, xã hội; làm tốt công tác an sinh xã hội, bảo đảm đời sống nhân dân, nhất là trong dịp Tết theo tinh thần "không để ai bị bỏ lại phía sau". Chuẩn bị tốt các mặt hàng thiết yếu, nhất là dịp cuối năm và Tết Nguyên đán.
Thứ chín, khắc phục bằng được vấn đề về thiếu thuốc, trang thiết bị, vật tư y tế, một số dự án, bệnh viện kéo dài nhiều năm; tình trạng thiếu giáo viên cục bộ, những hạn chế, bất cập về chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông.
Thứ mười, chủ động, sẵn sàng triển khai công tác cứu hộ, cứu nạn, kịp thời hỗ trợ người dân khắc phục hậu quả thiên tai, bão lũ, sạt lở đất, bờ sông, bờ biển, ổn định đời sống. Củng cố quốc phòng, an ninh; giữ vững trật tự an toàn xã hội; đẩy mạnh đối ngoại và tăng cường công tác thông tin, tuyên truyền, tạo đồng thuận xã hội.
Từ các nhóm nhiệm vụ, giải pháp nêu trên, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã giao nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành, địa phương. Yêu cầu các đồng chí Bộ trưởng, Trưởng ngành, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố theo chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của mình tập trung lãnh đạo, chỉ đạo điều hành với quyết tâm cao hơn, nỗ lực lớn hơn, phát huy hơn nữa vai trò người đứng đầu, phấn đấu thực hiện đạt kết quả cao nhất các mục tiêu, nhiệm vụ được giao.
Minh Ngọc