Trung Quốc mở cửa nền kinh tế, nhóm cổ phiếu ngành nào hưởng lợi?

Trong báo cáo mới đây, Chứng khoán Agribank (Agriseco) kỳ vọng rằng doanh nghiệp Việt Nam sẽ được hưởng lợi khi Trung Quốc mở cửa và nối lại đường bay giữa hai nước.

Trong thời kỳ Trung Quốc đóng cửa, nhiều doanh nghiệp đã gặp không ít khó khăn do thiếu nguyên vật liệt, chi phí đầu vào tăng mạnh, hàng hóa tắc nghẽn. Việc giá cước vận tải hạ nhiệt hơn 50% từ đầu năm, hàng hóa lưu thông trở lại, thời gian nhập khẩu nguyên liệu không bị chậm trễ sẽ giúp cải thiện hoạt động sản xuất, thương mại của doanh nghiệp.

Theo Agriseco Research, nhóm doanh nghiệp có thể hưởng lợi bao gồm cơ khí, dệt may, da giày, điện tử, ô tô. Mặt khác, giá một số mặt hàng nguyên liệu đầu vào có thể tăng trở lại khi nhu cầu hồi phục như sắt thép, xi măng, kim loại cơ bản cũng sẽ cải thiện đầu ra cho doanh nghiệp. Nhóm doanh nghiệp xuất khẩu chính vào Trung Quốc kỳ vọng sẽ phục hồi như cá tra, dệt may, cao su.

Nhóm ngành hưởng lợi

Xuất khẩu thủy sản: Hưởng lợi từ sự kiện Trung Quốc mở cửa nhưng còn nhiều khó khăn trong năm 2023.

Cá tra: Trong 2 năm gần đây, tỷ trọng xuất khẩu cá tra sang Trung Quốc đã có sự sụt giảm đáng kể khi chỉ chiếm lần lượt 26% và 27% trong năm 2021 và 9 tháng đầu năm 2022. Nguyên nhân do chính sách Zero-Covid từ phía Trung Quốc khiến tiêu thụ thủy sản nói chung hay cá tra nói riêng sụt giảm. Agriseco Research kỳ vọng Trung Quốc mở cửa có thể khiến cho sản lượng tiêu thụ cá tra của nước này tăng lên đáng kể, đặc biệt trong bối cảnh nguồn cung cá thịt trắng khác như cá Minh Thái từ Nga đang sụt giảm.

Tuy nhiên, xuất khẩu cá tra vẫn sẽ còn gặp nhiều khó khăn ở thị trường Mỹ và EU trong nửa đầu năm 2023 bởi tình trạng lạm phát và suy giảm tăng trưởng kinh tế. Vậy nên phần tăng trưởng kỳ vọng từ thị trường Trung Quốc sẽ chỉ có thể bù đắp được phần nào cho sự sụt giảm đến từ các thị trường khác.

nhóm thủy sản được hưởng lợi từ sự kiện Trung Quốc mở cửa nhưng còn nhiều khó khăn trong năm 2023.

Ngoài ra, giá cá tra cũng là yếu tố cần quan sát. Giá xuất khẩu cá tra sang các thị trường đang sụt giảm từ giữa năm 2022 tới nay. Giá cá tra nguyên liệu tại ĐBSCL trong tháng 11/2022 cũng tiếp tục giảm thêm 1.500 đồng/kg so với tháng trước đó xuống mức 28.000-28.500 đồng/kg. Mức giá này thấp hơn khoảng 15% so với mức đỉnh 33.000 đồng/kg vào tháng 3, tháng 4 năm nay. Cơ cấu doanh thu từ thị trường Trung Quốc của một số doanh nghiệp: IDI (40-50%), ANV (20-30%), VHC (10-15%). Đây cũng sẽ là những doanh nghiệp được hưởng lợi từ sự kiện Trung Quốc mở cửa.

