Nghệ An: Dự án Thủy điện Suối Choang triển khai chậm tiến độ hàng chục năm, trách nhiệm do ai? Sở Công Thương Nghệ An chỉ ra một số vi phạm ở dự án thủy điện Suối Choang |
Cụ thể, nếu hết quý IV/2023, dự án thuỷ điện Đạ Dâng – Đạ chomo2 chưa giải quyết dứt điểm các vi phạm, tồn tại, sẽ bị cấp có thẩm quyền xem xét ra quyết định tạm ngưng hoạt động cung cấp điện.
Sai phạm, tồn tại kéo dài
Ngày 11/11/2023, Sở Tài nguyên & Môi trường tỉnh Lâm Đồng cho biết, đơn vị vừa có báo cáo UBND tỉnh về việc xử lý một số vi phạm, tồn tại xảy ra tại dự án thuỷ điện Đạ Dâng – Đachomo2 thuộc xã Lát, huyện Lạc Dương và xã Phi Tô, huyện Lâm Hà, tỉnh Lâm Đồng do Công ty cổ phần đầu tư và xây dựng điện Long Hội (Công ty điện Long Hội) làm chủ đầu tư.
Theo Sở Tài nguyên & Môi trường và UBND huyện Lạc Dương, trong quá trình quản lý, thực hiện dự án Công ty điện Long Hội đã để xảy ra một số vi phạm, tồn tại kéo dài, để tình trạng người dân lấn, chiếm quỹ đất đã thu hồi nhưng chưa kịp thời phát hiện xử lý; quá trình quản lý nhà máy có tác động đến việc sản xuất của người dân. Việc phối hợp của Công ty với các đơn vị, cơ quan chức năng trong việc xử lý các vấn đề liên quan đến Công ty còn yếu.
Đập đầu nguồn thuỷ điện Đạ Dâng tại thôn Păng Tiên 1, xã Lát, huyện Lạc Dương, tỉnh Lâm Đồng |
Cụ thể, đối với hạng mục lòng hồ, ngày 7/8/2020, UBND tỉnh Lâm Đồng đã có Quyết định cho Công ty điện Long Hội thuê đất để thực hiện xây dựng nhà máy thuỷ điện Đạ Dâng tại huyện Lạc Dương, tổng diện tích thuê là 493.090 m2. Tuy nhiên, trong quá trình sử dụng Công ty điện Long Hội không quản lý được mốc giới giải phóng mặt bằng dẫn đến tình trạng tranh chấp với các hộ dân tại khu vực lòng hồ, hiện nay vẫn đang diễn ra tình trạng để người dân phản ánh, viết đơn khiếu nại.
Đáng chú ý, cũng trong năm 2020 Công ty điện Long Hội tiếp tục được UBND tỉnh Lâm Đồng chấp thuận thêm diện tích để tăng dung tích hồ chứa với diện tích là 8,5ha. Ngày 25/8/2022, UBND huyện Lạc Dương đã ban hành Quyết định phê duyệt chi phí bồi thường, hỗ trợ giải phóng mặt bằng cho 10 hộ dân bị ảnh hưởng và Quyết định thu hồi đất đến 10 hộ dân với số tiền hơn 36 tỷ đồng nhưng tới nay phía Công ty vẫn chưa thực hiện. Do đó, các hộ dân đã kiến nghị huỷ bỏ dự án hoặc tính toán lại đơn giá, vì từ năm 2020 đến nay các hộ dân không canh tác, sản xuất được.
Theo Sở Tài nguyên & Môi trường, việc Công ty điện Long Hội vẫn chưa chuyển tiền để chi trả chi phí bồi thường cho 10 trường hợp đã được UBND huyện Lạc Dương phê duyệt theo Quyết định ngày 25/8/2022, là không thực hiện đúng quy định theo Luật đất đai năm 2013.
