Theo số liệu mới nhất từ Cục Hải quan, xuất khẩu cà phê của Việt Nam trong tháng 3/2025 đạt 181 nghìn tấn, trị giá 1,06 tỷ USD. Lũy kế 3 tháng đầu năm, lượng cà phê xuất khẩu đạt 495,8 nghìn tấn, mang về 2,8 tỷ USD.

Mặc dù giảm 15,3% về sản lượng so với cùng kỳ năm ngoái, nhưng giá trị kim ngạch lại tăng vọt tới 45,8%. Nguyên nhân chủ yếu đến từ giá xuất khẩu tăng đột biến, khi bình quân mỗi tấn cà phê trong quý I/2025 đạt tới 5.670 USD, tăng 72,2% so với cùng kỳ năm 2024. Đây là mức giá chưa từng thấy, đưa cà phê Việt lên hàng “hạt vàng” trong mắt các nhà nhập khẩu quốc tế.

Đáng chú ý, Mỹ đang trở thành thị trường nhập khẩu cà phê đắt đỏ nhất từ Việt Nam. Trong quý I/2025, Mỹ nhập hơn 32.300 tấn cà phê Việt, trị giá 180 triệu USD, giảm nhẹ 13% về lượng nhưng tăng tới 51% về kim ngạch.

Giá xuất khẩu bình quân đạt 5.565 USD/tấn, tương đương 144.000 đồng/kg, tăng 73,7% so với cùng kỳ năm ngoái. Điều này cho thấy người tiêu dùng Mỹ đang sẵn sàng chi nhiều tiền hơn để mua cà phê từ Việt Nam, đặc biệt là cà phê robusta – thế mạnh của ngành cà phê Việt.

Hiện Việt Nam đang là nhà cung cấp cà phê robusta số 1 cho Mỹ và đứng thứ 3 nếu tính chung tất cả các chủng loại (sau Brazil và Colombia). Một yếu tố đặc biệt hỗ trợ cho xuất khẩu cà phê Việt sang Mỹ chính là mức thuế nhập khẩu 0%, tạo lợi thế cạnh tranh cực lớn so với nhiều quốc gia khác.

Cà phê Việt Nam, đặc biệt là robusta đang khẳng định vị thế tại Mỹ nhờ vào chi phí sản xuất thấp, chất lượng ổn định và khả năng cung ứng linh hoạt. Trong khi cà phê arabica từ các quốc gia như Brazil, Colombia có giá cao và sản lượng bị ảnh hưởng bởi thời tiết, thì robusta Việt Nam lại giữ giá hợp lý hơn và có thể đáp ứng số lượng lớn cho ngành cà phê hòa tan, cà phê pha trộn – những phân khúc đang phát triển nhanh tại Mỹ.

Mỹ là quốc gia tiêu thụ cà phê hàng đầu thế giới, với nhu cầu tăng đều mỗi năm. Tâm lý người tiêu dùng Mỹ đang dần thay đổi theo hướng ưu tiên sản phẩm vừa ngon vừa có giá hợp lý – điều mà cà phê Việt Nam đang đáp ứng rất tốt. Ngoài ra, việc các tập đoàn cà phê quốc tế mở rộng nhà máy rang xay tại Việt Nam cũng góp phần giúp cà phê Việt tăng giá trị xuất khẩu và thâm nhập sâu vào các chuỗi bán lẻ tại Mỹ.

Trong ngắn hạn, xuất khẩu cà phê Việt Nam sang Mỹ được dự báo sẽ tiếp tục tăng, nhờ vào nguồn cung nội địa ổn định và việc Mỹ tạm hoãn áp dụng thuế đối ứng với nhiều đối tác, bao gồm cả Việt Nam. Điều này tạo điều kiện thuận lợi để các nhà nhập khẩu Mỹ đẩy mạnh mua hàng, tận dụng mức thuế 0% và chốt đơn trước khi chính sách thuế thay đổi.

Tuy nhiên, về dài hạn, ngành cà phê Việt đang đối mặt với áp lực kép. Một mặt là nguồn cung trong nước có thể sụt giảm khi kết thúc vụ thu hoạch hiện tại. Mặt khác, vụ thu hoạch lớn từ Brazil – quốc gia sản xuất cà phê số 1 thế giới sắp diễn ra, có thể khiến giá cà phê toàn cầu điều chỉnh và tạo sức ép lên các nhà xuất khẩu khác, bao gồm Việt Nam.

Ngoài ra, rủi ro về chính sách thương mại và thuế quan mới từ Mỹ – dù hiện tại chưa có hiệu lực – cũng là yếu tố cần theo dõi chặt, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh giữa các nền kinh tế lớn ngày càng căng thẳng.

Tăng trưởng xuất khẩu cà phê Việt Nam trong năm 2025 là minh chứng rõ ràng cho việc “chất lượng đi đôi với giá trị”. Việc giảm sản lượng nhưng tăng giá trị gấp nhiều lần cho thấy cà phê Việt đang dần thoát khỏi mô hình “bán nhiều giá rẻ”, thay vào đó là chiến lược nâng cao giá trị thông qua chất lượng, thương hiệu và thị trường cao cấp.

Mỹ với vị thế là thị trường khó tính và tiêu chuẩn cao đã đón nhận cà phê Việt với mức giá cao kỷ lục. Đây không chỉ là thành công ngắn hạn, mà còn là dấu hiệu tích cực cho sự chuyển mình của ngành cà phê Việt Nam trên bản đồ xuất khẩu thế giới.