Cổ phiếu đáng chú ý: ANV, VHC

Tôm: Cũng giống với cá tra, tỷ trọng xuất khẩu tôm sang Trung Quốc sụt giảm trong 2 năm trở lại đây do chính sách Zero-Covid của quốc gia này. Trung Quốc mở cửa cũng sẽ giúp cải thiện giá trị xuất khẩu sang thị trường này. Tuy nhiên, đa số các doanh nghiệp xuất khẩu tôm niêm yết không hoặc xuất khẩu rất ít sang thị trường Trung Quốc. Vậy nên các doanh nghiệp xuất khẩu tôm niêm yết sẽ không được hưởng lợi nhiều từ sự kiện trên.

Xuất khẩu xơ sợi, dệt may: Trung Quốc mở cửa có thể giúp tăng sản lượng xuất khẩu xơ sợi và khôi phục lại nguồn cung nguyên phụ liệu dệt may

Về nhập khẩu, Trung Quốc là nguồn cung nguyên phụ liệu dệt may quan trọng cho các doanh nghiệp may mặc ở Việt Nam. Tỷ trọng nhập khẩu nguyên phụ liệu dệt may từ thị trường Trung Quốc đang có xu hướng tăng lên và chiếm khoảng 50% trong 11T/2022. Trong năm vừa qua, có những thời điểm các doanh nghiệp may mặc Việt Nam gặp rất nhiều khó khăn trong việc nhập khẩu nguyên liệu để đáp ứng các đơn hàng xuất khẩu do Trung Quốc phong tỏa để kiểm soát dịch Covid-19. Việc Trung Quốc mở cửa trở lại sẽ giúp các doanh nghiệp may mặc tiếp cận được với nguồn cung nguyên phụ liệu dệt may dễ dàng hơn và với chi phí tối ưu hơn.

Về xuất khẩu, Trung Quốc mở cửa có thể giúp hoạt động xuất khẩu xơ, sợi tăng trở lại khi đây là thị trường xuất khẩu chiếm tỷ trọng cao nhất trong tổng kim ngạch xuất khẩu mặt hàng này nhiều năm qua. Tỷ trọng xuất khẩu sang Trung Quốc luôn duy trì ở mức cao trên 50% trước khi sụt giảm trong 11T/2022 do Trung Quốc thực hiện chính sách Zero-Covid một cách nghiêm ngặt.

Mặc dù vậy, đối với việc xuất khẩu các mặt hàng may mặc, các doanh nghiệp vẫn sẽ gặp khó khăn do các thị trường xuất khẩu chính là Mỹ hay EU đang suy giảm do tình trạng lạm phát và suy giảm tăng trưởng kinh tế. Tình trạng đơn hàng sụt giảm đã xuất hiện từ quý 3/2022 và được dự báo có thể kéo dài sang nửa đầu năm 2023 trước khi phục hồi trở lại.

Cổ phiếu đáng chú ý: MSH, STK

Lương thực – Gạo: Kỳ vọng tăng trưởng sản lượng khi Trung Quốc mở cửa hậu Zero Covid

Trung Quốc mở cửa kỳ vọng giúp các doanh nghiệp gạo của Việt Nam tăng được sản lượng xuất khẩu sang thị trường này. Hiện nay, Trung Quốc là thị trường xuất khẩu gạo có tỷ trọng về mặt giá trị xếp thứ 2 của Việt Nam với 12% (8T/2022), chỉ sau thị trường Philippines.

Ngoài ra, Ấn Độ đã chính thức áp dụng chính sách hạn chế xuất khẩu đối với một số loại gạo từ đầu T9/2022. Ấn Độ là quốc gia xuất khẩu gạo số 1 thế giới khi chiếm 37% tổng thương mại gạo toàn cầu và ảnh hưởng rất lớn đến cung cầu sản phẩm này. Đây cũng là quốc gia xuất khẩu gạo số 1 sang Trung Quốc. Với việc Ấn Độ hạn chế xuất khẩu gạo, các doanh nghiệp Việt Nam sẽ có cơ hội để thay thế, qua đó tăng được sản lượng xuất khẩu vào thị trường Trung Quốc.