Rừng “không cánh mà bay”
Theo UBND huyện Lạc Dương và Sở Tài nguyên & Môi trường tỉnh Lâm Đồng, đối với các hạng mục đường điện 22kv và kênh dẫn giữa 2 nhà máy thuỷ điện Đạ Dâng - Đạ chomo2, mặc dù chưa hoàn thành thủ tục bồi thường, giải phóng mặt bằng, chưa được cấp có thẩm quyền cho thuê đất, chuyển mục đích sử dụng đất nhưng Công ty điện Long Hội đã đưa đất vào sử dụng xây dựng, thi công dự án.
Đường ống dẫn nước của dự án thuỷ điện Đạ Dâng |
Liên quan đến việc phản ánh của cử tri, khi vận hành nhà máy thuỷ điện Đạ Dâng, Công ty điện Long Hội đã để xảy ra tình trạng sạt lở, ngập úng, gây ảnh hưởng tới người dân trong khu vực và cảnh quan môi trường buộc UBND tỉnh Lâm Đồng phải có văn bản chỉ đạo doanh nghiệp này nghiêm túc thực hiện theo đúng các quy định của pháp luật.
Đặc biệt, năm 2008, UBND tỉnh Lâm Đồng đã chấp thuận phạm vi, ranh giới và thu hồi tổng diện tích 41ha đất và giao cho Công ty để thực hiện công tác tái định canh thuộc dự án. Trong 41ha có hơn 23ha đất rừng IIb, IIa, hỗn giao le gỗ. Tuy nhiên, đến năm 2014, theo bản đồ kiểm kê rừng chỉ còn 6,5ha đất có rừng và đến ngày 30/6/2023 thì diện tích rừng còn lại đã hoàn toàn biến mất.
Điều đáng nói, từ năm 2008 đến nay, Công ty chưa thực hiện triển khai dự án do các hộ dân không có nhu cầu tái định canh và Công ty đã bồi thường bằng tiền mặt, hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp.Tuy nhiên, với hơn 23ha đất rừng hiện nay không còn rừng, trong khi theo báo cáo của Hạt kiểm lâm huyện Lạc Dương lại không có hồ sơ vi phạm liên quan đến khu vực rừng bị mất?.
Ngoài ra, trong quá trình thực hiện thi công các hạng mục khác thuộc dự án thuỷ điện Đạ Dâng – Đạchomo2 như hạng mục đường đi nội bộ, hạng mục tái định cư… Công ty điện Long Hội cũng để xảy ra một số vi phạm, tồn tại kéo dài, gây bức xúc trong nhân dân.
Theo đề xuất của Sở Tài nguyên & Môi trường tỉnh Lâm Đồng, trường hợp đến hết quý IV/2023, Công ty điện Long Hội chưa giải quyết dứt điểm các nội dung vi phạm, tồn tại hoặc không phối hợp chặt chẽ với UBND huyện Lạc Dương, để thống nhất phương án giải quyết dứt điểm các nội dung còn tồn tại, các cơ quan chức năng sẽ thống nhất tham mưu đề xuất UBND tỉnh Lâm Đồng phương án, biện pháp tạm ngưng hoạt động cung cấp điện của nhà máy thuỷ điện Đa Dâng – Đachomo2 đến khi Công ty điện Long Hội thực hiện hoàn thành các nội dung tồn tại.
Dự án Thuỷ điện Đạ Dâng – Đạ chomo2 được UBND tỉnh Lâm Đồng cấp Giấy chứng nhận đầu tư lần đầu ngày 19/8/2009, thay đổi lần thứ 2 ngày 18/8/2016, mục tiêu của dự án là sản xuất, kinh doanh điện. Quy mô, công suất của dự án là 23 megawatt (trong đó nhà máy Đạ Dâng 14 megawatt, nhà máy Đạchomo 9 megawatt), sản lượng điện bình quân năm là 95,89 x 10 Kilowatt/giờ. Diện tích đất sử dụng là 340 hecta, tổng vốn đầu tư là 652,721 tỷ đồng (trong đó vốn tự có của Công ty điện Long Hội là 130,544 tỷ, vốn vay 522,177 tỷ đồng), thời hạn hoạt động của dự án là 50 năm, tiến độ thực hiện từ năm 2009 đến năm 2018 và đến quý I/2019 nhà máy thuỷ điện Đạ Dâng đã phát điện thương mại. |
Lê Sơn