Trong bối cảnh phát triển sâu rộng của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 trong mọi mặt đời sống kinh tế, xã hội, xu hướng chuyển dịch các giao dịch theo phương thức truyền thống sang môi trường điện tử gia tăng. Khách hàng được trải nghiệm đa dạng các dịch vụ tiện ích, hiện đại và tiết kiệm thời gian, chi phí.
Tuy nhiên, tội phạm lừa đảo chiếm đoạt tài sản, tội phạm đánh bạc, tổ chức đánh bạc và tội phạm liên quan đến hoạt động tín dụng đen đang có sự chuyển biến mạnh mẽ, đặc biệt là trên môi trường mạng. Phương thức thủ đoạn thay đổi, cập nhật hàng ngày, áp dụng công nghệ hiện đại, thủ đoạn tinh vi, khó truy vết so với cách thức phạm tội truyền thống trước đây.
Vì vậy việc đối sánh làm sạch dữ liệu với ngân hàng, thông tin truyền thông (sim rác) đang đặt ra yêu cầu cấp thiết trong công tác quản lý tài khoản, xóa bỏ tài khoản ảo, tài khoản không có thật.
Theo PGS.TS Ngô Trí Long, một trong những giải pháp quan trọng giúp thúc đẩy hoạt động tín dụng tiêu dùng đó là triển khai các giải pháp theo Đề án 06, trong đó có giải pháp ứng dụng dữ liệu từ cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư trong hoạt động cho vay phục vụ nhu cầu đời sống, tiêu dùng của người dân; xem xét, quyết định theo thẩm quyền việc áp dụng giải pháp ứng dụng cơ sở dữ liệu dân cư trong đánh giá khách hàng do Bộ Công an cung cấp, bảo đảm hoạt động cho vay an toàn, hiệu quả, tạo điều kiện cho người dân tiếp cận nguồn vốn tín dụng ngân hàng.
“Ứng dụng hiệu quả Cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư và cơ sở dữ liệu để xác thực, làm sạch và loại bỏ tài khoản ngân hàng “ảo”; hỗ trợ ngành ngân hàng, các tổ chức tín dụng, công ty tài chính chính thống rút ngắn thời gian, thủ tục cấp tín dụng cho người dân góp phần nâng cao hiệu quả công tác quản lý Nhà nước” - PGS.TS Ngô Trí Long nhấn mạnh.
Trên thực tế, hiện nay, nhiều tổ chức tín dụng đã triển khai các giải pháp cho phép khách hàng mở tài khoản thanh toán dựa trên xác thực dữ liệu dân cư, cho phép định danh, xác minh thông tin khách hàng bằng thẻ căn cước công dân gắn chip hoặc ứng dụng VNeID; làm sạch thông tin khách hàng với Cơ sở dữ liệu Quốc gia về dân cư; tối ưu hóa quá trình cho vay bằng các giải pháp chấm điểm tín dụng, xác thực thông tin đa chiều bằng dữ liệu dân cư.
Chia sẻ về vấn đề này, Phó Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu, ứng dụng dữ liệu dân cư, căn cước công dân, Trung tâm Dữ liệu Quốc gia về dân cư (C06) Phan Đức Hiệp cho biết, trong thời gian qua, C06 đã phối hợp với các đơn vị chức năng của Ngân hàng Nhà nước, Bộ TT&TT đối sánh, làm sạch dữ liệu tài khoản ngân hàng, tài khoản sim điện thoại trên toàn quốc, đây là những loại hình dịch vụ được các đối tượng phạm tội, đặc biệt là đối tượng lừa đảo qua mạng; qua tổ chức đánh bạc, đánh bạc online; hoạt động tín dụng đen sử dụng để thực hiện các hành vi phạm tội.
Việc đối sánh dữ liệu, làm sạch dữ liệu đã cung cấp cho hệ thống ngân hàng và các nhà mạng thông tin các tài khoản ảo, sim rác, loại bỏ khỏi hệ thống, làm giảm một cách đáng kể các tài khoản sử dụng để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật.
Do đó, các ngân hàng cần nhận thức được tầm quan trọng của việc định danh, ứng dụng công nghệ, phân tích dữ liệu để rút ngắn các quá trình, quy trình nghiệp vụ; đồng thời đánh giá chính xác cũng giúp cho ngân hàng giảm thiểu được rủi ro; từ đó, minh bạch trong quá trình hoạt động của mình, hỗ trợ được những người dân thực sự có nhu cầu tiếp cận nguồn vốn.
Nguyễn Nga