Cổ phiếu đáng chú ý: NSC, LTG, TAR

Xuất khẩu cao su: Nhu cầu tiêu thụ dự báo tăng nhờ thị trường Trung Quốc mở cửa

Trung Quốc là quốc gia nhập khẩu cao su lớn nhất của Việt Nam chiếm gần 70% tổng thị trường trong năm 2022. Với việc mở cửa trở lại hậu Zero-Covid, nhu cầu cao su phục vụ cho sản xuất săm lốp, xe hơi kỳ vọng sẽ tăng trong năm sau. Đây cũng là điều kiện quan trọng để giá cao su tăng trở lại sau một chu kỳ giảm giá kéo dài. Các DN sản xuất và xuất khẩu cao su có thể hưởng lợi và có KQKD tích cực trong năm 2023. Giá cao su là một yếu tố quan trọng cần quan sát. KQKD 6T/2022 của các doanh nghiệp trong ngành tích cực trên cơ sở giá cao su tăng mạnh. Tuy nhiên nửa sau năm 2022, triển vọng của ngành đã kém đi do giá cao su hạ nhiệt đáng kể. Giá cao su (thiên nhiên và tổng hợp) thường có mối tương quan với giá dầu. Giá dầu mỏ - nguyên liệu dùng để sản xuất cao su tổng hợp nếu tăng cao sẽ khiến các nhà sản xuất chuyển sang sử dụng cao su tự nhiên thay thế do đó giá cao su tự nhiên tăng.

Cổ phiếu đáng chú ý: DRC, PHR, DPR, GVR

Cảng biển: Trung Quốc mở cửa kỳ vọng giúp tăng sản lượng hàng hóa

Nhóm cảng phía Bắc: Tính đến hết tháng 10/2022, sản lượng hàng hóa cập cảng tại cụm cảng Hải Phòng đạt gần 5,2 triệu TEUs (tăng 10% yoy). Tuy nhiên, mức tăng trưởng này chủ yếu nhờ vào mức nền thấp trong Q3/2021 do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19. Trong năm 2022, sau khi đạt đỉnh vào tháng 7, sản lượng hàng hóa đã suy giảm liên tục do (1) Hoạt động thương mại xuất nhập khẩu toàn cầu chậm lại; (2) Trung Quốc duy trì chính sách Zero-Covid.

Việc Trung Quốc gỡ bỏ các hạn chế kiểm soát Covid-19 và dần tiến tới mở cửa toàn diện nền kinh tế kỳ vọng giúp cho sản lượng hàng hóa phục hồi trở lại. Trong nhóm các cảng biển ở Việt Nam, khu vực cảng phía Bắc có giao thương lớn với Trung Quốc có thể hưởng lợi từ sự kiện trên. Mặc dù vậy, chúng tôi cho rằng sản lượng container sẽ phục hồi chậm do kinh tế toàn cầu đang chậm lại. Sản lượng phục hồi từ thị trường Trung Quốc chỉ có thể bù đắp phần nào cho sự suy giảm sản lượng từ các thị trường như Mỹ hay EU. Ngoài ra, cụm cảng Hải Phòng vẫn đang phải đối mặt với tình trạng dư cung và cạnh tranh gay gắt.

Nhóm cảng phía Nam: Điểm sáng vẫn là cảng Gemalink khi sản lượng 9 tháng đầu năm 2022 đạt khoảng hơn 1,2 triệu TEUs, (tăng 60% yoy).

Cổ phiếu đáng chú ý: GMD

Nhóm ngành "chịu thiệt"

Bên cạnh những nhóm ngành được hưởng lợi, báo cáo của Agriseco cũng chỉ ra một số nhóm chịu bất lợi. Điển hình như ngành phân bón và hóa chất, các chuyên gia khuyến nghị nhà đầu tư cần theo dõi thêm chính sách khôi phục sản lượng của Trung Quốc.

