Thị trường chứng khoán đột ngột biến động mạnh, nhà đầu tư cần làm gì?

Những ngày gần đây, VN-Index liên tục gặp khó tại ngưỡng 1.420 điểm. Đây cũng là giai đoạn nhạy cảm của VN-Index sau khi hệ thống mới trên sàn HOSE đi vào vận hành, trong thời gian mà thị trường sẽ luôn xuất hiện những phiên tăng giảm xen kẽ với biên độ lớn do lực cung/cầu được khơi thông.

Thông thường, với bối cảnh thị trường như thế này thì tâm lý nhà đầu tư rất đa chiều. Nhiều người kỳ vọng thị trường đang tích lũy để tăng tiếp, nhiều người lo ngại rủi ro vì đã tăng mạnh, nhiều người lại chọn phương án hiện thực hóa một phần danh mục...

Biên độ giao động lớn là điểm nhấn những phiên gần đây

Thời gian qua, lượng nhà đầu tư mở tài khoản và lượng tiền khổng lồ trong nước giúp thị trường tăng vượt bậc, lập đỉnh 1.420 điểm vào ngày 2/7. Tuy nhiên VN-Index sau đó biến động mạnh với phiên bán tháo 56 điểm, trước khi quay đầu hồi kỹ thuật 34 điểm trong phiên hôm 03/07 và sau đó lại tiếp tục quay đầu giảm gần 28 điểm trong phiên thứ 6 cuối tuần . Các chỉ số trong phiên cũng dao động với biên độ lớn khi đảo chiều tăng giảm liên tục hàng chục điểm.

Phiên giảm điểm trong ngày đầu tiên hệ thống mới của HoSE vận hành khiến tâm lý nhiều nhà đầu tư trở nên bối rối hơn bao giờ hết.

Một số công ty chứng khoán nhận định thời gian tới đây việc tìm kiếm cơ hội đầu tư trên thị trường sẽ khó hơn rất nhiều do sự phân hóa mạnh giữa các dòng cổ phiếu trong giai đoạn này. Bên cạnh đó, nhiều nhà đầu tư mới tham gia thị trường sẽ trở nên hoảng loạn, lúng túng và không biết phải xử lí tài khoản đang có ra sao.

Theo bà Lê Thu Hằng – Trưởng phòng tư vấn đầu tư công ty chứng khoán FPTS nhận định: " Khi thị trường đảo chiều bất ngờ, thông thường nhà đầu tư nhỏ lẻ và thiếu kinh nghiệm, chưa vững vàng có xu hướng bán tháo hoảng loạn đầu tiên. Những lúc thị trường có biến động mạnh nhà đầu tư nên bình tĩnh quan sát và tính toán lại chiến lược của mình hơn là bị cuốn theo xu hướng đó, trong khi bản thân không nắm rõ tình hình. Việc để hành động bị cuốn theo tâm lý bầy đàn thực chất không hiệu quả, đôi khi mang tính bất lợi".

Để tránh mất đi những cơ hội đầu tư từ thị trường chứng khoán, nhà đầu tư có thể tham khảo một số kinh nghiệm sau khi thị trường chứng khoán đang ở những vùng kháng cự tâm lý trong giai đoạn tăng điểm:

1. Rà soát kĩ càng lại danh mục đầu tư rồi từ đó đưa ra quyết định

Đối với các nhà đầu tư đang nắm giữ những cổ phiếu tốt thì tiếp tục nắm giữ và không có gì lo lắng. Trường hợp danh mục đầu tư có những cổ phiếu chưa được như mong muốn thì có thể nhân cơ hội này tái cấu trúc bằng cách bán ra cổ phiếu thực sự không hấp dẫn và chuyển tiền sang mua cổ phiếu có khả năng tăng trưởng tốt hơn trong tương lai.

