Từ 300 tỷ lên 1.000 tỷ: Quảng Ngãi nâng cấp dự án thoát nước, xử lý ô nhiễm sông Trà Khúc

HĐND tỉnh Quảng Ngãi vừa thông qua Nghị quyết điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án Hệ thống thu gom và xử lý nước mưa, nước thải cho thành phố Quảng Ngãi, thuộc lưu vực phía Nam hạ lưu sông Trà Khúc.

Dự án này có tổng mức đầu tư được nâng lên 1.000 tỷ đồng và sẽ do Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng các công trình dân dụng và công nghiệp tỉnh Quảng Ngãi làm chủ đầu tư. Thời gian thực hiện dự án dự kiến từ năm 2024 đến năm 2027.

Trước đó, vào tháng 2 và tháng 5/2024, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã có tờ trình gửi HĐND tỉnh, đề xuất điều chỉnh chủ trương đầu tư nhằm mở rộng quy mô và tăng cường hiệu quả xử lý nước thải cho toàn thành phố.

Ban đầu, dự án được HĐND tỉnh Quảng Ngãi phê duyệt với tổng mức đầu tư khoảng 300 tỷ đồng, chủ yếu nhằm thu gom và xử lý nước thải cục bộ tại các cửa xả phía Nam sông Trà Khúc. Tuy nhiên, sau khi lập và thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi, UBND tỉnh nhận thấy cần bổ sung thêm một số hạng mục quan trọng để đảm bảo khả năng xử lý triệt để nước thải và nước mưa trên toàn thành phố.

Đường phố Quảng Ngãi bị ngập sâu sau mưa

Dự án hiện nay đã được điều chỉnh với quy mô đầu tư mở rộng, bao gồm: cải tạo các cửa cống hồ Bàu Cả, nạo vét và cải tạo các tuyến mương, cống hiện trạng từ hồ Nghĩa Chánh chảy ra sông Trà Khúc; đầu tư nâng cấp các tuyến cống thoát nước trên địa bàn thành phố Quảng Ngãi.

Ngoài ra, dự án còn bao gồm việc xây dựng mới trạm bơm Nghĩa Chánh và các công trình đầu mối như giếng tách, nhà máy xử lý nước thải bờ Nam sông Trà Khúc, giúp giải quyết bài toán thoát nước và chống ngập cho thành phố.

Theo UBND tỉnh Quảng Ngãi, việc điều chỉnh chủ trương đầu tư là cần thiết để đảm bảo dự án có khả năng xử lý nước thải triệt để, đồng thời bao gồm cả hạng mục thu gom và xử lý nước mưa, chống ngập lụt. Hạ tầng thoát nước mưa và nước thải của thành phố hiện đang dùng chung, nên việc nâng cấp và mở rộng là cần thiết để đảm bảo sự phát triển bền vững và an toàn môi trường cho khu vực.

Dự án này không chỉ giúp cải thiện tình hình thoát nước và xử lý nước thải cho thành phố Quảng Ngãi, mà còn đóng góp tích cực vào việc bảo vệ môi trường và cải thiện chất lượng sống cho người dân tại khu vực lưu vực phía Nam sông Trà Khúc.

Hơn 10 năm nghiên cứu và lập dự án

Từ năm 2005 đến nay, hệ thống thoát nước thải của thành phố Quảng Ngãi vẫn chưa được đầu tư một cách đầy đủ và hiệu quả. Đặc biệt, khi thành phố mở rộng địa giới hành chính vào năm 2013, UBND tỉnh Quảng Ngãi đã bắt đầu nghiên cứu và lập dự án xây dựng hệ thống thu gom và xử lý nước thải. Sau nhiều năm chuẩn bị, đến năm 2018, công tác lập dự án cơ bản đã hoàn thành.

Tại kỳ họp thứ 17 của HĐND tỉnh khóa XII vào tháng 12/2019, Nghị quyết số 27/NQ-HĐND đã được ban hành, phê duyệt chủ trương đầu tư dự án Hệ thống thu gom và xử lý nước thải tập trung tại thành phố Quảng Ngãi, với tổng mức đầu tư 300 tỷ đồng từ nguồn ngân sách tỉnh.

Dự án được giao cho Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Quảng Ngãi làm chủ đầu tư, và dự kiến triển khai từ năm 2020 đến 2022. Tuy nhiên, do nhiều bất cập trong quá trình triển khai, dự án đã không thể thực hiện đúng kế hoạch.

Hệ thống thu gom và xử lý nước thải tại Nhà máy sản xuất tinh bột mì Quảng Ngãi, cơ sở 2, ở xã Sơn Hải (Sơn Hà). Ảnh: Báo Quảng Ngãi

Đến năm 2023, tại kỳ họp thứ 17 của HĐND tỉnh khóa XIII, Nghị quyết số 41/NQ-HĐND đã được thông qua vào ngày 22/9/2023, điều chỉnh chủ trương đầu tư dự án Hệ thống thu gom và xử lý nước mưa, nước thải cho khu vực phía nam hạ lưu sông Trà Khúc, thành phố Quảng Ngãi.

Mục tiêu của dự án được mở rộng, không chỉ dừng lại ở việc thoát nước thải mà còn bao gồm việc tiêu thoát nước mưa cho khu vực đô thị, đồng thời kết nối hợp lý với các dự án khác dọc theo sông Trà Khúc để phát huy tối đa hiệu quả đầu tư.

Về quy mô, dự án sẽ cải tạo các cửa cống tại hồ Bàu Cả và hồ Nghĩa Chánh, nạo vét các tuyến mương, đầu tư nâng cấp các tuyến cống thoát nước, trạm bơm và hệ thống thu gom nước thải tại khu trung tâm lõi thành phố. Các cụm công trình đầu mối và hạ tầng thoát nước sẽ được tích hợp để đảm bảo thoát nước hiệu quả hơn cho toàn thành phố.

Tổng mức đầu tư của dự án sau điều chỉnh được nâng lên khoảng 1.000 tỷ đồng, với thời gian thực hiện dự án từ năm 2024 đến 2027. Dự án cũng đã được điều chỉnh đơn vị chủ đầu tư, từ Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng các công trình giao thông tỉnh Quảng Ngãi sang Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng các công trình dân dụng và công nghiệp tỉnh Quảng Ngãi.

Liên quan dự án này, cách đây ít lâu, dư luận địa phương ‘ngã ngửa’ khi Công ty CP Nước và Môi trường Việt Nam – đơn vị trúng gói thầu lập báo cáo nghiên cứu khả thi giá gần 4 tỷ đồng – sử dụng bảng tính thủy lực tuyến cống chuyển nước mưa về… sông Hàn cho khu vực Furama ở TP Đà Nẵng. Sự việc sau đó được giải thích là do nhà thầu nhầm lẫn trong quá trình xây dựng báo cáo.

Ngoài ra, báo cáo của nhà thầu cũng chưa đi vào trọng tâm vấn đề đánh giá hiện trạng, nguyên nhân ngập do nước mưa hiện nay và sau khi đập dâng hạ lưu sông Trà Khúc đi vào vận hành.