MAK là tên gọi viết tắt của cụm từ Match and Kill. Lệnh MAK trong chứng khoán được hiểu là loại lệnh thị trường được khớp và hủy. Cụ thể là, lệnh thị trường MAK có thể được thực hiện toàn bộ hoặc một phần, và phần dư còn lại chưa được thực hiện sẽ bị hệ thống hủy sau khi lệnh được khớp.
Ví dụ về lệnh thị trường MAK: Một lệnh thị trường MAK được đặt với khối lượng giao dịch mua là 4000 cổ phiếu, nhưng khớp lệnh sau khi mua hiển thị trên bảng giá chỉ có 3000 cổ phiếu. Có nghĩa là có 1000 cổ phiếu dư ra chưa được khớp, do đó lệnh dư mua 1000 cổ phiếu này sẽ bị hệ thống hủy.
Hình minh họa |
Ưu điểm
Xác định mức giá trùng hoặc gần nhất với lượng cổ phiếu giao dịch.
Lệnh MAK được hệ thống thực hiện nên độ bảo mật cao.
Có thể kết hợp với các loại lệnh khác như LO, ATC, ATO,… tối ưu chiến lược của nhà đầu tư.
Khi được nhập vào hệ thống, lệnh MAK sẽ tương tự với lệnh MTL sẽ được khớp lệnh với mức mua giá thấp nhất và bán với mức giá cao nhất trên thị trường. Phần cổ phiếu chưa được khớp sẽ được hủy bỏ và chuyển sang các lệnh tiếp theo.
Có thể khớp lệnh liên tục không phụ thuộc vào khối lượng hay thời gian trong phiên giao dịch.
Phù hợp với những giao dịch thụ động, nhà đầu tư bận rộn không thể theo dõi thường xuyên.
Nhược điểm
Có tỉnh rủi ro cao do không xác định mức giá cụ thể, đôi khi gặp phải tình trạng mua bán bị lỗ.
Cần có thời gian để lệnh được xử lý, tìm được mức giá phù hợp với lượng giao dịch.
Đôi khi giao dịch chỉ được thực hiện một phần gây bất tiện cho nhà đầu tư.
Chi phí giao dịch tương đối cao.
Áp dụng tại tất cả sàn giao dịch chứng khoán tại Việt Nam, lệnh thị trường MAK được sử dụng trong thời gian từ thứ hai đến thứ sáu, không giao dịch trong các ngày thứ bảy, chủ nhật và những ngày lễ khác theo quy định của Nhà nước.
Thời gian đặt lệnh thị trường MAK tại sàn HNX
Tại phiên khớp lệnh liên tục: Từ 9:00 - 11:30 và từ 13:00 - 14:30 trong phiên giao dịch.
Tại phiên khớp lệnh thỏa thuận: Từ 9:00 - 11:30 và từ 13:00 - 14:30 trong phiên giao dịch.
Thời gian đặt lệnh thị trường MAK tại sàn HOSE
Tại phiên khớp lệnh liên tục: Từ 9:15 - 11:30 và từ 13:00 - 14:30 trong phiên giao dịch.
Tại phiên khớp lệnh thỏa thuận: Từ 9:15 - 11:30 và từ 13:00 - 14:30 trong phiên giao dịch.
Thời gian đặt lệnh thị trường MAK tại sàn UPCOM
Tại phiên khớp lệnh liên tục: Từ 9:00 - 11:30 và từ 13:00 - 15:00 trong phiên giao dịch.
Tại phiên khớp lệnh thỏa thuận: Từ 9:00 - 11:30 và từ 13:00 - 15:00 trong phiên giao dịch.
Để đặt lệnh thị trường MAK, nhà đầu tư cần nắm được những quy định dưới đây để đảm bảo việc tuân thủ những nguyên tắc để đặt lệnh theo đúng yêu cầu mà các sàn giao dịch đưa ra.
Cần tuân thủ theo những nguyên tắc giá trong phiên khớp lệnh định kỳ
Vì lệnh MAK là một lệnh thị trường nằm trong phiên khớp lệnh định kỳ, do đó những nguyên tắc giá trong phiên khớp lệnh định kỳ cần được tuân thủ khi đặt lệnh thị trường MAK.
Nguyên tắc đầu tiên là ưu tiên thực hiện trước đối với lệnh ATO, sau đó mới đến lệnh thị trường.
Nguyên tắc ưu tiên về giá: Tại thời điểm thực hiện giao dịch theo phương thức khớp lệnh định kỳ, nếu như khối lượng giao dịch lớn nhất đã thỏa mãn, mức giá trùng hoặc gần nhất thì sẽ được ưu tiên khớp trước, thời gian nhà đầu tư thực hiện đặt lệnh là yếu tố được xét đến sau đó.
Nguyên tắc ưu tiên về thời gian: Theo nguyên tắc này, lệnh được nhập lên hệ thống trước sẽ được ưu tiên khớp trước.
Cách đặt lệnh thị trường MAK trên sàn giao dịch HNX
Quy định về đặt lệnh giao dịch:
Trong phiên khớp lệnh liên tục, nhà đầu tư được phép đặt đồng thời lệnh mua và lệnh bán đối với cùng một loại chứng khoán.
Cách đặt trên không được phép tại phiên khớp lệnh định kỳ.
Quy định về sửa hoặc hủy lệnh giao dịch:
Khi thực hiện lệnh sửa khối lượng giao dịch hoặc giá thì thứ tự ưu tiên được giữ nguyên.
Thứ tự ưu tiên được tính khi lệnh sửa được nhập lên hệ thống trong trường hợp nhà đầu tư muốn sửa tăng khối lượng giao dịch hoặc sửa giá.
Cách đặt lệnh thị trường MAK trên sàn giao dịch HOSE
Đối với sàn giao dịch HOSE thì có một điểm khác biệt so với sàn giao dịch HNX, đó là chỉ trong thời gian diễn ra phiên giao dịch liên tục thì lệnh thị trường MAK mới được phép thực hiện.
Quy định về sửa hoặc hủy lệnh giao dịch:
Giống như tại sàn HNX, nhà đầu tư được phép sửa hoặc hủy lệnh giao dịch trong phiên khớp lệnh liên tục nhưng không được phép sửa hoặc hủy lệnh giao dịch trong phiên khớp lệnh định kỳ.
Chỉ lệnh không được khớp hoặc chưa khớp hết mới được phép hủy.
Trong cùng một ngày giao dịch, nhà đầu tư không thể đặt lệnh mua và lệnh bán cùng một lúc đối với một loại chứng khoán.
Các cá nhân hoặc cùng với cá nhân khác có liên quan sở hữu từ 5% trở lên của tổng vốn cổ phần doanh nghiệp, trong trường hợp có giao dịch khiến cho số lượng cổ phiếu nắm giữ vượt quá 1% thì bắt buộc phải báo cáo cho Trung tâm giao dịch chứng khoán, Ủy ban chứng khoán nhà nước, tổ chức niêm yết và Sở giao dịch chứng khoán trong thời hạn 07 ngày kể từ ngày thực hiện giao dịch.
Diệp Quỳnh