Tại nhóm phân bón, giá ure thế giới đã bắt đầu hạ nhiệt kể từ giữa năm 2022 trở lại đây, song vẫn neo ở mức khá cao so với trước đại dịch Covid-19. Việc Trung Quốc ban hành lệnh cấm xuất khẩu ure từ tháng 3/2021 và Nga áp dụng hạn ngạch xuất khẩu với ure kể từ tháng 7/2022 đã khiến giá ure tăng mạnh và neo ở mức cao. Từ đây, các doanh nghiệp như DPM và DCM có KQKD tăng trưởng kỷ lục trong năm 2022.

Khi Trung Quốc mở cửa nền kinh tế, nước này có thể khôi phục lại sản lượng sản xuất và gỡ bỏ các hạn chế về xuất khẩu, qua đó khiến giá phân bón tiếp tục hạ nhiệt trong năm 2023. Trung Quốc vốn là nhà sản xuất và xuất khẩu phân bón hàng đầu thế giới. Việc nước này cắt giảm sản lượng và hạn chế xuất khẩu đã mở ra cơ hội cho các doanh nghiệp Việt Nam tăng trưởng xuất khẩu mạnh mẽ trong 2 năm qua. Những thuận lợi này có thể sẽ mất đi nếu Trung Quốc khôi phục lại sản lượng.

Với những đánh giá trên, Agriseco dự phóng kết quả kinh doanh của các doanh nghiệp phân bón có thể sẽ đi lùi trong năm 2023 do giá phân bón tiếp tục hạ nhiệt và suy giảm từ hoạt động xuất khẩu.

" Tuy nhiên, các doanh nghiệp sản xuất urê như DPM hay DCM đều có cơ cấu tài chính tốt và trả cổ tức cao. Với nhóm này, thay vì chiến lược đầu tư tăng trưởng như 2 năm vừa qua, chiến lược đầu tư giá trị và nhận cổ tức với tỷ suất cổ tức 15-20% sẽ là lựa chọn hợp lý hơn ", báo cáo nêu rõ.

Cổ phiếu theo dõi: DPM, DCM

Tương tự, tại nhóm Hóa chất trong 2 năm vừa qua đã hưởng lợi từ việc Trung Quốc cắt giảm sản lượng khiến cho giá hóa chất như xút hay phốt pho vàng tăng mạnh. Do vậy, các động thái về sản lượng từ phía Trung Quốc có thể là những điểm then chốt với nhóm này.

Tỉnh Vân Nam, một trong các khu vực sản xuất phốt pho vàng chính ở Trung Quốc đã thực hiện “Kế hoạch quản lý hiệu quả năng lượng từ ngày 22/9/2022 đến 23/5/2023”, khiến hiệu suất và sản lượng phốt pho vàng giảm mạnh. Việc Trung Quốc mở cửa toàn diện nền kinh tế sẽ khiến cho nhu cầu phốt pho vàng tăng cao để phục vụ các ngành công nghiệp sản xuất như chip bán dẫn, linh kiện điện tử. Nếu chính sách cắt giảm sản lượng tiếp tục duy trì thì giá phốt pho vàng có thể tiếp tục neo ở mức cao, tuy nhiên nếu Trung Quốc khôi phục lại sản lượng có thể khiến giá phốt pho vàng hạ nhiệt mạnh hơn

Agriseco Research nhận định rằng, kết quả kinh doanh các doanh nghiệp hóa chất có thể sẽ đi lùi trong năm 2023 do giá hóa chất hạ nhiệt và việc Trung Quốc khôi phục sản lượng khiến hoạt động xuất khẩu cạnh tranh hơn.

Cổ phiếu theo dõi: DGC, CSV