Mô hình vai đầu vai là gì?

Mô hình vai đầu vai là gì?

Mô hình đầu vai là 1 trong những mô hình rất dễ phát hiện khi phân tích kỹ thuật nên thường nó rất phổ biến. Đây là mô hình giá thể hiện xu hướng tăng xuống xu hướng giảm hay còn được hiểu là mô hình đảo chiều. Nhà đầu tư sẽ có thể phân tích được thị trường nhờ vào biểu thị của 1 đường viền cổ và 3 đỉnh (1 đầu và 2 vai).

Mô hình vai đầu vai

Các yếu tố cấu thành mô hình vai đầu vai

Để có thể biểu thị được các xu hướng tăng giảm của giá thì mô hình đầu vai sẽ cần có đầy đủ các yếu tố như sau:

Vai trái: Quá trình hình thành sẽ bắt đầu từ khi bắt đầu xu hướng tăng giá chứng khoán cùng với khối lượng giao dịch lớn. Sau khi đỉnh được hình thành thị trường sẽ bắt đầu điều chỉnh theo hướng giảm để tạo đáy.

Đỉnh đầu giữa: Sau khi đáy của vai trái được hình thành thị trường sẽ được điều chỉnh tăng trở lại và tạo đỉnh cao hơn đỉnh vai trái. Khối lượng giao dịch cũng sẽ tăng mạnh nhưng sẽ thấp hơn hoặc là bằng vào giai đoạn tạo vai trái. Và sau khi hình thành đỉnh giữa giá có chứng khoán sẽ bắt đầu được điều chỉnh theo hướng giảm tạo đáy bằng với đáy của vai trái . Nếu nối 2 đáy đã tạo lại sẽ được 1 đường gọi là neckline.

Các yếu tố cấu thành

Vai phải: Đây là thời điểm mã chứng khoán đang cố gắng phục hồi. Giá sẽ bắt đầu tăng dần trở lại, tạo một định thấp hơn đỉnh giữa và sẽ quay đầu giảm ngay sau đó. Sự điều chỉnh này sẽ phá vỡ đường neckline và dự báo giá sẽ đi xuống.

Đường viền cổ: Đây là yếu tố đóng vai trò rất quan trọng trong mô hình đầu vai giảm giá. Đường viền này sẽ được coi là mức kháng cự cho các nhà đầu tư tìm kiếm điểm tăng giá trở lại. Nó có thể là đường thẳng hoặc hơi vênh.

Ý nghĩa mô hình vai đầu vai

Dựa vào đó nhà đầu tư sẽ dự đoán được giá từ tăng sáng giảm và ngược lại. Mô hình thuận và nghịch sẽ cho ra các kết quả phân tích khác nhau. Nhà đầu tư sẽ đưa ra các đánh giá và dự đoán để có chiến thuật mua bán cổ phiếu hợp lý.

Giúp các nhà đầu tư xác định được khoảng cắt lỗ hợp lý và mục tiêu giá sắp tới để tối ưu hoá lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro tài chính.

Theo các nhà đầu tư mô hình đầu vai hoàn hảo sẽ có đặc điểm là đường 2 đáy và 2 đỉnh bằng nhau. Những trường hợp này sẽ rất ít khi xảy ra trên thị trường. Thông thường trong đầu tư sẽ hay thấy mô hình đỉnh vai trái và vai phải sẽ không được bằng nhau, và 2 đáy sẽ có sự chênh lệch.

Ngoài các yếu tố trên thì giá và khối lượng giao dịch cũng đóng vai trò quan trọng khi đi phân tích mô hình này. Có thể nhận định động lực đang yếu đi nếu khối lượng giao dịch của chứng khoán không tăng mạnh dù đã tạo đỉnh ở vùng đầu. Số lượng cổ phiếu bị thu hẹp và bị xu hướng bán ra lấn át sẽ cho ra mô hình với phần vai phải thấp.

Phân loại mô hình vai đầu vai trong chứng khoán

Dựa trên những biến động thực tế của thị trường, có thể phân loại mô hình vai đầu vai trong chứng khoán thành 2 loại: Mô hình vai đầu vai thuận và ngược.

Mô hình vai đầu vai thuận

Vai đầu vai thuận được hình thành từ xu hướng tăng giá tạo đỉnh (vai) sau đó đi xuống đáy. Tiếp theo giá sẽ bắt đầu tăng trở lại tạo một đỉnh cao hơn gọi là đầu và sau đó lại đi xuống tạo đáy. Cuối cùng, giá chứng khoán phục hồi tăng trở lại tạo 1 đỉnh khác thấp hơn (vai), ngay sau đó sẽ quay đầu đi xuống.

Mô hình vai đầu vai thuận

Đường viền cổ sẽ được xác định bằng cách vẽ hai đáy, với độ dốc có thể lên hoặc xuống. Độ dốc của neckline đi xuống sẽ có độ đáng tin cậy hơn với mô hình vai đầu vai thuận. Mô hình hoàn thành, giá đi xuống, phá vỡ đường viền cổ.

Mô hình vai đầu vai ngược

Vai đầu vai ngược có đồ thị biến động giá ngược lại so với mô hình thuận, tạo thành các thung lũng. Mô hình vai đầu vai ngược sẽ bắt đầu bằng sự giảm giá, tạo đáy là vai, sau đó sẽ quay đầu trở lại tạo đỉnh.

Mô hình vai đầu vai ngược

Ngay sau khi tạo đỉnh lần 1, giá sẽ tiếp tục giảm mạnh, xuống đáy thấp hơn so với vai gọi là đầu. Giá quay đầu tăng trở lại tạo đỉnh lần 2 ngang bằng hoặc hơn so với đỉnh đầu tiên. Tiếp tục, giá sẽ giảm mạnh tạo đáy là vai thứ 2 và tiếp tục tăng trở lại phá vỡ đường viền cổ. Mô hình vai đầu vai nghịch đảo cho thấy xu hướng giảm giá của chứng khoán đã bị đảo ngược.

Cách giao dịch chứng khoán với mô hình vai đầu vai

Mô hình head and shoulders cho phép nhà đầu tư nhận định được xu hướng giá đảo chiều từ tăng sang giảm và ngược lại. Dưới đây là một số cách giao dịch chứng khoán với mô hình vai đầu vai hiệu quả, đang được nhiều người áp dụng:

Thông thường, các nhà đầu tư sẽ thực hiện lệnh bán ra khi thị trường xuất hiện vai đầu vai. Tuy nhiên, để việc bán ra hiệu quả nhất, vào lệnh cần chờ thời điểm giá phá vỡ đường viền cổ. Bởi đây là thời điểm giá xác định đã đảo chiều.

Nhà đầu tư vẽ mô hình vai đầu vai và đo khoảng cách và chiều cao các điểm để xác định khoảng lợi nhuận. Sử dụng vai để đặt lệnh dừng lỗ và thoát lệnh tại giao điểm với đường viền cổ.

Tuy nhiên cần hiểu rõ, không có mô hình nào thực sự hiệu quả 100%. Và mô hình vai đầu vai cũng không thực sự hoàn hảo, nếu như thị trường không diễn biến theo mô hình này sẽ khiến mức dừng lỗ bị ảnh hưởng. Do vậy, nhà đầu tư cần nhận định mô hình và quyết định đặt lệnh dựa trên biến động thực tế thị trường, tránh phụ thuộc quá vào mô hình này.