Từ tâm thế độc quyền đến cuộc chơi thị phần sòng phẳng

“Trước đây quy mô chỉ 100 đồng, mình giữ 30–40 đồng đã là lớn. Giờ quy mô lên 1.000 đồng, dù chỉ giữ 30%, thì cũng là 300 đồng, một con số lớn hơn rất nhiều”. Đây là nhận định được ông Jonathan Hạnh Nguyễn, Chủ tịch HĐQT Công ty Dịch vụ Hàng không Sân bay Tân Sơn Nhất (SASCO, UPCoM: SAS) chia sẻ tại Đại hội đồng cổ đông thường niên 2025 vừa được tổ chức ngày 26/6/2025, trong bối cảnh công ty bước vào một thời kỳ mới: mất thế độc quyền nhưng mở ra cơ hội trong một sân chơi lớn hơn.

Với SASCO, năm 2025 là thời điểm bản lề. Nhà ga quốc nội T3 chính thức vận hành từ tháng 4, đồng thời cơ chế phân bổ mặt bằng tại sân bay Tân Sơn Nhất đã thay đổi rõ rệt do chủ trương xã hội hóa và đấu thầu công khai từ phía ACV, đơn vị nhà nước đang nắm 49% vốn SASCO.

Nhiều câu hỏi được cổ đông đặt ra xoay quanh việc thị phần mặt bằng của SASCO bị thu hẹp, không còn kiểm soát tuyệt đối như trước. Nhưng Chủ tịch Jonathan Hạnh Nguyễn không tỏ ra lo ngại. Trái lại, ông khẳng định: “Không cần giữ nhiều mặt bằng, chỉ cần giữ đúng chỗ và kinh doanh hiệu quả”.

Chiến lược giữ ít nhưng sâu: Không dàn trải, chỉ tập trung vào mảng lõi

Đằng sau phát biểu của Chủ tịch là một chiến lược rõ ràng: SASCO không chạy đua số lượng mặt bằng mà tập trung vào các mảng có biên lợi nhuận cao như phòng chờ thương gia, bán lẻ miễn thuế và đồ ăn nhanh.

Tính đến thời điểm đại hội, SASCO đang khai thác khoảng 150 mặt bằng tại sân bay Tân Sơn Nhất, trong đó hơn 60% nằm tại khu quốc tế, nơi có lượng khách chi tiêu cao và ổn định. Riêng tại nhà ga T3, dù chỉ vận hành 5 cửa hàng take-away, 2 nhà hàng, 1 cửa hàng lưu niệm, 5 điểm bán lẻ và 3 phòng chờ thương gia, nhưng kết quả kinh doanh vẫn cho thấy hiệu quả vượt kỳ vọng.

Theo Tổng Giám đốc Nguyễn Văn Hùng Cường, doanh thu 6 tháng đầu năm ước đạt 1.531 tỷ đồng, hoàn thành 51% kế hoạch năm. Lợi nhuận trước thuế đạt 280 tỷ đồng, gấp 2 lần cùng kỳ và vượt 157% kế hoạch nửa đầu năm.

Ông Cường nhấn mạnh: “Phòng chờ là mảng có biên lợi nhuận cao nhất. Bán lẻ thương mại dù có doanh thu lớn nhưng tỷ suất thấp hơn. Công ty sẽ tập trung vào thế mạnh thay vì giàn trải tài nguyên vào lĩnh vực không nắm ưu thế”.

Không còn ưu thế tuyệt đối nhưng mở ra một cuộc chơi minh bạch hơn

Sự thay đổi trong cách phân bổ mặt bằng tại sân bay là điều không thể tránh khỏi trong lộ trình minh bạch hóa ngành hàng không. SASCO – từ chỗ từng chiếm phần lớn không gian thương mại ở sân bay – giờ phải tham gia đấu thầu công khai.

Tuy nhiên, Chủ tịch Hạnh Nguyễn không xem đây là bất lợi, mà là cơ hội “lọc nhiễu”, tái cơ cấu để hiệu quả hơn. Ông cũng khẳng định công ty sẽ không đầu tư vào những lĩnh vực “đơn vị khác mạnh hơn”, mà sẽ chọn trận địa phù hợp để thắng chắc.

“Chúng tôi không dàn trải. Sẽ trình các cơ quan chức năng những đề án chứng minh rõ thế mạnh trong từng hạng mục đấu thầu. Làm được việc thì giữ được phần”, ông Cường khẳng định.

Không dừng lại ở Tân Sơn Nhất, SASCO cũng đang xúc tiến các bước chuẩn bị để tham gia vào sân bay Long Thành – một thị trường mới có tiềm năng tăng trưởng mạnh mẽ sau năm 2026. Dù chưa nắm chắc quy mô khai thác, công ty vẫn định hình rõ định hướng: lấy chất lượng dịch vụ làm trung tâm, không chạy theo diện tích.

Cùng với đó, SASCO đẩy mạnh tích hợp nền tảng bán lẻ trực tuyến, hợp tác với Airport Dimensions để hoàn thiện chuỗi phòng chờ thương gia, bắt kịp xu hướng phục vụ đa kênh trong ngành hàng không hiện đại.

Năm 2024, SASCO chia cổ tức 28,09% bằng tiền mặt, tiếp tục chính sách thân thiện với cổ đông, trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp khác đang siết chi trả để giữ vốn. Lãnh đạo công ty cũng chia sẻ, trong trường hợp có dự án quy mô lớn, SASCO có thể huy động vốn từ cổ đông nhưng sẽ cân nhắc kỹ từng giai đoạn.

Về phía cá nhân, ông Jonathan Hạnh Nguyễn tiết lộ ông từng bán ra 0,5% cổ phần “để hòa vào dòng vốn luân chuyển”, nhưng thấy truyền thông phản ứng nên dừng lại. “Tôi muốn cộng đồng đầu tư có thêm cơ hội tham gia với công ty”, ông chia sẻ.