Còn đối với nhà đầu tư nắm giữ nhiều tiền mặt có thể cân nhắc giải ngân dần vào những lúc thị trường biến động mạnh theo khuynh hướng giảm sâu, với chiến lược chia nhỏ tiền. Trong lúc hoảng loạn thì cổ phiếu bị bán ra nhiều nên đây là lúc rất dễ mua cho dù là cổ phiếu tốt, cổ phiếu nóng nhưng hạn chế mua đuổi.

2. Đối với nhà đầu tư ngắn hạn có thể áp dụng giao dịch từng phần trên số tiền đang có:

Thường thì chúng ta không biết chính xác đâu là đáy, hay chính xác đâu là đỉnh, nên khi thị trường tiếp cận vùng khó, nhà đầu tư có thể giao dịch từng phần tài khoản để đảm bảo tài khoản vẫn an toàn và sinh lời.

Những nhà đầu tư có kinh nghiệm giao dịch trên thị trường, thông thường sẽ quyết định bán 1/3 tài khoản khi thị trường tiến vào vùng rủi ro kháng cự, 1/3 sẽ được tiếp tục bán ra theo các chỉ số kỹ thuật của chính mã cổ phiếu đang có cho tín hiệu, và 1/3 còn lại sẽ được bán hết khi thị trường điều chỉnh mất 10% so với đỉnh tạo ra.

Trong trường hợp thị trường tiếp tục tăng điểm và vượt kháng cự, thì 2/3 lượng cổ phiếu còn lại sẽ tiếp tục được duy trì, 1/3 tiền mặt bán ra sẽ được dùng vào đầu tư lướt sóng T+ với những cổ phiếu còn có cơ hội tăng tiếp của thị trường. Và rủi ro sai có xảy ra, thì phần thua lỗ bởi 1/3 tài khoản gây ra cũng không ảnh hưởng nhiều đến phần lợi nhuận nhà đầu tư đã đạt được trước đó.

Khi thị trường phát đi những tín hiệu kỹ thuật, nhà đầu tư có thể giải ngân vào một số nhóm ngành nhiều triển vọng từ KQKD Quý II sắp công bố như bất động sản, khu công nghiệp, ngân hàng, thép và vận tải biển..

3.Giữ vững tâm lý đầu tư nếu lựa chọn đầu tư trung và dài hạn, thay vì để tâm lý đầu cơ chi phối:

Một cổ phiếu tốt đến mấy khi tăng giá cũng sẽ không tránh khỏi những đợt điều chỉnh ngắn hạn. Nên khi nhà đầu tư đã chọn được một cổ phiếu đầu tư tốt để nắm giữ lâu dài, thì tránh bị chi phối bởi những biến động ngắn hạn của thị trường mà mua/bán liên tục, điều này có thể làm cho nhà đầu tư phải mua ở giá cao hơn sau mỗi lần lướt sóng, hoặc thậm chí "mất hàng" khi cổ phiếu tiếp tục tăng sau đó.

Nên trong quá trình đầu tư, nhà đầu tư nên xác định rõ giá trị mục tiêu về cơ bản của cổ phiếu để giữ vững tâm lý đầu tư trong quá trình nắm giữ, và khi lướt sóng, sẵn sàng mua lại cổ phiếu ở giá cao hơn nếu cổ phiếu tiếp tục tăng giá. Điều này sẽ giúp cho nhà đầu tư không bị tâm lý đầu cơ ngắn hạn chi phối, và bán mất một cổ phiếu cơ bản mới bắt đầu một chu kỳ tăng giá.

4.Hạn chế sử dụng margin những giai đoạn chưa rõ ràng

Trong điều kiện thị trường đang chưa rõ xu hướng, việc sử dụng margin để nắm giữ hay mua mới rất nguy hiểm và có thể dẫn tới việc cháy tài khoản nếu thị trường đảo chiều điều chỉnh sâu.

Hãy rà sát lại danh mục margin và đặt ra các tình huống để xử lí trước nhằm hạn chế tối đa rủi ro đối với tài khoản của chính mình.

Lưu Lâm (TH)

Theo Tạp chí Kinh tế Chứng khoán Việt Nam